49°53′28″N 20°51′33″E/49,891111 20,859167Janowice (powiat tarnowski)
| Artykuł |
49°53′28″N 20°51′33″E |
|---|---|
| - błąd |
39 m |
| WD |
49°56'N, 20°55'E, 49°55'N, 20°55'E |
| - błąd |
19497 m |
| Odległość |
2104 m |
| wieś | |
.jpg) Pałac | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1071[1] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
33-115[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KTA |
| SIMC |
0826711 |
Położenie na mapie gminy Pleśna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
| 49°53′28″N 20°51′33″E/49,891111 20,859167
| |
Janowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Pleśna[3][4].
Wieś leży prawym brzegu Dunajca, w dolinie potoku Lubinka i na okolicznych wzniesieniach Pogórza Rożnowskiego[5]. Przez wieś przebiega lokalna droga z Zakliczyna do Tarnowa.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Janowice. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0826728 | Działy | część wsi |
| 0826734 | Gierowa | część wsi |
| 0826740 | Janowice Dolne | część wsi |
| 0826757 | Janowice Górne | część wsi |
| 0826763 | Kopaliny | część wsi |
| 0826770 | Lipie | część wsi |
| 0826786 | Morawy | część wsi |
| 0826792 | Przedmieście | część wsi |
| 0826800 | Zadziele | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość, lokowana wcześniej na prawie polskim, otrzymała w 1347 roku prawo magdeburskie. U Długosza wzmiankowany jest właściciel wsi, Grot z Janowic, który uczestniczył w wyprawie króla Władysława Jagiellończyka na Węgry w 1440 roku[6].
.jpg)
W zachodniej części wsi, na stoku wzniesienia łagodnie opadającego w kierunku południowo-zachodnim, ku dolinie Dunajca, znajduje się zespół pałacowo-parkowy. Murowany pałac został zbudowany w XIX wieku w stylu angielskiego neogotyku na miejscu istniejącego wcześniej dworu, z którego do dnia dzisiejszego zachowały się piwnice. Obok wybudowano wolnostojącą kwadratową wieżę połączoną z pałacem czteroprzęsłowym arkadowym przejściem. Park, otaczający pałac, o powierzchni 9,5 ha, rozwinięty jest z założenia tzw. ogrodu w stylu angielskim. Szata roślinna to dęby szypułkowe, klony, lipy, graby, jesiony, wierzby, topole, czeremchy. Wśród krzewów: jaśminy, leszczyny, głogi i inne. Ostatnim właścicielem był Aleksander Kobylański, majątek Janowice został odebrany dekretem PKWN. W 1967 roku pałac przejęła Politechnika Krakowska, która odnowiła i zagospodarowała budynek i otaczający park. Służył on jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, a od 2008 roku jest dzierżawiony jako obiekt rekreacyjno – szkoleniowy przez prywatnego właściciela[7]. W 2013 r. pałac został zakupiony przez ZAiKS z myślą o stworzeniu w nim nowoczesnego Centrum Pracy Twórczej[8].
W obrębie cmentarza parafialnego znajduje się cmentarz wojenny nr 190 z I wojny światowej, na którym pochowanych jest 114 żołnierzy austro-węgierskich i 16 rosyjskich[9]. Na cmentarzu znajduje się też upamiętniona tablicą mogiła 11 żołnierzy polskich poległych w walce z Niemcami we wrześniu 1939 roku[10].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Wyciąg narciarski.
Pałac w stylu angielskiego neogotyku z XIX w.
Cmentarz wojenny nr 190 z I wojny światowej.
Na zboczach wzgórz opadających w kierunku doliny Dunajca położone są obszary leśne o łącznej powierzchni ok. 18 ha, znane jako „Uroczysko Janowice”. Jest to grąd o bogatym podszyciu, z okazami bluszczy pospolitego oplatającego pnie drzew[11].
Winnica Janowice[12].
Związani[edytuj | edytuj kod]
- Karol Jarosz (1879–1958) – poseł na sejm II RP[13]
- Błażej Wójcicki ps. Jurand (1898–1999) – legionista[14], uczestnik bitwy pod Łowczówkiem, żołnierz armii gen. Hallera, porucznik Wojska Polskiego[15]
- Zygmunt Klimecki – legionista[14]
- Lucjan Kocik – profesor, socjolog, wykładowca na Uniwersytecie Jagiellońskim[14]
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 366 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2014. ISBN 978-83-7605-322-6.
- ↑ Andrzej Matuszczyk, Pogórze Karpackie, Tarnów: Oddział PTTK [Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego] „Ziemi Tarnowskiej”, 1995, ISBN 83-903260-1-9, OCLC 891189204.
- ↑ Pałac Janowice [dostęp 18 października 2009].
- ↑ ZAiKS kupił sobie pałac. niezalezna.pl, 21 lipca 2014. [dostęp 2014-07-20].
- ↑ Cmentarze wojenne z I wojny światowej [dostęp 18 października 2009].
- ↑ Pomniki Pamięci Narodowej z dni walk i męczeństwa na terenie województwa tarnowskiego; Oprac.: R. Hycnar, A. Pietrzykowa, F. Turzański, St. Wróbel, K. Głomb; wydawcy: ZBoWiD Zarząd wojewódzki w Tarnowie, Tarnów 1984, s. 92.
- ↑ Gmina Pleśna. plesna.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-23)]. [dostęp 18 października 2009].
- ↑ Winnica Janowice – Winnica, www.winnicajanowice.pl [dostęp 2019-07-05].
- ↑ Parlamentarzyści – Pełny opis rekordu, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2019-07-05].
- ↑ a b c Plan Odnowy Miejscowości Janowice.
- ↑ Tarnów – kwatera zasłużonych, www.miejscapamiecinarodowej.pl [dostęp 2019-07-05].
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
