Jerzy Petersburski
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód |
kompozytor |
| Odznaczenia | |
| |
Jerzy Petersburski (ur. 20 kwietnia 1895 w Warszawie, zm. 7 października 1979 tamże)[1] – polski kompozytor muzyki popularnej pochodzenia żydowskiego, autor m.in. przebojów To ostatnia niedziela czy Tango milonga (Oh Donna Clara).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po matce Paulinie pochodził ze znanej warszawskiej rodziny żydowskich muzyków Melodystów, zasłużonej dla rozwoju polskiej muzyki klezmerskiej, rozrywkowej i jazzowej. Jego kuzynem był Artur Gold, z którym założył w 1925 orkiestrę[2].
Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku czterech lat. Studiował do 1915 w warszawskim konserwatorium w klasie fortepianu Aleksandra Michałowskiego, natomiast od 1920 w Wiedniu, gdzie jego talent docenił Imre Kálmán. Akompaniował Aleksandrowi Wertyńskiemu. Stał się znany ze współpracy z kabaretami oraz teatrzykami warszawskimi. Był autorem muzyki do wielu filmów nakręconych przed II wojną światową. W 1936 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Podczas II wojny światowej znalazł się na terenie ZSRR, skąd wraz z Armią Andersa przedostał się na Bliski Wschód. W Kairze prowadził audycje radiowe dla polskich żołnierzy. W latach 1947–1967 tworzył w Ameryce Południowej (Argentyna – gdzie zamieszkał, Brazylia, Wenezuela). Współpracował z Astorem Piazzollą. W 1967 wrócił do Polski.
Był trzy razy żonaty. Pierwsza żona - Maria Milstein, z którą miał córki Halinę i Stanisławę, zmarła w 1920; Maria Minkowska zmarła w 1967 w Buenos Aires; a trzecia - śpiewaczka Sylwia Klejdysz w 1969 urodziła mu syna Jerzego. Miał braci: Stanisława i Józefa[3].
Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera B-5-21/22)[4].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Operetki[edytuj | edytuj kod]
- Kobieta 5212
- Kochanka z ekranu
- Robert i Bertrand
Muzyka filmowa[edytuj | edytuj kod]
- Uwiedziona Michała Waszyńskiego (1931)
- Co mój mąż robi w nocy… Michała Waszyńskiego (1934)
- Szczęśliwa trzynastka Mariana Czauskiego (1938)
Znane utwory[edytuj | edytuj kod]
- Ja nie mam co na siebie włożyć (we współautorstwie z Arturem Goldem)
- Już nigdy
- Nie namawiaj, bo ulegnę
- Odrobinę szczęścia w miłości
- Tango milonga, czyli Oh, Donna Clara!
- To ostatnia niedziela
- Ty albo żadna
- Błękitna chusteczka
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jerzy Petersburski. filmpolski.pl. [dostęp 2010-02-02]. (pol.).
- ↑ W kręgu muzyki poważnej i rozrywkowej. Bohaterowie galerii Dziedzictwo. „Skarpa Warszawska”, s. 66, Listopad 2021.
- ↑ Petersburski Stanisław | Wirtualny Sztetl, sztetl.org.pl [dostęp 2020-02-10].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARIA KIEJDYSZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Petersburski w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”
- Jerzy Petersburski kompozytor, pianista, dyrygent, legenda polskiej muzyki rozrywkowej.. [dostęp 2014-02-16]. (pol.).