Jaskrzyn nadrzeczny

Jaskrzyn nadrzeczny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	jaskrzyn
Gatunek	jaskrzyn nadrzeczny
	Nazwa systematyczna
	Felicia amelloides (L.) Voss; Vilm. Blumengärtn., ed. 3. 1: 472. 1894
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jaskrzyn nadrzeczny^[4] (Felicia amelloides) – gatunek południowoafrykańskiej rośliny wieloletniej z rodziny astrowatych (Asteraceae). W Polsce jest uprawiana jako ozdobna roślina jednoroczna^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Wiecznie zielony półkrzew. Pokrój rozesłany, roślina osiąga wysokość do 60 cm i szerokość 1,2 m^[6].
Liście: Jasnozielone^[6].
Kwiaty: Zebrane w koszyczki o średnicy około 3 cm. Ich zewnętrzne kwiaty języczkowe mają bardzo intensywną niebieską barwę, znajdujące się wewnątrz koszyczka kwiaty rurkowe są jasnożółte. Koszyczki wyrastają pojedynczo na długich pędach^[6].

Odmiany[edytuj | edytuj kod]

Uprawia się kilka odmian felicji^[5]:

'Read's Blue' – niebieskie kwiaty z żółtym środkiem
'Read's White' – podobna lecz o białych kwiatach
'Santa Anita' – o bardzo dużych niebieskich kwiatach z jasnożółtym środkiem
'Santa Anita Variegated' – o liściach z kremowymi plamkami

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Wymagania

Roślina afrykańska, niedostosowana do klimatu środkowoeuropejskiego, nieodporna na mróz. Strefy mrozoodporności 9–11^[6]. Powinna rosnąć w pełnym słońcu. Najlepiej czuje się w dobrze przepuszczalnym kompoście. Nie toleruje nawet niewielkich przymrozków. Wysadzać do gruntu, gdy już minie możliwość przymrozków. W zimie trzymać w chłodnym, ale nie mroźnym miejscu. W okresie letnich upałów wymaga obfitego podlewania, zwłaszcza uprawiana w skrzynkach balkonowych. Posadzona w lekkiej, przepuszczalnej glebie nie przysparza żadnych problemów uprawowych. Jedynie nadmierne podlewanie w okresie chłodnej, wczesnej wiosny może zniszczyć roślinę^[5].

Pielęgnacja

Młode sadzonki trzeba uszczykiwać, żeby się rozkrzewiały. Chociaż po przekwitnięciu zasychające działki okwiatu są przez pewien czas bardzo dekoracyjne, to warto usuwać przekwitłe łodyżki, co pobudzi roślinę do wytwarzania nowych pędów kwiatowych^[5].

Rozmnażanie

Rozmnażać można z nasion, ale łatwiej z sadzonek pędowych. Aby przetrzymać roślinę do następnego roku, należy w okresie lata (lipiec) sporządzić sadzonki pędowe (najlepiej odrywając pędy z tzw. piętką), ukorzenić je, a na zimę umieścić w chłodnym, widnym pomieszczeniu (weranda, ganek itp.). Przetrwają i na parapecie okiennym, choć mogą nieco wybiegać^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2013-01-30].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 82. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Felicja gawędkowa. [dostęp 2013-03-25].
↑ ^a ^b ^c ^d GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2013-01-30].

[gawrys-4] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 82. ISBN 978-83-925110-5-2.

[felicia-5] Felicja gawędkowa. [dostęp 2013-03-25].

[E-6] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]