Jeździectwo
| ||
| ||
| Charakterystyka | ||
| Rodzaj sportu | jazda z użyciem zwierząt | |
| Popularność | ||
| Dyscyplina olimpijska | od 1900 roku do dziś (z przerwami) | |
Jeździectwo – termin określający wszystkie konkurencje sportów konnych wraz z powożeniem.
Historia jeździectwa[edytuj | edytuj kod]
Za sam początek jeździectwa możemy wyznaczyć czasy, w których ludzie udomowili konie, co wydarzyło się około 3,5 tysiąca lat przed naszą erą[1]. Już w starożytnym Rzymie istniał zawód nauczyciela jazdy konnej, nazywany equisones. Tam też rozwijało się powożenie: popularne był wyścigi powozów, organizowane na hipodromach[2].
W 1134 w Neapolu powstała pierwsza Akademia Jeździecka. Ówczesne metody pracy z końmi należały do bardzo drastycznych i skupiały się na karaniu zwierzęcia[3]. Sporty konne mają jednak swój początek w kawalerii: w czasach pokoju musztra oraz wojenne ćwiczenia były przedmiotem współzawodnictwa. Do XVIII wieku polskie jeździectwo uznawane było za najlepsze na świecie. Po nim jednak, aż do XIX wieku polskie zasługi przypisywane były zaborcom i sport ten mógł zacząć rozwijać się w Polsce dopiero po I wojnie światowej. Kolejna wojna znów wstrzymała rozwój dyscyplin i sport ten zaczął się rozwijać dopiero po 1989[4].
Jeździectwo angielskie (klasyczne)[edytuj | edytuj kod]
Jeździectwo angielskie (ang. english riding), znane w Polsce także jako jeździectwo klasyczne to styl jazdy konnej wykorzystywany na całym świecie. Siodła wykorzystywane do niego mają niezbyt głębokie, płaskie siedziska. Zwykle są wyściełane od spodu[5]. Zależnie od dyscypliny do której są wykorzystywane mogą mieć jednak różną budowę. Są jednak zwykle lżejsze od siodeł westernowych i zawierają mniej elementów. W stylu klasycznym niezwykle istotny jest dosiad jeźdźca, który za jego pomocą powinien być w stanie zarówno zatrzymać, jak i przyśpieszyć konia[6]. Na strój jeźdźca angielskiego w trakcie zawodów zwykle składa się kask, bądź toczek,frak, koszula oraz bryczesy. Ubiór dopełniają wysokie buty nazywane oficerkami[7].
Zwierzęta wykorzystywane w tym stylu są zwykle dość wysokie i mają stosunkowo długie nogi, co pomaga im między innymi w pokonywaniu przeszkód[7].
Dyscypliny w stylu angielskim[edytuj | edytuj kod]
W skład dyscyplin organizowanych dla tego stylu, uznanych przez Międzynarodową Federację Jeździecką, wchodzą:
| Nazwa dyscypliny | Oznaczenie międzynarodowe | Polskie oznakowanie |
|---|---|---|
| ujeżdżenie | D (Dressage) | A |
| skoki przez przeszkody | S (Saut d'obstacles) | B |
| wszechstronny konkurs konia wierzchowego (WKKW) | C (Concours complet) | C |
Wszystkie z nich należą do dyscyplin olimpijskich.
Western riding[edytuj | edytuj kod]
Styl western, czy też western riding powstał w Ameryce, podczas pracy z końmi na farmach i ranczach. W Polsce pojawił się przede wszystkim za sprawą ośrodków Furioso należącego do Alexa Jarmuły oraz Western City Jerzego Pokoja[8]. Charakteryzują go duże, głębokie siodła, które wymuszają u jeźdźca pełny dosiad. Zapewniają one duży komfort i wygodę dla jeźdźca w trakcie użytkowania konia[9].
Zwierzęta wykorzystywane do tego stylu są zwykle stosunkowo małe, o zwartej budowie oraz wytrzymałe, zdolne do pracy przez cały dzień. Charakterystyczny jest także strój jeźdźca, w którego skład wchodzi tradycyjny kapelusz, dżinsy oraz koszula[7].
Jedyna dyscyplina jeździecka w tym stylu, uznana przez FEI to reining.
Dyscypliny[edytuj | edytuj kod]
Do pozostałych sportów konnych, uznanych przez Międzynarodową Federację Jeździecką, zaliczamy:
- powożenie
Kuc w trakcie zawodów w powożeniu. - woltyżerkę
- rajdy długodystansowe
.jpg)
W oznaczeniach międzynarodowych stosuje się następujące symbole:
- H (Hippiques) – zawody konne
- V (Voltige) – woltyżerka
- A (Attelage) – powożenie
Polskie oznakowanie:
- D – powożenie
- E – woltyżerka
- F – sportowe rajdy konne
Ranga zawodów:
- MP – Mistrzostwa Polski
- ZR – regionalne
- ZT – towarzyskie
- I – międzynarodowe
- N – krajowe
Kategorie wiekowe zawodników:
- Senior (od 22 lat)
- Młody jeździec (19-21 lat)
- Junior (16-18 lat)
- Junior Młodszy (12-15 lat)
- Młodzik (9-11 lat)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2018-10-21].
- ↑ Konie w starożytnym Rzymie « IMPERIUM ROMANUM, „IMPERIUM ROMANUM” [dostęp 2018-10-21] (pol.).
- ↑ Krótka historia jeździectwa – jeździeckie, koni, zdjęcia, opinie, „galopuje.pl”, 4 października 2011 [dostęp 2018-10-21] (pol.).
- ↑ Historia jeździectwa # ARABIAN HORSE CULTURE INTERNATIONAL INSTITUTE, www.pikj.pl [dostęp 2018-10-21].
- ↑ Angielski i amerykański styl jazdy konnej – różnice – konia, jeźdźca, opinie, zdjęcia, „galopuje.pl”, 27 października 2010 [dostęp 2018-10-21] (pol.).
- ↑ Styl klasyczny | Rancho "Pod lasem", www.ranchopodlasem.pl [dostęp 2018-10-21] (pol.).
- ↑ a b c English or Western: Which Is the Best Riding Style for You?, „The Spruce Pets” [dostęp 2018-10-21].
- ↑ Western i zaklinanie koni | Hodowca i Jeździec, www.hij.com.pl [dostęp 2018-10-21] (pol.).
- ↑ Western Horseback Riding | How To Ride A Horse Like A Cowboy | Homesteading Simple Self Sufficient Off-The-Grid | Homesteading.com, „Homesteading Simple Self Sufficient Off-The-Grid | Homesteading.com”, 29 lipca 2015 [dostęp 2018-10-21] (ang.).
