Przejdź do zawartości

Jaskinia Taforalt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia Taforalt
Ilustracja
Jaskinia Taforalt, 2017
Państwo

 Maroko

Długość

31 m

Głębokość

55 m

Data odkrycia

1908

Ochrona
i dostępność

Niedostępna dla turystów

Położenie na mapie Maroka
Mapa konturowa Maroka, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Taforalt”
Położenie na mapie Afryki
Mapa konturowa Afryki, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Taforalt”
Ziemia34°48′38″N 2°24′30″W/34,810556 -2,408333

Jaskinia Taforalt także Grotte des Pigeons (arab. مغارة تافوغالت) – jaskinia nieopodal miejscowości Tafoughalt w Regionie Wschodnim we wschodnim Maroku. Stanowisko archeologiczne, gdzie odkryto artefakty typowe dla kultury iberomauruzyjskiej i aterskiej oraz liczne szkielety – prawdopodobnie najwcześniejszy cmentarz prehistoryczny w Afryce Północnej.

W 1995 roku jaskinia została wpisana na marokańską listę informacyjną UNESCO – listę obiektów, które Maroko zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Jaskinia leży we wschodnim Maroku w pobliżu miejscowości Taforalt, w masywie Béni Snassen – części zachodniego łańcucha gór Atlasu[1]. Występują wapienie dolomitowe z okresu permu i triasu[2]. Powstała w wyniku wtórnych procesów krasowych w strefie wcześniejszej martwicy wapiennej i zlepieńców[2].

Duże wejście do jaskini znajduje się na północnym wschodzie[2], ma ok. 30 m szerokości i 15 m wysokości[1]. Jaskinia ma ok. 55 głębokości[3], 31 m długości a jej tylna ściana jest szeroka na 12 m[1].

Historia badań

[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia została odkryta w 1908 roku[2]. Główne prace badawcze prowadzono w latach 1944–1947, 1950–1955 i 1969–1977[2]. Badania z lat 40. XX w. nie zaowocowały publikacjami, dopiero francuski historyk Jean Roche (1913–2008), który prowadził tu prace w latach 50. i w 1969 roku, opublikował serię artykułów o znaleziskach[1]. Dalej opisano sekwencję materiałów archeologicznych o grubości około 10 m, w której znaleziono artefakty typowe dla kultury iberomauruzyjskiej i kultury aterskiej[2]. Odkryto tu muszelki mięczaków morskich Nassarius gibbosulus – zgromadzone w jaskini przez ludzi ok. 82 tys. lat temu i używane najprawdopodobniej jako koraliki[2].

Odkryto tu również miejsca pochówku licznymi, dobrze zachowanymi szkieletami[4][2][5]. Jest to prawdopodobnie najwcześniejszy cmentarz prehistoryczny w Afryce Północnej[5], świadczący o bytności tutaj człowieka w okresie paleolitu[3]. W 2018 roku przeprowadzono badania DNA szczątków ludzkich sprzed 15 tys. lat, stwierdzając ich genetyczne pokrewieństwo z populacjami z Bliskiego Wschodu i Afryki Subsaharyjskiej[6].

W 1995 roku jaskinia została wpisana na marokańską listę informacyjną UNESCO – listę obiektów, które Maroko zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Peregrine&Ember 2012 ↓.
  2. a b c d e f g h Bouzouggar et al. 2007 ↓.
  3. a b c UNESCO: Grotte de Taforalt. [dostęp 2020-06-22]. (ang.).
  4. Mariotti et al. 2009 ↓.
  5. a b Humphrey et al. 2012 ↓.
  6. Tom Embury-Dennis: Scientists uncover mysteries of ancient culture after studying oldest DNA ever from Africa. [w:] www.independent.co.uk [on-line]. 2018-03-28. [dostęp 2020-06-23]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]