Jaskinia między Schronami
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel |
prywatny |
Długość |
12,5 m |
Wysokość otworów |
ok. 438 m n.p.m. |
Ekspozycja otworów |
ku północnemu wschodowi |
Odkrywca |
znana od dawna |
Kod |
J.Olk.I-09.66 |
Położenie na mapie gminy Jerzmanowice-Przeginia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°13′51″N 19°42′31″E/50,230944 19,708694 | |
Strona internetowa |
Jaskinia między Schronami – jaskinia znajdująca się na wzniesieniu Rogożowej Skały[1], w miejscowości Przeginia, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Jerzmanowice-Przeginia[2].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Znajduje się u północnej podstawy skały Łopatka. Jej kręty korytarz prowadzi w głąb skały i kończy się ciasną szczeliną. Początkowa część korytarza jest niska, końcowa ma wysokość człowieka. W odległości około 3 m od głównego otworu z korytarza odchodzi krótkie odgałęzienie kończące się ciasnym otworem[1].
Jaskinia wytworzona jest w wapieniach z jury późnej. Powstała na pęknięciu skały jako kanał krasowy, który podczas przepływu wód uległ rozszerzeniu. Świadczą o tym występujące na ścianach kotły wirowe i ospa krasowa. W niektórych miejscach znajdują się stare kalcytowe polewy z mleka wapiennego oraz czarne naloty przypominające ślady po paleniu ogniska[1] (są to epigenetyczne nacieki krzemionkowe[3]). Namulisko składa się z gruzu, gliny i próchnicy, a przy wejściu jest na nim duża ilości nawianych przez wiatr liści. W stropie końcowej części korytarza są korzenie i gleba[1].
Jaskinia ma klimat tylko częściowo uzależniony od środowiska zewnętrznego (jest w niej wilgotniej i latem chłodniej niż na zewnątrz). Oświetlona jest dziennym światłem tylko jej początkowa część, w głębi jest ciemno. Ze zwierząt obserwowano pojedyncze muchówki i pająki sieciarze jaskiniowe[1].
Historia poznania i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia zapewne znana jest od dawna. W literaturze prawdopodobnie po raz pierwszy opisał ją Kazimierz Kowalski jako Schronisko pod Przeginią, nie jest jednak pewne, czy o tę jaskinię chodzi, gdyż nie podał dokładnej lokalizacji, a w Rogożowej Skale jest kilka jaskiń i schronisk. Jaskinię zmierzyli Marek Kozioł i Adam Polonius w lipcu 2014 r., plan sporządził A. Polonius[1].
-
Skała Łopatka z otworem jaskini
-
Otwór
-
Początkowy odcinek korytarza
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Adam Polonius , Jaskinia między Schronami [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-05-22] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-02-03] .
- ↑ J. Matyszkiewicz, Epigenetyczna sylifikacja wapieni górnego oksfordu okolic Krakowa, Kraków: Ann. Soc. Geol. Pol., vol. 57: 59-87