Józef Zajda
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| docent nauk ekonomicznych | |
| Specjalność: systemy i polityka finansowa | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Józef Jan Zajda (ur. 22 grudnia 1897 w Łasku, zm. 28 czerwca 1976 w Poznaniu) – polski ekonomista, docent doktor habilitowany[1], naukowiec związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu, pracownik instytucji finansowych i banków.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Ludwika i Eleonory z Kalinowskich. Ukończył Szkołę Handlową w Łasku, a następnie Szkołę Realną. Rozpoczęte w 1917 studia na Uniwersytecie Warszawskim, kontynuował na Uniwersytecie Poznańskim, otrzymując w 1921 dyplom nauk ekonomiczno-politycznych ze stopniem magistra prawa. Od 1924 pracował w Ministerstwie Skarbu II RP w Departamencie Obrotu Pieniężnego (1924–1928), a następnie był kierownikiem i naczelnikiem Wydziału Bankowego Departamentu Skarbu (1928–1933). W 1927 brał udział w rokowaniach o przyznanie pożyczki stabilizacyjnej dla Polski oraz zagranicznej pożyczki inwestycyjnej dla Portu Gdańskiego. W latach 1933–1945 był członkiem Dyrekcji Głównej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie. Był uczestnikiem powstania warszawskiego (stracił nogę, w wyniku ran odniesionych 7 sierpnia 1944). Jako żołnierz Armii Krajowej nosił pseudonim „Janowski”[2]. Pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Skarbu w Delegaturze Rządu na Kraj (1944)[3].
Po II wojnie światowej brał udział pracach Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. Później był doradcą w TASKO w Poznaniu, członkiem Kierownictwa i Zarządu Wojewódzkiego Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu (1946–1947).
Pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera III P-5-47)[4].
Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]
Doktor Uniwersytetu Poznańskiego. Tytuł uzyskał w 1948 po obronie pracy pt.: Polityka finansowa Polski w latach 1946–1947. Habilitował się w 1960 na Uniwersytecie Poznańskim na podstawie pracy: Zagadnienia przebudowy systemu finansowego gospodarki narodowej.
Najważniejsze publikacje naukowe[edytuj | edytuj kod]
Spośród kilkudziesięciu, poza habilitacją to:
- Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennej[5] (PWN Warszawa – Poznań 1986), wyd. pośmiertne,
- Rozliczenia międzynarodowe (współautor) pod red. S. Rączkowskiego, PWE, Warszawa 1977)[6],
- Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, (PWE, Warszawa 1974)[7],
- Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, [w:] Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, pod red. J. Pajewskiego, Poznań 1963)[8],
- Międzynarodowe organizacje finansowe (PWE, Warszawa 1971)[9].
Działalność dydaktyczna[edytuj | edytuj kod]
Doc. dr hab. Józef Zajda był związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu od 1958 aż do śmierci. W tym czasie pełnił następujące funkcje: kierownika Zakładu Międzynarodowych Stosunków Finansowych, a wcześniej Zakładu Finansowania Przedsiębiorstw w Katedrze Finansów Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, prodziekana ds. studiów zaocznych (1963–1965), kuratora i kierownika Katedry Rachunkowości AE w Poznaniu (1962–1968). Nadzorował i wykształcił następców, którzy wierni jego pamięci stworzyli pierwszą w kraju (po zmianie ustroju w 1989) Katedrę Bankowości i Ubezpieczeń (1991). Byli to m.in.: prof. dr hab. Zenobia Knakiewicz i prof. dr hab. Jerzy Wolniak.
Znał i biegle się posługiwał językiem angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim i łacińskim.
Działalność społeczna[edytuj | edytuj kod]
Doc. dr hab. Józef Zajda pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Nauk Ekonomicznych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz pełnił funkcję Prezesa Oddziału Okręgowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Poznaniu, był także członkiem Rady Głównej PTE.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2][10]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[10][11], po raz pierwszy 27 grudnia 1929[12])
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch (Włochy)[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Byli wśród nas, pod red. Zenobii Knakiewicz, Wacława Jarmołowicza, Wiesławy Przybylskiej-Kapuścińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, 2013, str. 352–356
- ↑ a b Powstańcze Biogramy – Józef Zajda [online], www.1944.pl [dostęp 2020-03-05] (pol.).
- ↑ Wojciech Morawski, Słownik bankowości polskiej do 1939 roku, Warszawa: MUZA SA, str. 22, 1998.
- ↑ Cmentarze Poznań – Wyszukiwarka grobów w Poznaniu [online], cmentarze-poznan.pl [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Red. Z. Knakiewicz, Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennym,, 1986.
- ↑ Stanisław Rączkowski, Józef Zajda, Rozliczenia międzynarodowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1977.
- ↑ Józef Zajda, Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1974.
- ↑ Józef Zajda, Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, w : Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, Poznań: Instytut Zachodni, 1963.
- ↑ Józef Zajda, Międzynarodowe organizacje finansowe, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 1971.
- ↑ a b Nekrolog: Józef Zajda (1897–1976). archiwumpz.iz.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)].. „Przegląd Zachodni”, nr 1, 1977
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 356. [dostęp 2021-08-11].
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 9, poz. 12 „za zasługi przy zawieraniu pożyczki stabilizacyjnej”.
- Członkowie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego
- Dyrektorzy Departamentów Delegatury Rządu na Kraj
- Ludzie urodzeni w Łasku
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Wykładowcy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Wykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1976