Jerzy Gerżabek
| Pełne imię i nazwisko |
Jerzy Roman Czesław Gerżabek |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
22 kwietnia 1903 |
| Data śmierci |
7 września 1939 |
| Zawód, zajęcie |
literat |
| Odznaczenia | |
 
| |
Jerzy Roman Czesław Gerżabek[1] (ur. 22 kwietnia 1903 w Schodnicy, zm. 7 września 1939) – polski poeta, satyryk, oficer rezerwy Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 22 kwietnia 1903 w Schodnicy, w ówczesnym powiecie drohobyckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Władysława i Kazimiery z Wierzbickich[2][3].
Był uczniem Zakładu Naukowo-Wychowawczego Ojców Jezuitów w Chyrowie[4]. W 1920 jako ochotnik walczył na wojnie z bolszewikami w szeregach 205 pułku artylerii polowej[4][2]. 3 czerwca 1921 ukończył naukę w klasie VIII zakładu w Chyrowie i zdał maturę[5].
16 października 1926 przeprowadził się z Lwowa do Poznania, gdzie studiował[3]. Uzyskał absolutorium na Wydziale Filozofii[2]. Był związany z redakcją prawicowego Kuriera Poznańskiego[6], od 1937 był kierownikiem Wydziału Prasowego Rozgłośni Poznańskiej Polskiego Radia[7]. Mieszkał w Poznaniu przy ul. Fredry 12[2]. Autor tekstów piosenek (m.in. „Wystarczy jedno słowo” z repertuaru Hanki Ordonówny) i audycji radiowych. Był także sekretarzem generalnym Polskiego Związku Bokserskiego[2].
Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 w korpusie oficerów piechoty[8]. W 1934, jako oficer rezerwy piechoty pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do 2 pułku pancernego w Żurawicy[9].
W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako dowódca II plutonu szwadronu samochodów pancernych 71 dywizjonu pancernego[10]. 2 września brał udział w wypadzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii na terytorium Niemiec, gdzie we wsi Załęcze jego pluton zniszczył kilka pojazdów niemieckich. 7 września dowodzony przez niego pluton otrzymał rozkaz rozpoznania drogi Poddębice–Gostków–Łęczyca. Koło Jankowa jego samochód został trafiony i spalony, a on sam miał polec[11]. Według A. Kunerta i Z. Walkowskiego zmarł w szpitalu wojskowym i pochowany został w Ostrzeszowie[7].
23 lutego 1928 w Poznaniu ożenił się z Zofią Małachowską (ur. 18 kwietnia 1905 w Krakowie), artystką malarką, z którą miał córkę Anną Barbarę Wandę (ur. 16 marca 1928)[3][2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari pośmiertnie[12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 83, 663.
- ↑ a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 201.
- ↑ a b c Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-11-21]..
- ↑ a b Kwartalnik Chyrowski 1920 ↓, s. 173.
- ↑ Sprawozdanie 1921 ↓, s. 33, 34.
- ↑ Urbanowski B., Pierwsza salwa z diamentów, Gazeta Polska, 03-09-2008
- ↑ a b Kunert i Walkowski 2005 ↓, s. 41.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 83.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 663.
- ↑ Szubański 1989 ↓, s. 298.
- ↑ Szubański 1989 ↓, s. 166.
- ↑ Abraham 1990 ↓, s. 305.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Chyrowiacy służący w armji polskiej w latach 1918–1920. „Kwartalnik Chyrowski”. IV (105), listopad 1920. Przemyśl: Drukarnia Józefa Styfiego.
- XXVII. Sprawozdanie Zakładu Naukowo-Wychowawczego OO. Jezuitów w Chyrowie z Prawem Publiczności za rok szkolny 1920/21. Chyrów: nakładem Zakładu, 1921.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Roman Abraham: Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07712-6.
- Andrzej Krzysztof Kunert, Zygmunt Walkowski: Kronika kampanii wrześniowej 1939. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska, 2005. ISBN 83-60160-99-6.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07660-X.
- Bohdan Urbankowski "Pierwsza salwa z brylantów", Gazeta Polska, nr 36 (709) 2008 r. 03-09-2008
- Chyrowiacy
- Ludzie związani z Poznaniem
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Podporucznicy broni pancernych II Rzeczypospolitej
- Polegli w kampanii wrześniowej (strona polska)
- Polscy działacze bokserscy
- Polscy poeci
- Polscy satyrycy
- Polscy tekściarze
- Uczestnicy bitwy nad Bzurą (1939)
- Urodzeni w 1903
- Zmarli w 1939
- Żołnierze formacji ochotniczych w wojnie polsko-bolszewickiej