Jan Boroń
| |
 major lekarz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 czerwca 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Jan Boroń (ur. 8 czerwca 1889 w Woli Orzechowskiej, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – lekarz internista, major lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 8 czerwca 1889 w Woli Orzechowskiej, w ówczesnym powiecie brzozowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Józefa i Anny z Balawajderów[1]. Wraz z rodzeństwem został wcześnie osierocone po śmierci rodziców. Ukończył szkołę w pobliskiej Orzechówce. Następnie uczęszczał do gimnazjum w Przemyślu.
W 1915 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego[1]. Podczas I wojny światowej od 1915 do 1918 służył w c. i k. armii[1].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Został przydzielony do szpitala okręgowego w Tarnowie. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej pracując w szpitalu polowym. Służąc w szeregach 1 pułku piechoty Legionów został ranny na początku stycznia 1919[2]. Został awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919. Ukończył Oficerską Szkołę Sanitarną. W 1926 został starszym ordynatorem w Szpitalu Okręgowym Nr X w Przemyślu. W 1928 w stopniu kapitana był zweryfikowany w korpusie oficerów sanitarnych lekarzy z lokatą 3. Wówczas był przynależny do kadry oficerów służby zdrowia. Pracował jako internista (specjalista chorób wewnętrznych) w Przemyślu; w latach 30. zamieszkiwał przy ulicy Juliusza Słowackiego 67[3]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 23. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[4][5]. W marcu 1939 pozostawał w rezerwie personalnej 10 Szpitala Okręgowego w Przemyślu[6].
Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[7]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[1]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[8].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[9]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[10].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, zostały zasadzone Dęby Pamięci honorujący Jana Boronia: 24 września 2009 przy Zespole Szkół w Orzechówce oraz przy Zespole Szkół Ekonomiczno-Rolniczych w Słubicach.
W 2014 ukazała się książka pt. Młyny czasu. Jan Boroń od Orzechówki do Starobielska autorstwa Ewa Kowalskiej[11].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 40.
- ↑ Lista ofiar walk za czas od 3 do 10 stycznia 1919 r.. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 21 z 26 stycznia 1919.
- ↑ Lekarze. „Informator Polski”, s. 26, Styczeń 1935. Stronnictwo Narodowe w Przemyślu.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 331.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 369, w marcu 1939 zajmował 12. lokatę.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 896.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 291. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ Młyny czasu. Jan Boroń od Orzechówki do Starobielska. granice.pl. [dostęp 2015-03-01].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 17.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Tłuczek: Przemyska Lista Katyńska (1). niedziela.pl. [dostęp 2015-03-01].
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego
- Ludzie związani z Przemyślem
- Majorowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polscy interniści
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1889
- Zmarli w 1940