Jan Oczapowski
| Data i miejsce urodzenia |
1800 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 marca 1871 |
| Zawód, zajęcie |
Lekarz |
| Edukacja |
doktorat w r. 1824 |
| Alma Mater |
Uniwersytet w Wilnie |
Jan Chrzciciel Oczapowski (ur. 1800 w Pociejkach, zm. 7 marca 1871 w Warszawie) – polski lekarz, członek Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego (1825) i Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (1848); twórca polskiej nazwy tlenu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Mikołaja, proboszcza miejscowej greko-katolickiej parafii. Wieś należała do Radziwiłłów, uposażeniem probostwa były 4 włóki ziemi (72 ha), co wystarczało na skromne utrzymanie liczniejszej rodziny, z której poza Janem znamy jego braci Michała i Antoniego. Dobrze świadczy o ojcu fakt, że ich wysłał na studia do Wilna, gdzie Antoni ukończył chemię i wykładał jej elementy oraz technologię chemiczną w latach 1823—25 przy Jędrzeju Śniadeckim ma Uniwersytecie a potem był zapewne nauczycielem szkół średnich. Ich bliskim krewnym był Ludwik, syn Antoniego, kapitan Wojska Polskiego w Królestwie Kongresowym w 1825 r. Jan studiował medycynę w Wilnie (uczeń Jędrzeja Śniadeckiego), doktoryzował się w 1824 r. na podstawie rozprawy De ascultatione mediali. Od 1826 r. był lekarzem wojskowym w Warszawie, od 1842 "lekarzem departamentów senatu", a następnie został ordynatorem w Szpitalu Ewangelickim. Wydał: Wiadomości o używaniu wód Buska i Wykład praktyczny chorób kołtunowych. Jest autorem polskiej nazwy pierwiastka "tlen" (od słowa "tlić"). Nazwę tę zaproponował przed rokiem 1851 i została ona zaakceptowana przez większość polskiego środowiska chemicznego w ciągu ok. 10 lat[1][2].
W 1824 Jan Oczapowski (w pracy doktorskiej) i Feliks Rymkiewicz przedstawili w Wilnie pierwsze polskie opracowania na temat zastosowania stetoskopu w diagnostyce chorób układu krążenia[potrzebny przypis].
Był młodszym bratem Michała i Antoniego Oczapowskich.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jan Oczapowski: Projekt do słownictwa chemicznego. Warszawa: 1853. Przedruk: Uwagi o tlenie (oxygenium). Ogłoszone przez Jana Oczapowskiego. (1853).. „Chemik Polski”. Rok X (12), s. 264-269, 1910-06-15.
- ↑ Władysław Leppert. Jan Oczapowski. „Chemik Polski”. Rok X (12), s. 269-272, 1910-06-15.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Urywki z historii leczenia rodziny Chopinów. fchopin.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Publikacje Jana Oczapowskiego w bibliotece Polona