49°53′28″N 20°51′33″E/49,891111 20,859167Janowice (powiat tarnowski)
| ||
.jpg) Dwór | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | małopolskie | |
| Powiat | tarnowski | |
| Gmina | Pleśna | |
| Liczba ludności | 1279[1] | |
| Strefa numeracyjna | (+48) 14 | |
| Kod pocztowy | 33-115[2] | |
| Tablice rejestracyjne | KTA | |
| SIMC | 0826711 | |
Położenie na mapie gminy Pleśna   Janowice | ||
Położenie na mapie Polski  Janowice | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Janowice | ||
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  Janowice | ||
| 49°53′28″N 20°51′33″E/49,891111 20,859167
| ||
Janowice – wieś w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Pleśna. Położona jest nad prawym brzegiem Dunajca, w dolinie potoku Lubinka i na okolicznych wzniesieniach Pogórza Rożnowskiego[3]. Przez wieś przebiega lokalna droga z Zakliczyna do Tarnowa.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0826728 | Działy | część wsi |
| 0826734 | Gierowa | część wsi |
| 0826740 | Janowice Dolne | część wsi |
| 0826757 | Janowice Górne | część wsi |
| 0826763 | Kopaliny | część wsi |
| 0826770 | Lipie | część wsi |
| 0826786 | Morawy | część wsi |
| 0826792 | Przedmieście | część wsi |
| 0826800 | Zadziele | część wsi |
Przynależność administracyjna[edytuj | edytuj kod]
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość, lokowana wcześniej na prawie polskim, otrzymała w 1347 roku prawo magdeburskie. U Długosza wzmiankowany jest właściciel wsi, Grot z Janowic, który uczestniczył w wyprawie króla Władysława Jagiellończyka na Węgry w 1440 roku[6].
W zachodniej części wsi, na stoku wzniesienia łagodnie opadającego w kierunku południowo-zachodnim, ku dolinie Dunajca, znajduje się zespół pałacowo-parkowy. Murowany pałac został zbudowany w XIX wieku w stylu angielskiego neogotyku na miejscu istniejącego wcześniej dworu, z którego do dnia dzisiejszego zachowały się piwnice. Obok wybudowano wolnostojącą kwadratową wieżę połączoną z pałacem czteroprzęsłowym arkadowym przejściem. Park, otaczający pałac, o powierzchni 9,5 ha, rozwinięty jest z założenia tzw. ogrodu w stylu angielskim. Szata roślinna to dęby szypułkowe, klony, lipy, graby, jesiony, wierzby, topole, czeremchy. Wśród krzewów: jaśminy, leszczyny, głogi i inne. Ostatnim właścicielem był Aleksander Kobylański, majątek Janowice został odebrany dekretem PKWN. W 1967 roku pałac przejęła Politechnika Krakowska, która odnowiła i zagospodarowała budynek i otaczający park. Służył on jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, a od 2008 roku jest dzierżawiony jako obiekt rekreacyjno – szkoleniowy przez prywatnego właściciela[7]. W 2013 r. pałac został zakupiony przez ZAiKS z myślą o stworzeniu w nim nowoczesnego Centrum Pracy Twórczej[8].
Na zboczach wzgórz opadających w kierunku doliny Dunajca położone są obszary leśne o łącznej powierzchni ok. 18 ha, znane jako „Uroczysko Janowice”. Jest to grąd o bogatym podszyciu, z okazami bluszczy pospolitego oplatającego pnie drzew[9].
W obrębie cmentarza parafialnego znajduje się cmentarz wojenny nr 190 z I wojny światowej, na którym pochowanych jest 114 żołnierzy austro-węgierskich i 16 rosyjskich[10]. Na cmentarzu znajduje się też upamiętniona tablicą mogiła 11 żołnierzy polskich poległych w walce z Niemcami we wrześniu 1939 roku[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Raport o stanie gminy Pleśna. Załacznik nr 3 do Strategii rozwoju gminy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. 366. [dostęp 2013-08-17].
- ↑ Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2014. ISBN 978-83-7605-322-6.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Andrzej Matuszczyk, Pogórze Karpackie, Tarnów: Oddział PTTK [Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego] „Ziemi Tarnowskiej”, 1995, ISBN 83-903260-1-9, OCLC 891189204.
- ↑ Pałac Janowice [dostęp 18 października 2009].
- ↑ ZAiKS kupił sobie pałac. niezalezna.pl, 21 lipca 2014. [dostęp 2014-07-20].
- ↑ Gmina Pleśna [dostęp 18 października 2009].
- ↑ Cmentarze wojenne z I wojny światowej [dostęp 18 października 2009].
- ↑ Pomniki Pamięci Narodowej z dni walk i męczeństwa na terenie województwa tarnowskiego; Oprac.: R. Hycnar, A. Pietrzykowa, F. Turzański, St. Wróbel, K. Głomb; wydawcy: ZBoWiD Zarząd wojewódzki w Tarnowie, Tarnów 1984, s. 92.
| |||||||||||
