Jadwiga Walczak

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jadwiga Walczak
Data i miejsce urodzenia

22 maja 1927
Badówka na Wołyniu

Data i miejsce śmierci

15 października 1997
Szczecin

Profesor nauk chemicznych
Specjalność: chemia nieorganiczna, fizykochemia ciała stałego
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1965
Politechnika Szczecińska

Profesura

11 maja 1990

Praca naukowo-dydaktyczna
Uczelnia

Politechnika Szczecińska

Wydział

Technologii i Inżynierii Chemicznej

Kierownik
Katedra

Chemii Nieorganicznej PSz

Okres spraw.

1991–1997

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Jadwiga Walczak (ur. 22 maja 1927 w Badówce na Wołyniu, zm. 15 października 1997 w Szczecinie) – polska chemiczka, specjalistka w zakresie fizykochemii ciała stałego, profesor, związana z Politechniką Szczecińską (Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Była córką Leona Bilińskiego i Emilii de domo Wagner. Szkołę średnią (Gimnazjum i Liceum im. Królowej Wandy w Krakowie) skończyła po II wojnie światowej zdając egzamin maturalny w roku 1947. W latach 1947–1952 studiowała na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie chemii. Już jako studentka II roku pracowała, jako asystent naukowo-techniczny w Akademii Górniczo-Hutniczej. Po skończeniu studiów została zatrudniona na Wydziale Odmiedziowni Huty Szczecin, na stanowisku kierownika produkcji. W roku 1956 przeniosła się do Politechniki Szczecińskiej (Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej), w której pracowała nieprzerwanie przez ponad 30 lat[1].

W latach 1971–1973 przebywała na stażu naukowym w Katedrze Metali Nieżelaznych Akademii Górniczej we Freibergu[1]. Stopień doktora nauk technicznych uzyskała w roku 1965, stopień doktora habilitowanego – w roku 1976, a w roku 1990 Rada Państwa przyznała jej tytuł profesora nadzwyczajnego nauk chemicznych[1][2][3].

Pracowała na stanowiskach[1]:

  • 1956–1958 – asystenta w Katedrze Chemii Nieorganicznej, kierowanej przez prof. Wiktora Gorzelanego,
  • 1959–1964 – starszego asystenta w KChN,
  • 1965–1976 – adiunkta w KChN i – po reorganizacji w 1970 – w Zakładzie Chemii Nieorganicznej Instytutu Chemii Podstawowej,
  • 1977–1990 – docenta i kierownika Zakładu Chemii Nieorganicznej w IChP,
  • 1991–1994 – profesora nadzwyczajnego i kierownika ponownie utworzonej Katedry Chemii Nieorganicznej,
  • od 1994 – profesora zwyczajnego i kierownika KChN.

Wyniki pracy naukowej opisała w ponad 150 publikacjach naukowych, głównie w czasopismach zagranicznych. Pełniła funkcję promotora w trzech przewodach doktorskich i opiekuna naukowego w jednym przewodzie habilitacyjnym[1]. Była inicjatorką zorganizowania na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej PS pracowni rentgenograficznej i spektrofotometrycznej, pracowni analizy termicznej i śladowej[2]. Należała do Polskiego Towarzystwa Chemicznego i Komisji Nauk Chemicznych Oddziału PAN w Poznaniu[1].

W latach 50. tworzyła, wspólnie z gronem szczecińskich pasjonatów taternictwa, Szczeciński Klub Wysokogórski. Zalążkiem SKW była 9-osobowa Sekcja Taternictwa oddziału PTTK w Szczecinie, utworzona w roku 1953, do której należała Jadwiga Walczak[4]. Aktywnymi członkami SKW było wówczas wielu pracowników i studentów Wydziału Chemii PS (m.in. Cezary Mielczarek, Maria Rewaj, Mirosław Bądzyński, Jerzy Straszko, Marek Frączak). W latach 1952–1957 Jadwiga Walczak należała do Zarządu SKW (prezesem był Stanisław Groński)[5].

Zmarła 15 października 1997 roku. Została pochowana na szczecińskim cmentarzu Centralnym[2][6].

Tematyka badań naukowych[edytuj | edytuj kod]

Zakres badań wchodziły m.in. problemy hydrometalurgii, w tym otrzymywania koncentratów niklu i kobaltu, kinetyki i równowagi dynamicznej w procesach redukcji siarczanu miedzi CuSO4·5H2O[2][6]. Szczególnie intensywnie zajmowała się – wspólnie z zespołem Katedry[7] – fizykochemicznymi właściwościami związków nieorganicznych w stanie stałym[1]; w tym przede wszystkim trójskładnikowymi układami tlenków metali przejściowych (równowagi fazowe; reaktywność tlenków metali w stałym stanie skupienia; struktura i właściwości faz typu oksysoli); badania były wykonywane m.in. w ramach prac doktorskich[3]:

  • Elżbieta Filipek (1991) – Studium nad układem Cr2O3-V2O5-MoO3[8],
  • Piotr Tabero (1995) – Studia nad mechanizmem i kinetyką reakcji przebiegających w fazie stałej w trójskładnikowych układach tlenków metali[9]

oraz pracy habilitacyjnej Marii Jolanty Kurzawy, pt. Układ Fe2O3-V2O5-MoO3 (1992)[10].

Po śmierci Jadwigi Walczak badania fizykochemicznych właściwości ciał stałych kontynuowali jej następcy. Wykonano np. kilka prac doktorskich pod kierunkiem prof. Marii J. Kurzawy[10]:

  • Elżbieta Tomaszewicz (1999), Reaktywność siarczku srebra wobec siarczanu(VI) srebra w fazie stałej,
  • Grażyna Dąbrowska (2000), Studia nad układem Al2O3-V2O5-MoO3,
  • Anna Błońska-Tabero (2003), Reakcje ortowanadanu(V) żelaza(III) z wanadanami(V) metali dwuwartościowych (Co, Mg, Ni, Zn),
  • Monika Bosacka (2001), Wybrane molibdeniano-wanadany jako pigmenty ceramiczne.

Pierwsi doktoranci Jadwigi Walczak uzyskali habilitacje na podstawie prac:

  • Elżbieta Filipek (2008), Synteza i właściwości fizykochemiczne nowych faz w układach tlenków V2O5, MoO3, alfa-Sb2O4[8],
  • Piotr Tabero (2011), Synteza i niektóre właściwości faz o strukturze blokowej[9].

Zespół dokonał opatentowanych wynalazków, np. Oksysól w trójskładnikowym układzie tlenków metali i sposób wytwarzania oksysoli w trójskładnikowym układzie tlenków metali (Piotr Tabero i inni, PS 2011)[11][12].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Prof. Jadwiga Walczak otrzymała[1]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Komitet Organizacyjny Zjazdu Absolwentów Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej: 50 lat Wydziału 1947–1997. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, 1997, s. 123. ISBN 83-87423-35-1. (pol.).
  2. ↑ a b c d Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 2. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 2000, s. 583. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
  3. ↑ a b Prof. dr hab. Jadwiga Walczak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2013-03-28].[martwy link]
  4. ↑ Historia > Kulisy powstania i pierwsze lata działalności. [w:] Strona internetowa SKW w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2013-04-23]. (pol.).
  5. ↑ Historia > Składy zarządów Szczecińskiego Klubu Wysokogórskiego. [w:] Strona internetowa SKW w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2013-04-23]. (pol.).
  6. ↑ a b Nr kwatery: 41E, rz. 1, nr grobu 7; Jadwiga Walczak. [w:] Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2013-03-28].
  7. ↑ Katedra Chemii Nieorganicznej w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2013-03-28].
  8. ↑ a b Prof. Elżbieta Teresa Filipek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2013-03-28].[martwy link]
  9. ↑ a b Dr hab. Piotr Tomasz Tabero, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2013-03-28].[martwy link]
  10. ↑ a b Prof. Maria Jolanta Kurzawa, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2013-03-28].[martwy link]
  11. ↑ Piotr Tabero, Szczecin, PL: Oksysól w trójskładnikowym układzie tlenków metali i sposób wytwarzania oksysoli w trójskładnikowym układzie tlenków metali. [w:] PL 209794 [on-line]. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, 2011. [dostęp 2013-03-28].
  12. ↑ Anna Błońska-Tabero, Szczecin, PL: Oksysól w trójskładnikowym układzie tlenków metali i sposób wytwarzania oksysoli w trójskładnikowym układzie tlenków metali. [w:] PL 209578 [on-line]. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, 2011. [dostęp 2013-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jadwiga_Walczak&oldid=70184623”