Przejdź do zawartości

Jakuszyce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jakuszyce
Dzielnica Szklarskiej Poręby
Ilustracja
Restauracja „Biathlon” w Jakuszycach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

karkonoski

Miasto

Szklarska Poręba

SIMC

0936380

Wysokość

850-886[1] m n.p.m.

Położenie na mapie Szklarskiej Poręby
Mapa konturowa Szklarskiej Poręby, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jakuszyce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jakuszyce”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jakuszyce”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jakuszyce”
Ziemia50°49′11″N 15°26′18″E/50,819833 15,438278

Jakuszyce (krótko po 1945 r. Jakuszec[2], niem. Jakobsthal) – najwyżej położona dzielnica Szklarskiej Poręby położona kilka kilometrów od centrum miejscowości, 800 m od granicy polsko-czeskiej. Przed przystąpieniem Polski do układu z Schengen istniało tu przejście graniczne drogowe i małego ruchu granicznego Jakuszyce – Harrachov oraz na szlaku turystycznym Polana Jakuszycka – Harrachov. Jakuszyce leżą na wysokości 850–886 m n.p.m.[1] Tutejszy klimat jest porównywalny do klimatu na wysokości 1500 m n.p.m. w Alpach.

Przez Jakuszyce przepływa Kamienna, niewielka rzeka dorzecza Odry, dopływ Bobru[1].

W Jakuszycach występuje korzystny klimat do uprawiania sportów zimowych. Na Polanie Jakuszyckiej rozgrywane są zawody w narciarstwie biegowym od 2012 r., Puchar Świata – oraz zawody biathlonowe. Jakuszyce są również węzłem letnich szlaków turystycznych i rowerowych, wykorzystywanym przez turystów przez cały sezon[1].

Znajduje się tutaj najwyżej położony kolejowy przystanek osobowy w Polsce – Szklarska Poręba Jakuszyce[1], leżący na wyremontowanym w 2010 roku szlaku kolejowym pomiędzy Jelenią Górą i Harrachovemlinii kolejowej nr 311.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa pochodzi od imienia Jakusz, zdrobnienia imienia Jakub[3]. Początek Jakuszycom dała leśniczówka należąca do Schaffgotschów, wokół której powstała później osada pasterzy i drwali[1]. W 1848 przez Jakuszyce przeprowadzono szosę, a w 1902 linię kolejową[1]. W r. 1825 miejscowość wzmiankowano jako Jakobstale, następnie Jakobsthal lub Jakobstal. W 1910 r. mieszkało w Jakuszycach 90, a w 1933 r. 120 mieszkańców.

Pod koniec XIX w. projektowano także budowę linii kolejowej ze Szklarskiej Poręby przez Jakuszyce, Orle do nieistniejącej dziś osady Wielka Izera na Hali Izerskiej. Nowe połączenie miało być wykorzystywane przede wszystkim do celów gospodarczych i zwózki drewna, ale też dla obsługi ruchu pasażerskiego. Z uwagi na wysokie ryzyko budowy linii kolejowej na rozległych torfowiskach oraz podmokłych terenach Gór Izerskich od projektu odstąpiono[4].

W okresie powojennym umiejscowiono w Jakuszycach, na wysokości 860 m n.p.m., klimatologiczną stację meteorologiczną (w latach 1891 – 1937 było to jedynie opadowa stacja meteo, posiadająca inną lokalizację: wys. 871 m n.p.m., 50°49′N 15°27′E/50,816667 15,450000). Średnie wartości roczne opadów ze wspomnianego okresu wynosiły 1426 mm (najwięcej: lipiec 155 mm i sierpień 136 mm, najmniej: luty 100 mm i marzec 95 mm). Średnia temperatura roczna, w latach 70. XX wieku, wynosiła +4,0 °C (najcieplejsze miesiące: lipiec +12,5 °C i sierpień +12,2 °C; najzimniejsze: styczeń -3,9 °C i luty -3,8 °C.[5]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 3: Karkonosze. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 82. ISBN 83-7005-168-5.
  2. Szklarska Poręba, Dzielnica Jakuszyce
  3. Edward Zych, Nazwy miejscowe Ziemi Jeleniogórskiej, [w] "Rocznik Jeleniogórski", T. 4 (1966), s. 92
  4. Przemysław Wiater, Zapiski z dziejów Jakuszyc [online], naszesudety.pl, 3 grudnia 2006 [dostęp 2016-04-27].
  5. Jan Kwiatkowski: Klimat. W: Karkonosze polskie. Wrocław: Polska Akademia Nauk, 1985, s. 88-107. ISBN 83-04-01586-2.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]