Przejdź do zawartości

Język żmudzki

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
žemaitiu ruoda
Obszar

Litwa (Żmudź)

Liczba mówiących

ok. 500 tys.

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 5 rozwojowy
Kody języka
ISO 639-2 bat
ISO 639-3 sgs
IETF sgs
Glottolog samo1265
Ethnologue sgs
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku żmudzkim
Słownik języka żmudzkiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język żmudzki (żmudz. žemaitiu ruoda; lit. žemaičių tarmė, žemaičių kalba) – język bałtycki używany na Żmudzi w zachodniej części Litwy. Jego status nie doczekał się konsensusu: część językoznawców rozpatruje go jako dialekt, odmianę regionalną języka litewskiego, inni zaś uznają go za osobny język bałtycki. Pogląd o odrębności języka żmudzkiego zyskuje w ostatnich latach na znaczeniu[1], ponadto podejmuje się działania w kierunku standaryzacji tego języka i wypracowania jego normy piśmienniczej, odrębnej od języka ogólnolitewskiego[2].

O wielkości różnic między językiem żmudzkim i litewskim świadczy to, że z jednego na drugi trzeba było tłumaczyć, o czym świadczy wzmianka z 1595 roku Mikołaja Daukszy, który napisał: „Doszły uszu moich słowa niejednego, co mówi: »nie rozumiem katechizmu przetłumaczonego przez ks. JM Daukszę, kanonika żmudzkiego, boć tłumaczył on go po żmudzku i proszono mnie, abym go na litewski przełożył«”[3].

Określenie „język żmudzki” bywa także odnoszone do szesnastowiecznego języka litewskiego, który sam w sobie nie powinien być mylony ze żmudzkim.

Alfabet

[edytuj | edytuj kod]

Alfabet języka żmudzkiego:

A a [ā] Ā ā [ėlguojė ā] B b [bė] C c [cė] Č č [čė] D d [dė] E e [ē] Ē ē [ėlguojė ē]
Ė ė [ė̄] Ė̄ ė̄ [ėlguojė ė̄] F f [ėf] G g [gė, gie] H h [hā] I i [ī] Ī ī [ėlguojė ī] J j [jot]
K k [kā] L l [ėl] M m [ėm] N n [ėn] O o [ō] Ō ō [ėlguojė ō] P p [pė] R r [ėr]
S s [ės] Š š [ėš] T t [tė] U u [ū] Ū ū [ėlguojė ū] V v [vė] Z z [zė, zet] Ž ž [žė, žet].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dr. Juozas Pabrėža: "Stipriausia kalba Lietuvoje yra žemaičių". santarve.lt. [dostęp 2019-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-03)]. (lit.).
  2. László Marácz, Mireille Rosello: Multilingual Europe, Multilingual Europeans. 2012, s. 177. ISBN 978-94-012-0803-1. (ang.).
  3. Henryk Wisner, Rzeczpospolita Wazów, Sławne Państwo, Wielkie Księstwo Litewskie, Tom III, Instytut Historii PAN, Warszawa 2008, s.262, ISBN 978-83-7543-043-1