Jan Wawszczak

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Wawszczak
Kapelan
Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1889
Jasło

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1935
Jaworów

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

29 czerwca 1911

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie wojny) Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych

Jan Wawszczak[1] (ur. 22 stycznia 1889 w Jaśle, zm. 3 lutego 1935 w Jaworowie) – duchowny rzymskokatolicki, katecheta, kapelan Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 22 stycznia 1889 w Jaśle[2][3][4]. W 1907 ukończył C. K. Gimnazjum w Jaśle[5][2].

Kształcił się w Seminarium Duchownym w Przemyślu, gdzie w 1911 ukończył studia teologiczne[2]. 29 czerwca 1911 otrzymał Sakrament święceń kapłańskich z rąk biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara (wyświęceni wtedy zostali także Józef Panaś, Władysław Wójcik)[6][7][8]. Od tego czasu posługiwał jako ksiądz w Rudkach[9][10][2]. Na początku 1912 przystąpił do towarzystwa Charitas[11].

Podczas I wojny światowej z Rudek został powołany do wojskowej służby duszpasterskiej w c. i k. armii[2]. Mianowany kapelanem polowym[12][13] posługiwał w Krakowie, gdzie sprawował opiekę nad żołnierzami rannymi i chorymi[2]. W 1917 i 1918 pozostawał z przydziałem do okręgu uzupełniającego w Tarnowie[14][15]. Na początku 1918 został przeniesiony na obszar Bośni i tam doczekał końca wojny[2].

Po powrocie do niepodległej Polski został zastępcą katechety w szkole wydziałowej żeńskiej w Sanoku, skąd na początku 1919 został powołany do służby duszpasterskiej Wojska Polskiego[16] (według ks. Jana Wacławskiego otrzymał dekret powołujący go na katechetę do Gimnazjum w Sanoku, jednak w tym czasie otrzymał telegram od ks. dziekana Józefa Panasia z prośbą o wstąpienie do szeregów armii polskiej[2]). Został mianowany kapelanem w grupie pułkownika Beliny od 15 stycznia 1919[17]. Wyruszył na front wołyński, gdzie posługiwał przy grupie kpt. Meraka[2]. Pod Hrubieszowem zachorował na tyfus plamisty, który osłabił jego zdrowie i wymusił potem przeprowadzenie operacji[2]. Do marca 1922 był kapelanem garnizonu w Stryju[2]. Tam zakończył służbę w Wojsku Polskim 25 marca 1922[2]. Został zweryfikowany w stopniu kapelana rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[18][19][3][20].

Tuż po odejściu z armii w 1922 został wikarym w Żołyni[21], a od 4 września 1922 skierowany do pracy w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Jaworowie[22][23][2][4]. Tam został mianowany nauczycielem w 1922[24], a z dniem 1 lutego 1926 katechetą[25]. Był instruktorem dekanalnym Akcji Katolickiej[26]. Jesienią 1934 został przydzielony do szkoły powszechnej w Jaworowie[27]. Wspierał budowę kościoła w Lipinie[2].

Zmarł 3 lutego 1935 w Jaworowie[28][2]. Został pochowany na cmentarzu katolickim w Jaworowie 6 lutego 1935[2][4].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

polskie

austro-węgierskie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji diecezji przemyskiej był określany w języku łacińskim jako „Joannes Wawszczak”. W ewidencji wojskowej c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Johann Wawszak”.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jan Wacławski. Wspomnienia pośmiertne. Ś. p. ks. Jan Wawszczak. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Z. 11/12, s. 177-181, 1935. 
  3. ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 401.
  4. ↑ a b c Tu podana data urodzenia 21 stycznia 1889, a data śmierci 3 marca 1935. Urszula Olbromska: O pamięci w kamieniu wyrytej... Upamiętnienia Obrońców Ojczyzny i Pomordowanych w rejonie przygranicznym (obecna Ukraina). W: Wojciech Walczak, Karol Łopatecki (red.): Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. 5. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2013, s. 457, 475, seria: Zachowanie Polskiego Dziedzictwa Narodowego. ISBN 978-83-934920-8-4.
  5. ↑ Wykaz uczniów klas ósmych od roku szkolnego 1875/6. W: Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938, s. 119.
  6. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 53, s. 2, 2 lipca 1911. 
  7. ↑ Wiadomości i ogłoszenia urzędowe. Święcenia kapłanów. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 6, s. 307, 1911. 
  8. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 210.
  9. ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”. Nr 58, s. 2, 20 lipca 1911. 
  10. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 469, 1911. 
  11. ↑ Z Towarzystwa Charitas. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 2, s. 87, 1912. 
  12. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3, s. 34, 34. 
  13. ↑ a b Militärgeistliche in der Reserve des K. u. K. Heeres auf Kriegsdauer. Wiedeń: 1916, s. 12.
  14. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 1326.
  15. ↑ Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1654.
  16. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1–2, s. 50, styczeń–luty 1919. 
  17. ↑ Rozkazy Ministra Spraw Wojskowych. 1550. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 48, s. 1143, 3 maja 1919. 
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1430.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1301.
  20. ↑ Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP w okresie pokojowym w latach 1923-1939. Ordynariat Polowy Wojska Polskiego, 2011-03-01. [dostęp 2020-03-28].
  21. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 3/4, s. 76, 1922. 
  22. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7/8, s. 136, 122. 
  23. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1934. Przemyśl: 1934, s. 78, 168.
  24. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 12, s. 392, 2 października 1922. 
  25. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 1, s. 44, 25 stycznia 1926. 
  26. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 10/11, s. 306, 1932. 
  27. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 10, s. 567, 25 października 1934. 
  28. ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1935. Przemyśl: 1935, s. 146.
  29. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 1/2, s. 63, 1923. 
  30. ↑ M.P. z 1938 r. nr 177, poz. 323. Zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości 2 maja 1933. M.P. z 1933 r. nr 102, poz. 123.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Wawszczak&oldid=71920757”