Jan Lebenstein
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 5 stycznia 1930 Brześć nad Bugiem | |
| Data i miejsce śmierci | 28 maja 1999 Kraków | |
| Odznaczenia | ||
| ||
Jan Lebenstein (ur. 5 stycznia 1930 w Brześciu nad Bugiem, zm. 28 maja 1999 w Krakowie) – polski malarz i grafik.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uprawiał oryginalną odmianę malarstwa figuratywnego, włączając doń elementy surrealistyczne i abstrakcyjne. Zilustrował m.in. Folwark zwierzęcy George'a Orwella i kilka ksiąg biblijnych (Księgi Genesis, Księga Hioba, Apokalipsa św. Jana – dwukrotnie: jako cykle witraży oraz grafik). Tworzył pejzaże miejskie, poetyckie transpozycje figury ludzkiej, pełne ekspresji kompozycje fantastyczno-symboliczne o motywach zwierzęcych.
O swojej twórczości mówił w jednym z wywiadów[1]:
| „ | Moje obrazy są metaforami emocjonalnymi. Ich zadaniem jest narzucić widzowi, dobitnie, ale bez taniego wrzasku, przeżycie jakiegoś dramatu emocjonalnego, który staram się pokazać za pomocą spontanicznej przenośni. |
” |
Jan Lebenstein był absolwentem Państwowego Liceum Artystycznego w Warszawie. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1948-1954) pod kierunkiem Artura Nachta-Samborskiego. Debiutował w warszawskim Arsenale w 1955 roku. Rok później dołączył do Teatru na Tarczyńskiej, prowadzonego we własnym mieszkaniu przez Mirona Białoszewskiego i miał tam swoją pierwszą indywidualną wystawę.
W 1959 roku otrzymał Grand Prix na I Biennale Młodych w Paryżu. Od tego roku pozostał w tym mieście, w 1971 roku przyjął francuskie obywatelstwo. W 1977 roku odbyła się wystawa jego prac w Polsce. W 1976 roku wyróżniony został nagrodą nowojorskiej Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, a w 1987 otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa. W 1992 roku odbyła się największa wystawa jego prac w Polsce – w warszawskiej Zachęcie. Postanowieniem z 3 maja 1998 prezydent Aleksander Kwaśniewski „w uznaniu wybitnych osiągnięć w pracy artystycznej, za zasługi dla kultury polskiej” uhonorował go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[2].
Albumy książkowe[edytuj | edytuj kod]
- Księga Hioba, tłum. Czesław Miłosz, Paryż 1981. ISBN 83-08-02872-1
- Folwark zwierzęcy, tłum. Teresa Jeleńska, Oficyna Literacka 1985; wyd. 2: Kraków 1990. ISBN 83-85158-02-2
- Księgi Genesis to jest pierwsze Mojżeszowe w obrazach Jana Lebensteina, Kraków 1995. ISBN 83-7124-031-7
- Apokalipsa, w przekładzie Czesława Miłosza, Kraków 1998. ISBN 83-08-02872-1
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paryż: Galerie Roi Doré – „Jan Lebenstein. In Memoriam”. Paryska wystawa prac na papierze (paryska wystawa prac na papierze z okazji 15. rocznicy śmierci twórcy; 23 maja – 5 lipca 2014; Wernisaż 22 maja) (pol.). W: Tygodnik 'Vector Polonii' [on-line]. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ M.P. z 1998 r. Nr 20, poz. 307
