Jan Piłsudski
|
||
 |
||
| Data i miejsce urodzenia | 15 stycznia 1876 Wilno, gubernia wileńska, Imperium Rosyjskie |
|
| Data i miejsce śmierci | 21 grudnia 1950 Penley, Wielka Brytania |
|
| Wicemarszałek Sejmu II RP | ||
| Okres | od 1930 do 1931 |
|
| Przynależność polityczna | Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem | |
| Minister skarbu | ||
| Okres | od 27 maja 1931 do 6 września 1932 |
|
| Przynależność polityczna | Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem | |
| Poprzednik | Ignacy Matuszewski (p.o.) | |
| Następca | Władysław Marian Zawadzki | |
| Odznaczenia | ||
   |
||
Jan Piłsudski (ur. 15 stycznia 1876 w Wilnie, zm. 21 grudnia 1950 w Penley[1]) – polski prawnik, społecznik, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, wolnomularz[2], brat Józefa Piłsudskiego.
Spis treści
Życiorys[edytuj]
Naukę pobierał w I Gimnazjum w Wilnie, a potem przeniósł się do Libawy gdzie uzyskał maturę. Studiował na Uniwersytecie Moskiewskim z którego został usunięty za udział w polskiej organizacji studenckiej. Studiował prawo na uniwersytecie w Kazaniu. W latach 1909–1915 główny buchalter Zarządu Miasta Wilna. W 1912/13 uczestniczył z prezydentem Michałem Węsławskim w pozyskaniu w Wielkiej Brytanii obligacyjnej pożyczki miejskiej na budowę wodociągów i kanalizacji w Wilnie[3]. W 1918 członek Tymczasowej Komisji Rządzącej w Wilnie. W latach 1919–1920 urzędnik w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie. Od 1920 sędzia Sądu Okręgowego w Wilnie, następnie sędzia Sądu Apelacyjnego.
W 1922 poseł na Sejm Litwy Środkowej. W latach 1928–1931 poseł na Sejm z listy BBWR. W latach 1930–1931 wicemarszałek Sejmu. Od 27 maja 1931 do 6 września 1932 minister skarbu w rządzie Aleksandra Prystora, w latach 1932–1937 wiceprezes Banku Polskiego.
Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 aresztowany w Wilnie przez NKWD, wywieziony na moskiewską Łubiankę[a]. Uwolniony w wyniku układu Sikorski-Majski latem 1941, ewakuowany z ZSRR. Od 1941 na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł 21 grudnia 1950 w szpitalu polskim w Penley na zawał serca spowodowany miażdżycą[1]. Pochowany na cmentarzu w Wrexham[4]
Odznaczenia[edytuj]
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (7 września 1937, „za wybitne zasługi dla Państwa”)[5][6][7]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1927)[5][8]
- Krzyż Niepodległości[5]
Życie prywatne[edytuj]
Brat Adama, Bronisława, Kazimierza i Józefa Piłsudskiego.
Genealogia[edytuj]
| Praprapradziadkowie |
Roch Mikołaj Piłsudski |
książę Piotr Puzyna |
Billewicz |
książę Połubiński |
Andrzej hr. Butler |
NN |
Billewicz |
NN |
Tadeusz Billewicz (zm. 1788) |
NN |
Kownacki |
NN |
Wiktor Michałowski |
Taraszkiewicz |
hrabia Butler |
Billewicz |
||||||||||||||||
| Prapradziadkowie |
Kazimierz Ludwik Piłsudski |
Walerian Billewicz |
Ignacy Butler |
Billewicz |
Adam Billewicz |
Kownacki |
Joachim Michałowski |
|
||||||||||||||||||||||||
| Pradziadkowie |
Kazimierz Piłsudski (ok. 1750–ok. 1820) |
Wincenty Butler (ok. 1771 – zm. 1843) |
Kacper Wincenty Billewicz |
Wojciech Michałowski |
||||||||||||||||||||||||||||
| Dziadkowie |
Piotr Piłsudski (1795–1851) |
Antoni Billewicz |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzice |
Józef Wincenty Piłsudski (1833–1902) |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Piłsudski (1876–1950) |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Uwagi[edytuj]
- ↑ Jan Piłsudski wraz z bratem Kazimierzem odmówili ewakuacji na granicę polsko-litewską – byli przekonani, że jedyne co im zagraża to nakaz opuszczenia miasta. Zostali aresztowani jeszcze we wrześniu 1939 podczas pierwszej okupacji Wilna przez Armię Czerwoną (w końcu października ZSRR przekazał miasto Litwie, anektowanej dopiero latem 1940). Aresztowany wraz z Janem brat – Kazimierz Piłsudski zmarł wkrótce po opuszczeniu sowieckiego więzienia.
Przypisy[edytuj]
- ↑ a b Metryka zgonu Jana Piłsudskiego
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.
- ↑ Waldemar Wołkanowski, Michał Węsławski, biografia prezydenta Wilna w latach 1905-1916, 2015, ISBN 978-83-62687-73-2.
- ↑ Pavlov's Daughter: Follow the White Rabbit: WREXHAM CEMENTARY. 2010-03-09. [dostęp 2014-02-20].
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 572-573.
- ↑ M.P. z 1937 r. Nr 207, poz. 343
- ↑ Dekoracja b. ministra Jana Piłsudskiego Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 219 z 26 września 1937.
- ↑ Odznaczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 103 z 6 maja 1927.
Bibliografia[edytuj]
- Kto był kim w II Rzeczypospolitej, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego. Warszawa 1994. wyd I
- Metryka zgonu Jana Piłsudskiego
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||
|
|||||||
|
|||||||||||
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Ministrowie skarbu II RP
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Ofiary represji dokonanych przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w Polsce 1939–1989
- Piłsudscy herbu własnego
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie Łubianki
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Polscy wolnomularze (II Rzeczpospolita)
- Polscy zesłańcy w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930)
- Posłowie na Sejm III kadencji (1930–1935)
- Posłowie na Sejm Litwy Środkowej
- Sędziowie sądów apelacyjnych II Rzeczypospolitej
- Sędziowie sądów okręgowych II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1876
- Urzędnicy Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej
- Wicemarszałkowie Sejmu II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1950
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
