Jan Tomicki (1786–1847)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jan Kapistran Tadeusz Tomicki herbu Łodzia[1] (ur. 21 października 1786 w Zieleńcu, obecnie Zielińcu, zm. 15 września 1847 w Kożuszkach-Parcelach) – dziedzic Kożuszek, generał brygady (w 1829 r. dywizji strzelców konnych), żołnierz wojen napoleońskich.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Służbę wojskową rozpoczął w roku 1806 w 5. Pułku Strzelców Konnych Księstwa Warszawskiego jako szeregowiec, w krótkim okresie dosłużył się stopnia kapitana. Brał udział w wojnie z Austrią w 1809 jako szef szwadronu 6 Pułk Ułanów.

10 lipca 1812 w bitwie pod Mirem przejściowo objął dowództwo Brygady Jazdy. Major i pułkownik z 1813 r. Odbył kampanie saską i francuską. W 1810 r. został przeniesiony do 11 Pułk Ułanów i razem z pułkiem wziął udział w kampanii 1812 r. W latach 1813 – 1814 pułkownik Tomicki brał udział w walkach u boku księcia Józefa Poniatowskiego.

W styczniu 1815 r. dowódca 1. Pułk Ułanów Królestwa Polskiego. Ulubieniec księcia Konstantego, który puszczał mu płazem awantury i ekstrawagancje.

Był członkiem loży wolnomularskiej Bracia Zjednoczeni w drugim stopniu rytu („czeladnik”)[2], w 1820 roku[3].

W czasie powstania listopadowego dowódca 1 dywizji jazdy w 1 korpusie generała Jana Nepomucena Umińskiego. Na tle nieporozumień z generałem J. Skrzyneckim, po Bitwie pod Ostrołęką, Tomicki 7 czerwca 1831 r. podał się do dymisji i przebywał w Warszawie, uczestnicząc czynnie w pracach powstańczej Rady Wojennej. Po upadku powstania przebywał w swoim majątku aż do 21 października 1831 r., kiedy został aresztowany i zesłany do Wołogdy nad Dwiną jako jeniec cara Mikołaja I. Po uwolnieniu powrócił w 1833 r. i gospodarował w swoich mazowieckich dobrach. Zmarł i został pochowany w rodzinnej kaplicy na cmentarzu św. Wawrzyńca w Sochaczewie.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Jan Kapistran Tadeusz Tomicki był pierwszym synem Pawła Antoniego (1778–1808) i Józefy Suchorzewskiej (jej drugim mężem był Stanisław Żychliński) – córki Jakuba S. i Jadwigi Zajączek. Przed 1830 r. w Warszawie w kościele Św. Krzyża wziął on ślub z Teklą Straszewicz herbu Odrowąż, córką Michała kasztelana upickiego i Marianny Oskierko herbu Murdelio. Z nią miał dzieci:

  • Amalia Kazimiera (zm. 1835 W-wa Św. Andrzej) – żyła rok,
  • Maria Ludwika (ur. 6 IV 1836),
  • Tekla Jadwiga (ur. 11 VII 1837), która przed 1857 poślubiła Józefa Krzymuski h. Radwan (ur. 1829) z Krzymowa k/o Konina s. Marcina Teodora dziedzica Wierzbia i Teodory Komierowskiej. Rodzina Krzymuskich była od 1786 dziedzicami wsi Popielewo i Radomi k/o Ślesina, dawnej własności księdza Andrzeja Tomickiego s. Pawła (ksiądz ten to daleki kuzyn, nie był bratem generała),
  • Władysław Kazimierz T. (9 VI 1839 – 1881 W-wa, poch. Sochaczew) – dziedzic Kożuszek koło Sochaczewa, bezżenny,
  • Zdzisław Jan T. (ur. 6 IV 1841) dziedzic wsi Wólka Załęska i Tomice. W 1880 w Warszawie w kościele Św. Krzyża poślubił Marię Michalinę Czarnomska h. Jastrzębiec (15.02.1857 – 2.06.1938 W-wa, Stare Pow.) córkę Stanisława z Dubidze koło Radomska i Heleny. Z nią miał syna Jan-Piotr-Władysław-Zdzisław T. (15.09.1886 – 21.09.1952 W-wa, St. Pow.). Natomiast on miał córkę Irenę Tomicką (1910–1983 W-wa)[4].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Kawaler polskich Orderu św. Stanisława II klasy z gwiazdą i krzyża kawalerskiego Orderu Virtuti Militari, francuskich Orderu Zjednoczenia i Legii Honorowej (1813), a także rosyjskiego Orderu św. Anny II klasy z brylantami[5][6]. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 20 lat służby[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Jego dziadek Józef Tomicki herbu Łodzia – Teki Dworzaczka KSIEGI\PYZDRY_1.X#7135 (Nr. 158)
  2. ↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
  3. ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 321.
  4. ↑ materiały rodziny Tomickich i Teki Dworzaczka
  5. ↑ Marek Minakowski: Jan Kapistran Tadeusz Tomicki h. Łodzia. sejm-wielki.pl. [dostęp 2018-11-24].
  6. ↑ oficerowie odznaczeni w latach 1815 – 1830 – opracowanie Janusza Stankiewicz na podstawie dokumentów Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie oraz Genealogia
  7. ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • H. P. Kosk, Generalicja polska, t. 2, wyd. Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2001.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Tomicki_(1786–1847)&oldid=72364578”