Jauhienij Mikałucki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jauhienij Mikałucki
Яўгеній Мікалуцкі
Pełne imię i nazwisko

Jauhienij Piatrowicz Mikałucki

Data urodzenia

1959

Data i miejsce śmierci

6 października 1997
Mohylew

Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji
Okres

od 27 listopada 1996
do 6 października 1997

Poprzednik

stanowisko utworzone

Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji
Okres

od 9 stycznia 1996
do 6 października 1997
(od 27 listopada 1996 nie uczestniczył w pracach)

Przynależność polityczna

bezpartyjny, frakcja „Zgoda”

Następca

wybory nie odbyły się

Jauhienij Piatrowicz Mikałucki (biał. Яўгеній Пятровіч Мікалуцкі, ros. Евгений Петрович Миколуцкий, Jewgienij Pietrowicz Mikołucki; ur. 1959, zm. 6 października 1997 w Mohylewie) – białoruski polityk, deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji, w latach 1996–1997 deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji; zginął w wyniku zamachu bombowego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość i praca[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1959 roku. Był najmłodszym z trójki rodzeństwa – jego brat Waleryj urodził się w 1954 roku, siostra – 1956 roku. Jauhienij uczył się w szkole średniej we wsi Faszczówka w rejonie szkłowskim obwodu mohylewskiego[1]. Pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Kontroli Państwowej w obwodzie mohylewskim[2]. W 1995 roku był kierownikiem Głównego Urzędu Służby Kontroli Administracji Prezydenta Republiki Białorusi[3].

Działalność parlamentarna[edytuj | edytuj kod]

W drugiej turze wyborów parlamentarnych 28 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z kruhelskiego-białynickiego okręgu wyborczego nr 163[3]. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego[4]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka Stałej Komisji ds. Praw Człowieka, Kwestii Narodowościowych, Środków Masowego Przekazu, Kontaktu ze Zjednoczeniami Społecznymi i Organizacjami Religijnymi[5]. Był bezpartyjny[3], należał do popierającej prezydenta Alaksandra Łukaszenkię frakcji „Zgoda”. Od 3 czerwca był członkiem grupy roboczej Rady Najwyższej ds. współpracy z parlamentem Republiki Tureckiej[6]. Poparł dokonaną przez prezydenta kontrowersyjną i częściowo nieuznaną międzynarodowo zmianę konstytucji. 27 listopada 1996 roku przestał uczestniczyć w pracach Rady Najwyższej i wszedł w skład utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji[7]. Od 18 grudnia pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Ustawodawstwa[8].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Jauhienij Mikałucki zginął 6 października 1997 roku[1] na klatce schodowej swojego domu w Mohylewie w wyniku wybuchu bomby[2]. Ładunek został wykonany z pocisku artyleryjskiego z czasów II wojny światowej, umieszczony w przewodzie zsypu na śmieci między czwartą i piątą kondygnacją budynku[1] oraz odpalony za pomocą sygnału radiowego[2]. Eksplozja oderwała Mikołuckiemu rękę i rozerwała organy wewnętrzne, co doprowadziło do momentalnej śmierci w wyniku utraty krwi i szoku. W momencie wybuchu obok Mikałuckiego znajdowała się jego żona Ała, która przeżyła, doznając jednak ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego ze złamaniem kości czaszki twarzowej. O zabójstwo zostało oskarżonych trzech mieszkańców Mohylewa: Wiktar Janczeuski, Anatol Hauryłau i Raman Radzikouski[1], a także major KGB w stanie spoczynku[2] Waleryj Tkaczou[1]. Po odbywającym się za zamkniętymi drzwiami procesie pierwsi trzej oskarżeni zostali uznani za winnych. Ostatni, według oficjalnej wersji, popełnił samobójstwo w izolatce śledczej Mohylewskiego Urzędu Spraw Wewnętrznych[2] wieszając się na ręczniku[1]. W oficjalnym nekrologu podano, że Mikałucki poniósł śmierć „w wyniku zamachu terrorystycznego”, jednak wdowa po nim po zakończeniu procesu wyraziła opinię, że zabójstwo było umotywowane politycznie, a jego zleceniodawca pozostał na wolności. Później w prasie pojawiła się nieoficjalna informacja, jakoby w sejfie Mikałuckiego znaleziono duże sumy pieniędzy, a zabójstwo miało „charakter komercyjny”[2]. W związku z opróżnieniem miejsca w Izbie Repzenentantów 16 grudnia 1998 roku do tego organu został włączony inny deputowany z grona deputowanych Rady Najwyższej[7].

Zamach na Mikałuckiego zbiegł się w czasie z serią innych wybuchów na Białorusi. W tym samym roku eksplozje miały miejsce na stacji kompresji gazu Krupki w obwodzie mińskim, na gazociągu Tarżok-Mińsk-Iwacewicze, w sądach rejonu sowieckiego Mińska i rejonu mińskiego Zasławia, a także na klatce schodowej domu mieszkalnego przy ul. Awakiana w Mińsku. Nikt w nich nie ucierpiał, a odpowiedzialność za wybuchy wzięły na siebie dwie niezidentyfikowane organizacje „Białoruska Armia Wyzwoleńcza” i „Nowy Porządek”. 21 października 1997 roku prezydent Łukaszenka podpisał dekret „W sprawie pilnych środków w celu zwalczania terroryzmu i innych szczególnie niebezpiecznych przestępstw z użyciem przemocy”[2].

Życie prywatne i rodzina[edytuj | edytuj kod]

Jauhienij Mikałucki był żonaty z Ałą Walancinauną Mikałucką. Jego ojciec mieszkał w okolicy Szkłowa, zmarł 9 maja 2004 roku[1]. Także w Szkłowie w 1995 roku był zameldowany sam Jauhienij[3]. Siostra była mężatką, zginęła w wypadku samochodowym w latach 90. Brat Waleryj jest z wykształcenia agronomem, ukończył akademię, ma żonę i dzieci. Mieszkał w Mińsku, ale po pobycie w więzeniu miał problemy ze znalezieniem pracy i podjął decyzję o powrocie w rodzinne strony ojca[1].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Imieniem Jauhienija Mikałuckiego zostały nazwane dwie ulice – w Szkłowie i w Mohylewie, a także szkoła średnia w Faszczówce, w której się uczył. Na budynku w Mohylewie, w którym mieszkał przez ostatnie lata życia, zamontowano tablicę pamiątkową. W październiku 1997 roku Izba Reprezentantów skierowała do prezydenta wniosek o nadanie Mikałuckiemu tytułu Bohatera Białorusi za wybitne zasługi dla państwa związane z obroną niezależności ekonomicznej Republiki Białorusi[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Марина Коктыш. Дело Евгения Миколуцкого. „Narodnaja Wola”. Nr 64 (4111), s. 3–4, 2016-08-19. Iosif Siaredzicz. Mińsk: UP „Narodnaja Wola”. ISSN 2071-9647. [dostęp 2019-09-13]. (ros.). 
  2. a b c d e f g Кастусь Лашкевіч: Хроніка выбухаў у Беларусі: 1997-2011. tut.by, 2011-04-11. [dostęp 2019-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-15)]. (biał.).
  3. a b c d Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, выбраных у другім туры галасавання 28 мая 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-05)]. (biał.).
  4. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
  5. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №36-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2019-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-31)]. (ros.).
  6. С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 3 июня 1996 г. №345-XIII. bankzakonov.com, 1996-06-03. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-29)]. (ros.).
  7. a b А. Лукашенко: Закон Республики Беларусь от 27 ноября 1996 г. № 819-XIII. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi, 1996-11-27. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)]. (ros.).
  8. А. Малофеев: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 18 декабря 1996 г. №17-П/I. pravo.levonevsky.org, 1996-12-18. [dostęp 2019-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-25)]. (ros.).