Języki bantu E
Języki bantu E – grupa geograficzna języków bantu z wielkiej rodziny języków nigero-kongijskich. Swoim zasięgiem obejmuje Kenię i Tanzanię[1].
Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]
Poniżej przedstawiono klasyfikację języków bantu E według Guthriego[2][3] zaktualizowaną przez J.F. Maho[4]. Ponadto, Maho do listy Guthriego dodał nowe języki, dialekty oraz języki pidżynowe i kreolskie[5][4][a].
Klasyfikacja Ethnologue bazuje na klasyfikacji Guthriego, jednak odbiega od niej znacznie, m.in. stosuje inny kod – trzyliterowy oparty na ISO 639 i inaczej grupuje języki[6][7].
E10 Języki nyoro-ganda zob. JE10[edytuj | edytuj kod]
E20 Języki haya-jita zob. JE20[edytuj | edytuj kod]
E30 Języki masaba-luhya zob. JE30[edytuj | edytuj kod]
E40 Języki temi[edytuj | edytuj kod]
E50 Języki kikuyu-kamba[edytuj | edytuj kod]
- E51 kikuyu – gikuyu
- E52 embu
- E53 mero – meru
- E531 mwimbi-muthambi
- E54 tharaka
- E541 cuka – chuka
- E55 kamba
- E56 daisu – „se(n)geju”
E60 Języki czhaga[edytuj | edytuj kod]
- E61 zob. E621
- E62a zob. E621, E622
- E62b zob. E622
- E62c zob. E623
- E621 język chaga – zachodni kilimandżaro
- E622 chaga – środkowy kilimandżaro
- E622A (dawn. E62a) mochi
- E622B mbokomu
- E622C (dawn. E62b) wuunjo – kivunjo-chaga, włączając kiruwa, kilema, mamba, morang’u (marangu) i mwika
- E622D uru
- E623 (dawn. E62c) rombo
- E623A useri – kiseri
- E623B mashati
- E623C mkuu
- E623D keni
- E63 arusha-chini – „rusha”, „kuma”
- E64 kahe
- E65 gweno
E70 Języki nyika-taita[edytuj | edytuj kod]
- E701 elwana – mala(n)kote
- E71 pokomo – pfokomo
- E71A górny pokomo
- E71B dolny pokomo – malachini
- E72 nyika – północny mijikenda
- E73-732 południowy mijikenda
- E73 digo
- E731 segeju ?†
- E732 degere
- E74 taita
- E74a (dawn. G21) dabida – taveta, „tubeta”
- E74b zob. E741
- E74C kasigau
- E741 (dawn. E74b) sagala
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Maho zastosował następujący zapis kodu:
- Nowe dialekty języka znajdującego się już na liście Guthriego oznaczono poprzez dodanie do oryginalnego kodu języka Guthriego na końcu kolejnej wielkiej litery alfabetu, np. E72F to nowy dialekt języka o kodzie E72, podczas gdy E72a–E72e to dialekty umieszczone na liście przez Guthriego.
- Nowe języki oznaczono poprzez dodanie do oryginalnego kodu języka Guthriego na końcu kolejnych cyfr, np. E541 to nowy język, najbliższy językowi o kodzie E54. Kiedy nie można było zidentyfikować pokrewieństwa z językiem z listy Guthriego, nowy język oznaczono poprzez dodanie kolejnej cyfry do kodu grupy geograficznej, np. E701 to nowy język w geograficznej grupie E70.
- Języki wymarłe oznaczono symbolem „†”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ M. Paul Lewis , Gary F. Simons , Charles D. Fennig (red.), E, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2015-07-30] (ang.).
- ↑ Malcolm Guthrie: The classification of the Bantu languages. Oxford Univerrsity Press, 1948. [dostęp 2015-08-01]. (ang.).
- ↑ Malcolm Guthrie: Comparative Bantu: an introduction to the comparative linguistics and prehistory of the Bantu languages. Gregg Press, 1967-71. (ang.).
- ↑ a b Jouni Filip Maho: NUGL Online The online version of the New Updated Guthrie List, a referential classification of the Bantu languages. 2009-06-04.
- ↑ Jouni Maho: A Classification of the Bantu Languages: An Update of Guthrie's Referential System. W: Derek Nurse, Gérard Philippson: The Bantu Languages. Routledge, 2009, s. 639–651. ISBN 978-1-135-79683-9. [dostęp 2015-08-01]. (ang.).
- ↑ Jouni Maho. The Bantu area: (towards clearing up) a mess. „Africa & Asia”, s. 40–49, 2001. 1. ISSN 1650-2019. (ang.).
- ↑ About the Ethnologue. W: Lewis, M. Paul, Gary F. Simons, and Charles D. Fennig: Ethnologue: Languages of the World, Eighteenth edition. Dallas, Texas: SIL International, 2015. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).