Jessica Tandy

Jessica Tandy

Jessica Tandy (lata 50.)
Imię i nazwisko	Jessie Alice Tandy
Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1909 Londyn
Data i miejsce śmierci	11 września 1994 Easton
Zawód	aktorka
Współmałżonek	1. Jack Hawkins (1932–1940; rozwód) 2. Hume Cronyn (1942–1994; jej śmierć)
Lata aktywności	1932–1994
Odznaczenia

Jessica Tandy, właśc. Jessie Alice Tandy (ur. 7 czerwca 1909 w Londynie, zm. 11 września 1994 w Easton) – amerykańska aktorka pochodzenia brytyjskiego. W 1990 otrzymała Oscara za pierwszoplanową rolę w filmie Wożąc panią Daisy (1989; reż. Bruce Beresford). Stała się wówczas najstarszą laureatką tej nagrody w historii. Dwa lata później zdobyła nominację za drugoplanową rolę w filmie Smażone zielone pomidory (1991; reż. Jon Avnet).

Życiorys

Karierę aktorską rozpoczynała w latach 20. na brytyjskich scenach teatralnych. W latach 30. pojawiła się na dużym ekranie w rolach epizodycznych. W latach 40. Jessica wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie zaczynała od ról drugoplanowych. Pierwszym ważnym filmem w jej karierze był dramat wojenny Siódmy krzyż (1944), w którym wystąpiła u boku swojego drugiego męża Hume’a Cronyna. W latach 50. grywała w produkcjach telewizyjnych i teatralnych. Na wielki ekran Tandy powróciła na krótko w latach 60. grając m.in. w głośnym thrillerze Alfreda Hitchcocka Ptaki (1963). Jednak największe sukcesy osiągnęła w ostatnich latach życia. To wtedy stworzyła swoje najsłynniejsze filmowe role oraz została nagrodzona Oscarem dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej.

Życie prywatne

Jej pierwszym mężem, w latach 1932–1940 był aktor Jack Hawkins. Z małżeństwa tego, które zakończyło się rozwodem miała córkę Susan (ur. 1934). W 1942 poślubiła aktora Hume’a Cronyna, z którym spędziła resztę życia. Mieli dwoje dzieci: córkę Tandy (ur. 1945) i syna Christophera (ur. 1943). Aktorska para wystąpiła wspólnie w kilkunastu filmach.

Jessica zmarła 11 września 1994 w swoim domu w Easton w stanie Connecticut. W ostatnich latach walczyła z rakiem jajnika.

Wybrana filmografia

• Siódmy krzyż (1944) jako Liesel Roeder
• Dolina decyzji (1945) jako Louise Kane
• Zielone lata (1946) jako Kate Leckie
• Dragonwyck (1946) jako Peggy O’Malley
• Wieczna Amber (1947) jako Nan Britton
• Pustynny lis (1951) jako Lucie Marie Rommel
• Przygody młodego człowieka (1962) jako Helen Adams
• Ptaki (1963) jako Lydia Brenner
• Słodko-gorzka autostrada (1981) jako Carol
• W nocnej ciszy (1982) jako Grace Rice
• Najlepsi przyjaciele (1982) jako Eleanor McCullen
• Świat według Garpa (1982) jako pani Fields
• Bostończycy (1984) jako panna Birdseye
• Kokon (1985) jako Alma Finley
• Baterii nie wliczono (1987; znany także pod innymi tytułami, m.in. Bez baterii nie działa) jako Faye Riley
• Błędny ognik (1987) jako Annie Nations
• Dom przy Carroll Street (1988) jako panna Venable
• Kokon: Powrót (1988) jako Alma Finley
• Wożąc panią Daisy (1989) jako Daisy Werthan
• Smażone zielone pomidory (1991) jako Ninny Threadgoode
• Opowieści babuni (1991; znany także pod tytułem - Bajki babci Grace) jako Grace McQueen
• Druga miłość (1992) jako Frieda
• Spotkać białego psa (1993) jako Cora Peek
• Camilla (1994) jako Camilla Cara
• Naiwniak (1994) jako Beryl Peoples

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka: 1989 Wożąc panią Daisy
• Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie komediowym lub musicalu: 1990 Wożąc panią Daisy
• Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka: 1991 Wożąc panią Daisy
• Nagroda Emmy Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1987 Błędny ognik
• Nagroda Tony
  • Najlepsza aktorka w sztuce: 1948 Tramwaj zwany pożądaniem
  • 1978 The Gin Game
  • 1983 Foxfire
  • Specjalna nagroda Tony: 1994 Nagroda za osiągnięcia życia
• Nagroda na MFF w Berlinie Najlepsza aktorka: 1990 Wożąc panią Daisy

Bibliografia

• Jessica Tandy. T. 15: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., listopad 2009, s. 18. ISBN 978-83-252-0755-7.
• Marilyn Berger: Jessica Tandy, a Patrician Star Of Theater and Film, Dies at 85. nytimes.com, 1994-09-12. [dostęp 2017-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-08)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Jessica Tandy w bazie IMDb (ang.)
• Jessica Tandy w bazie Filmweb
• Jessica Tandy w bazie Notable Names Database (ang.)