Jamina (koalicja)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jamina
‏יָמִינָה‎
Ilustracja
Państwo

 Izrael

Lider

Ajjelet Szaked,
Naftali Bennett

Data założenia

29 lipca 2019

Ideologia polityczna

Syjonizm religijny, osiedla żydowskie, sprzeciw wobec państwa palestyńskiego, konserwatyzm społeczny

Obecni posłowie
0/120

Jamina (hebr. יָמִינָה, dosł. Na prawo), do 12 lipca 2019 roku jako Zjednoczona Prawica (hebr. הימין המאוחד, Ha-Jamin ha-Meuchad) – izraelska lista wyborcza i partia składająca się początkowo Unii Partii Prawicowych (Żydowski Dom i Unia Narodowa-Tekuma) i Nowej Prawicy, która powstała 29 lipca 2019 roku w celu zjednoczenia narodowo-religijnych partii do wrześniowych wyborów w 2019 roku. Od lipca 2020 roku koalicja funkcjonuje bez Żydowskiego Domu, a od lutego 2021 roku również bez Unii Narodowej.

Powstanie[edytuj | edytuj kod]

Logo partii, kiedy częścią Jaminy były Żydowski Dom i Unia Narodowa

9 lipca 2019 roku przewodniczący Żydowskiego Domu – Rafi Perec – i przewodniczący Unii Narodowej-Tkumy – Becalel Smotricz – spotkali się w celu podpisania porozumienia o wspólnym starcie w powtórzonych wyborach rozpisanych na wrzesień 2019 roku. Jednocześnie oboje wezwali liderów Żydowskiej Siły i Nowej Prawicy do rozpoczęcia rozmów koalicyjnych[1]. Od tego czasu dochodziło do szeregu spotkań w celu negocjacji ewentualnego połączenia się na liście wyborczej. Powodem braku sukcesów były ambicje liderów poszczególnych partii. Perec nie chciał zrezygnować z przewodzenia Unii Partii Prawicowych i nie chciał zaakceptować świeckiej kobiety na czele listy[2]. 21 lipca Ajjelet Szaked została przewodniczącą Nowej Prawicy i rozpoczęła działania w celu zjednoczenia partii narodowo-religijnych na jednej liście wyborczej pod jej przewodnictwem[3][4]. 29 lipca doszło ostatecznie do podpisania porozumienia pomiędzy Unią Partii Prawicowych i Nową Prawicą. Perec zdecydował się oddać przewodnictwo na liście Szaked, która cieszy się większym poparciem w sondażach[5]. Szaked oznajmiła, że Zjednoczona Prawica będzie otwarta na kolejne partie, w tym na Żydowską Siłę i Zehut Moszego Feiglina[6]. Bennett uznał wspólną listę za blok techniczny na czas wyborów, po no ich partie rozdzielą się. 31 lipca Feiglin ogłosił, że jego partia wystartuje samodzielnie[7]. Z kolei Żydowska Siła postanowiła utworzyć wspólną listę z partią No’am, która powstała ze środowisk jesziwy Har ha-Mor. Itamar Ben-Gewir oznajmił, że Zjednoczona Prawica nie chciała przystać na ich warunki. Oskarżył Szaked, Pereca i Smotricza o chęć wykorzystania Żydowskiej Siły do zdobycia większej ilości głosów bez korzyści dla jej polityków[8].

12 sierpnia w Ramat Ganie miała miejsce konferencja rozpoczynająca kampanię wyborczą partii pod nazwą Jamina. Nazwa ta ma symbolizować ideologiczne położenie partii na prawo od Likudu. W trakcie spotkania członkowie opowiedzieli się za prawodawstwem zabezpieczającym osadnictwo i żydowski charakter państwa, wyrazili sprzeciw wobec jakiegokolwiek ustępstwa terytorialnego na rzecz Palestyńczyków, opowiedzieli się za konserwatywnymi wartościami[9].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wybory we wrześniu 2019 roku[edytuj | edytuj kod]

30 lipca pojawiło się pierwsze dziesięć miejsc na wspólnej liście wyborczej[10][11]:

  1. Ajjelet Szaked (Nowa Prawica)
  2. Rafi Perec (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  3. Becalel Smotricz (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  4. Naftali Bennett (Nowa Prawica)
  5. Moti Jogew (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  6. Ofir Sofer (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  7. Matan Kahana (Nowa Prawica)
  8. Idit Silman (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  9. Roni Sasower (Nowa Prawica)
  10. Orit Struk (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  11. Szaj Mimun (Nowa Prawica)
  12. Szuli Mu’alem (Nowa Prawica)
  13. Eli Ben-Dahan (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  14. Josi Kohen (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  15. Szirli Pinto (Nowa Prawica)
  16. Dawid Ben Cijjon (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  17. Kalfon Jom Tow (Nowa Prawica)
  18. Elijahu Amichaj (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  19. Mosze Peled (Nowa Prawica)
  20. Mirjam Aberdżil (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)

21 sierpnia w osiedlu Elkana na Zachodnim Brzegu Jamina zaprezentowała swój plan związany z rynkiem mieszkaniowym. W celu obniżenia cen mieszkań dla Izraelczyków politycy obiecali tzw. odmrożenie ziemi państwowej pod zabudowę (ok. 35 000 akrów, ok. 141,6 km²). Według wyliczeń pozwoliłoby to na zbudowanie ponad 100 000 mieszkań i obniżyłoby cenę za jedno mieszkanie do 950 000 szekli (dla porównania w obszarze Gusz Dan cena ta wynosi 1,7 mln szekli). Założono, że wykonanie wszystkich założeń trzeba by rozłożyć na 5 lat, a każdego roku budowane byłoby 22 000 mieszkań. Plan ten pozwoliłby na zasiedlenie Samarii przez ponad pół miliona Izraelczyków[12].

Ostatecznie partia otrzymała 260 655 głosów (5,87%), co dało jej 7 posłów (Żydowski Dom: Rafi Perec, Moti Jogew; Unia Narodowa: Becalel Smotricz, Ofir Sofer; Nowa Prawica: Ajjelet Szaked, Naftali Bennett, Matan Kahane)[13].

Po wyborach, zgodnie z obietnicą, politycy wspólnej listy zadecydowali o podziale na dwie partie: Nową Prawicę i Żydowski Dom-Unię Narodową (Unia Partii Prawicowych). Szaked zapowiedziała, że pomimo podziału rozmowy koalicyjne będą prowadzić jako jeden blok religijnego syjonizmu. 10 października podczas prac Komisji Porządkowej Knesetu zapadła ostateczna decyzja o podziale[14][15][16][17].

Wyboru w marcu 2020 roku[edytuj | edytuj kod]

20 grudnia 2019 roku liderzy Żydowskiego Domu i Żydowskiej Siły ogłosili utworzenie wspólnej listy wyborczej do wyborów w marcu 2020 roku. Decyzja ta została skrytykowana przez Unię Narodową, która nie została uwzględniona w negocjacjach. Nowa lista otrzymała nazwę Zjednoczony Żydowski Dom[18][19]. Jednak pod wpływem silnej krytyki ze strony swojej partii i nacisków ze strony Nowej Prawicy i Unii Narodowej Rafi Perec postanowił zerwać umowę wyborczą z Żydowską Siłą i przystąpił do Jaminy[20][21].

Po ogłoszeniu planu pokojowego przez Donalda Trumpa Naftali Bennett zaczął naciskać na Netanjahu, aby ten jak najszybciej dokonał aneksji Zachodniego Brzegu[22].

W lutym 2020 roku w porozumieniu z ortodoksyjnymi Szasem i Zjednoczonym Judaizmem Tory Jamina podpisała list intencyjny, w którym wyraziła poparcie dla Benjamina Netanjahu, jeśli ten będzie ubiegał się o stanowisko premiera po marcowych wyborach[23].

W lipcu 2020 roku doszło do oficjalnego wystąpienia Żydowskiego Domu z Jaminy. Perec postanowił być częścią rządu jedności narodowej Natanjahu i Ganca oraz pozostać ministrem Jerozolimy i dziedzictwa narodowego[24][25].

Wyniki wyborcze[edytuj | edytuj kod]

Wybory Liczba mandatów Liczba głosów Procent głosów Uwagi
IX 2019[13] 7 260 255 5,87% Po wyborach lista podzieliła się na dwie partie[17]
2020[26] 6 240 590 5,24%
2021[27] 7 273 836 6,21%

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Peretz, Smotrich agree to joint run, „Aruc Szewa”, 9 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  2. Szirit Awitan Kohen, המו”מ לאיחוד בימין: מתעצם המאבק על תפקיד היו”ר, „Makor Riszon”, 17 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  3. Jacob Magid, Taking reins from Bennett, Shaked urges right-wing slates to unite beneath her, „The Times of Israel”, 21 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  4. Pleading for right-wing unity, Shaked backs off key demand in merger talks, „The Times of Israel”, 25 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  5. Atara German, הימין המאוחד: הסכם בין הימין החדש לאיחוד הימין, „Srugim”, 29 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  6. Atara German, יו”ר הימין המאוחד: „פני לחיבור נוסף, עוצמה וזהות”, „Srugim”, 29 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  7. Tamar Pileggi, Peretz agrees to give Shaked No.1 spot on right-wing Knesset list, „The Times of Israel”, 31 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  8. עוצמה יהודית: „בימין רוצים להשתמש בנו ולזרוק”, „Srugim”, 30 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  9. Atara German, Uriel Beeri, שקד: „יחד נשמור על ישראל נגד ברית לפיד וליברמן”, „Srugim”, 12 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-13].
  10. Jehuda Lewinger, אחרי האיחוד, כך תיראה רשימת הימין לכנסת, „Srugim”, 30 lipca 2019 [dostęp 2019-07-31].
  11. רשימת ״הימין המאוחד״ לכנסת ה-22 הוגשה, „Kipa”, 1 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-04].
  12. Atara German, Uriel Beeri, תכנית ימינה להקלה בדיור: עוד חצי מיליון תושבים בשומרון, „Srugim”, 21 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-03].
  13. a b ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-22 [online] [dostęp 2019-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-02].
  14. Shaked’s Yamina faction dissolves an hour after polls close, „The Times of Israel”, 18 września 2019 [dostęp 2019-09-29].
  15. Moran Azulaj, בימינה הודיעו על פיצול. שקד נאמה: „להמשיך יחד”, „Jedi’ot Acharonot”, 17 września 2019 [dostęp 2019-09-29].
  16. Gai Ezra, אחרי האיחוד: ביום ראשון- הימין שוב יתפצל, „Srugim”, 4 października 2019 [dostęp 2019-10-04].
  17. a b It’s final: Yamina breaks up, „Aruc Szewa”, 10 października 2019 [dostęp 2019-10-10].
  18. Jacob Magid, Smotrich says he won’t join Jewish Home-Otzma Yehudit merger ‘at any cost’, „The Times of Israel”, 31 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-02].
  19. Hezki Baruch, Jewish Home, Otzma Yehudit agree to joint run, „Aruc Szewa”, 19 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-02].
  20. Jacob Magid, Jewish Home chief under fire from within his party for merger with Otzma Yehudit, „The Times of Israel”, 21 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-02].
  21. Bennett, Peretz, Smotrich agree to joint run without Ben Gvir, „Aruc Szewa”, 15 stycznia 2020 [dostęp 2020-03-02].
  22. Likud accuses Bennett of ‘piggybacking’ on West Bank annexation plans, „The Times of Israel”, 9 lutego 2020 [dostęp 2020-02-03].
  23. Right-wing religious parties renew pledge to back Netanyahu as PM, „The Times of Israel”, 16 lutego 2020 [dostęp 2020-03-02].
  24. Hezki Baruch, Jewish Home formally splits off from Yamina, „Aruc Szewa”, 14 lipca 2020 [dostęp 2020-10-29].
  25. Yoni Weiss, Minister Rafi Peretz Leaves Yamina to Join New Government, „Hamodia”, 14 maja 2020 [dostęp 2020-10-29].
  26. ועדת הבחירות המרכזית, תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23 [online] [dostęp 2020-03-08].
  27. ועדת הבחירות המרכזית לכנסת ה-24, תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-24 [online] [dostęp 2021-06-15] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-01].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]