Jēkabs Kazaks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jēkabs Kazaks
Ilustracja
Autportret
Imię i nazwisko

Jēkabs Roberts Kazaks

Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1895
Ryga

Data i miejsce śmierci

30 listopada 1920
Ryga

Narodowość

łotewska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Ważne dzieła

Uciekinierzy

Jēkabs Roberts Kazaks (ur. 18 lutego 1895 w Rydze, zm. 30 listopada 1920 tamże[1]) – łotewski malarz i grafik modernistyczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Łotewski znaczek z reprodukcją obrazu Bēgļi (1917) Kazaksa

Studiował w Rydze: najpierw u Jūlijsa Madernieksa, a później w Szkole Sztuk Pięknych (1912–1917), którą w 1915 ewakuowano do Penzy[2]. Podczas I wojny światowej dwukrotnie odwiedził Moskwę, gdzie zobaczył dzieła zachodnioeuropejskich mistrzów modernizmu[3]. Tworzył pod wpływem postimpresjonistów i niemieckich ekspresjonistów[2]. W 1919, wraz z Romansem Sutą, Ģedertsem Eliassem, Niklāvsem Strunke, Valdemārsem Tone i Konrādsem Ubānsem założył Grupę Ekspresjonistów, która wydała ważny dla sztuki łotewskiej zbiór linorytów Ekspresionisti (1919) przedstawiający trudy i cierpienia Łotyszy, które przyniosła wojna. W zbiorze znajdują się trzy prace Kazaksa. W 1920, Ekspresjoniści zmienili nazwę na Grupę Artystów Ryskich (1920–1938), i zorganizowali wystawę w Muzeum Sztuki w Rydze, która była znaczącym krokiem do akceptacji modernizmu na Łotwie. W odpowiedzi na nowoczesne prace przedstawione na wystawie, środowiska konserwatywne prowadzone przez dwóch profesorów akademickich utworzyły własny pokaz oraz wykład potępiający awangardę i Grupę Artystów Ryskich. Kazaks, jako przywódca Grupy, cierpiał pod wpływem uwagi opinii publicznej i ostrej krytyki[2][4]. Już wcześniej wątłego zdrowia, zmarł 30 listopada 1920[4] na tuberkulozę[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jēkabs Kazaks [online], enciklopedija.lv [dostęp 2019-11-17] (łot.).
  2. a b c Kazaks Jēkabs, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-11-17].
  3. a b Aldis Purs, Andrejs Plakans, Historical Dictionary of Latvia, Rowman & Littlefield, 2 maja 2017, s. 171, ISBN 978-1-5381-0221-3 [dostęp 2019-11-17] (ang.).
  4. a b Isabel Wünsche, The Routledge Companion to Expressionism in a Transnational Context, Routledge, 3 września 2018, ISBN 978-1-351-77799-5 [dostęp 2019-11-17] (ang.).