Jan Matecki (pilot)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Matecki
porucznik pilot porucznik pilot
Data urodzenia

20 października 1897

Przebieg służby
Siły zbrojne

Błękitna Armia
Wojsko Polskie

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

10. eskadra wywiadowcza,
18. eskadra wywiadowcza,
4. eskadra wywiadowcza
3. pułk lotniczy

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Niepodległości

Jan Matecki (ur. 20 października 1897) – porucznik pilot Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jan Matecki wśród polskich lotników szkolonych w Istres

Syn Ignacego i Małgorzaty z Kołodziejów. Od 22 kwietnia 1916 roku służył w armii Stanów Zjednoczonych, a od 28 lutego 1917 roku w 106 batalionie kanadyjskim w Wielkiej Brytanii. Zgłosił się ochotniczo do służby w Armii Polskiej we Francji, gdzie służył w 4 pułku strzelców polskich[1]. Następnie został skierowany na przeszkolenie do szkoły lotniczej w Istres[2] a następnie w Dijon, Pau, Chartres i Avord[3].

Został przetransportowany do Polski z jednostkami lotniczymi i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Słuzył w 10., 18. i 4. eskadrze wywiadowczej. 23 kwietnia, w załodze z por. obs. Edwardem Karasiem, zaatakowali i rozproszyli szwadron kawalerii Armii Czerwonej[4].

1 maja, w załodze z por. obs. Edwardem Karasiem, wykrył i zaatakował w rejonie Połocka balon obserwacyjny nieprzyjaciela. Obsługa została rozproszona, a sam balon zerwał się z lin[a][6]. 24 września[b], w załodze z ppor. obs. Konstantym Koziełło, wykonał lot z Brześcia Litewskiego do wsi Porado w celu nawiązania łączności z Grupą Operacyjną gen. Franciszka Krajowskiego. Dzięki temu dostarczył Grupie Operacyjnej rozkazy oraz mapy, a do sztabu 4 Armii przekazał meldunki sytuacyjne oraz zwrotną pocztę[8]. Za ten lot zostali wyróżnieni w Komunikacie operacyjnym z 29 września 1920 roku[9].

24 grudnia 1920 roku został zwolniony z Wojska Polskiego, ale jako oficer rezerwy pozostał na stanie 3. pułku lotniczego w Poznaniu[10].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę w polskim lotnictwie otrzymał odznaczenia[11][12]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Marian Romeyko podaje, że balon został zniszczony pociskami zapalającymi[5]
  2. Hubert Mordawski podaje, że ten lot miał miejsce 24 września[7]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Stanisław Januszewski: Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny. Polscy pionierzy lotnictwa. T. 2. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2019. ISBN 978-83-64688-21-8.
  • Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. I: Początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. II: Walka i demobilizacja. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Marian Romeyko (red.), Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa, Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933, OCLC 830230270 [dostęp 2020-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].
  • Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
  • Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari: 1919–1920. T. 1: Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7. OCLC 749442378.