Jan Ciągliński
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo |
| Epoka | |
Jan Ciągliński (ur. 20 lutego 1858 w Warszawie, zm. 6 stycznia 1913 w Petersburgu) – polski malarz działający w Rosji, prekursor rosyjskiego impresjonizmu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się rysunku w Warszawie u Wojciecha Gersona, później w Klasie Rysunkowej. Studiował w latach 1879–1885 w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. W 1894 krótko naukę kontynuował w Paryżu.
Mieszkał od około 1879 w Sankt Petersburgu, gdzie po studiach został wykładowcą w Szkole Rysunkowej Towarzystwa Zachęty Sztuk, a następnie od 1902 w Wyższej Szkole Artystycznej przy Akademii Sztuk Pięknych. W 1906 otrzymał tytuł akademika, a w 1911 został mianowany członkiem rzeczywistym i pełnoprawnym profesorem Akademii. Prowadził równocześnie własną, prywatną szkołę malarską, był współzałożycielem grupy artystycznej Świat Sztuki. W 1912 uhonorowano go tytułem radcy dworu[1].
Ciągliński osiągnął znaczny sukces artystyczny w Rosji, pozostając mniej znany w Polsce. Malował pejzaże, często orientalne, obrazy symboliczne, kompozycje figuralne, dekoracje i portrety. Inspirację czerpał w podróżach, zwiedził Europę, północną Afrykę i Bliski Wschód. Był cenionym kolorystą, dużą wagę przywiązywał do światła i koloru. Przez krytykę został uznany za pierwszego impresjonistę w Rosji[2].
Ostatnią jego wolą artysty było podarowanie Polsce wszystkich jego prac i po roku 1922 większa ich część została przekazana muzeom w kraju.
Wybrane dzieła
[edytuj | edytuj kod]- Na Bosforze
- Kościół św. Marka (1894)
- Fontanna Bachczyseraju
- Pocałunek słońca
- Algeciras (1878)
Portrety
[edytuj | edytuj kod]- Piotra Czajkowskiego
- Siergieja Rachmaninowa
- Antona Rubinsteina
- Józefa Hofmanna
- Leopolda Godowskiego
- Fryderyka Chopina
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kaukazczyk (Batumi), 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Catania na Sycylii Cykl: Włochy, 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Syrakuzy (Teatr grecki), 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Taormina (Palmy koło hotelu), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Kaukaz (Kazbek), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Girgenti (Drzewa), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Kaukaz (Łobojkow na statku), 1892, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Władykaukaz, 1892, Muzeum Narodowe w Krakowie -
-
Pejzaż z Massandry. Z podróży do Krymu, 1887–1899, Muzeum Narodowe w Warszawie -
Jałta (Wiosna), 1904, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Ociemniała, 1899–1910, Muzeum Narodowe w Warszawie -
Pompeje, 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Studia północne (Wieczór), 1908, Muzeum Narodowe w Krakowie -
Studia północne (Biała noc), 1908, Muzeum Narodowe w Krakowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Barbara Kokoska, Impresjonizm polski, Kraków: Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, 2001, ISBN 83-88080-55-5, OCLC 830290819.
- Maria Gurenovich (Мария Гуренович), Петербуржский живописец с сердцем Шопена : К 150-летию со дня рождения Яна Ционглинского // Наше наследие. 2008. N 2(86). С. 136 – 143 : ил. http://www.nasledie-rus.ru/podshivka/8613.php
- Maria Górenowicz, Malarz i pedagog Jan Ciągliński w Petersburgu // Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. Białystok, 2010. T. II. online
Literatura uzupełniająca
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Świerz Zaleski: Ciągliński Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 4: Chwalczewski Jerzy – Dąbrowski Ignacy. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1938, s. 19. Reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1989, ISBN 83-04-03291-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Pinakoteka – biografia i galeria
- Jan Ciągliński (1858-1913) - katalog wystawy w Muzeum Narodowym z 1936 roku