Jaxa (państwo)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaxa
1665–1685
Stolica

Ałbazin

Ostatni władca

Nicefor Czernichowski

Utworzenie państwa przez polskich uchodźców

1665

Zajęcie przez Cesarstwo Chińskie

1685

Chińskie wojska szturmujące Ałbazin w 1685 roku
XVIII-wieczna francuska mapa Chin sporządzona przez D’Anvillea, gdzie Ałbazin oznaczony jest jako Jaxa

Jaxa – państwo ze stolicą w dzisiejszym Ałbazinie, w guberni amurskiej stworzone w XVII wieku.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa państwa wywodziła się od nazwy drewnianej twierdzy Jaxa zbudowanej przez Nicefora Jaxa-Czernichowskiego na miejscu zniszczonego przez Chińczyków Ałbazina[1]. Według źródeł chińskich, jeszcze przed powstaniem Ałbazina miejsce nosiło nazwę zanotowaną w piśmie chińskim jako 雅克萨 (yakesa), od mandżurskiego wyrazu oznaczającego „półkolistą zatokę na podmytym brzegu rzeki”[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Założycielem i jedynym władcą był Nicefor Czernichowski, polski zesłaniec rodem z Wołynia. W roku 1665, w odwecie za zgwałcenie córki, Czernichowski wraz z kozakami syberyjskimi zamordował Ławrientija Obuchowa, wojewodę ilimskiego. Zabójcy schronili się nad Amurem, na pograniczu ziem Tunguzów i Daurów, gdzie odbudowali opuszczoną warownię Ałbazino. Stworzono państwo, utrzymujące kontakty dyplomatyczne z Chinami. W 1685 Jaxa stała się częścią Chin.

Historię Jaxy opisał unicki mnich, opat Hermogenes. Do dziś w Ałbazinie znajduje się obraz Matki Boskiej Ałbazińskiej, przywiezionej tam przez Hermogenesa. Potomków Nicefora po kądzieli spotkał na Syberii autor biografii Traugutta, Marian Dubiecki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wojciech Sulewski, Konterfekty dziwnych Polaków, Iskry, Warszawa 1973
  2. 郭晔旻,雅克萨大捷:为1840年屈辱埋下伏笔,《文史参考》,10月下,2011/05/15; 雅克萨大捷比失败更糟糕:为1840年屈辱埋下伏笔, dostęp 22.10.2011

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]

  • Marian Dubiecki, Obrazy i studia historyczne, Kraków 1884
  • Wojciech Sulewski, Konterfekty dziwnych Polaków, Iskry, Warszawa 1973