Jewhen Marczuk

Jewhen Marczuk
Євген Марчук
Pełne imię i nazwisko	Jewhen Kyryłowycz Marczuk
Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1941 ; Dołyniwka
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 2021 ; Kijów
	Premier Ukrainy
Okres	od 1 marca 1995; do 22 maja 1996
Poprzednik	Witalij Masoł
Następca	Pawło Łazarenko
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jewhen Kyryłowycz Marczuk, ukr. Євген Кирилович Марчук (ur. 28 stycznia 1941 w Dołyniwce w rejonie hajworonskim, zm. 5 sierpnia 2021^[2] w Kijowie) – ukraiński wojskowy i polityk, generał armii, wicepremier, deputowany, premier Ukrainy w latach 1995–1996, minister obrony w latach 2003–2004.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1963 ukończył instytut pedagogiczny w Kirowogradzie, następnie uzyskał stopień kandydata nauk prawnych. Podjął pracę w KGB, w służbie tej przeszedł całą drogę służbową od podporucznika do generała. W 1991 pełnił funkcję ministra obrony i bezpieczeństwa publicznego Ukraińskiej SRR, od listopada 1991 do lipca 1994 był szefem SBU. W 1994 mianowany na stopień generała armii. W latach 1994–1995 zajmował stanowisko pierwszego wicepremiera w ukraińskim rządzie. Od marca 1995 był pełniącym obowiązki premiera, następnie od czerwca tego samego roku do maja 1996 stał na czele ukraińskiego rządu.

W latach 1995–2000 zasiadał w Radzie Najwyższej II i III kadencji. Działał m.in. w SDPU(O). W 1999 kandydował w wyborach prezydenckich, zajmując 5. miejsce spośród 13. kandydatów z wynikiem 8,13%. Po pierwszej turze poparł ubiegającego się o reelekcję Łeonida Kuczmę, wcześniej deklarował się jako przeciwnik prezydenta.

Od 1999 do 2003 był sekretarzem Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, następnie od czerwca 2003 do września 2004 zajmował stanowisko ministra obrony. Pod koniec 2004 założył własne ugrupowanie, które w ramach bloku sygnowanego nazwiskiem byłego premiera poniosło porażkę w wyborach w 2006, uzyskując poparcie poniżej 0,5%. W 2008 został doradcą prezydenta Wiktora Juszczenki.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2001)^[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Do 8 czerwca 1995 p.o.
↑ Умер бывший премьер-министр Украины Евгений Марчук. tsn.ua, 5 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-05]. (ros.).
↑ Указ Президента України № 59/2001 Про нагородження Є. Марчука орденом князя Ярослава Мудрого. rada.gov.ua, 27 stycznia 2001. [dostęp 2021-08-06]. (ukr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua. [dostęp 2021-08-05]. (ukr.).
Nota biograficzna na stronie golos.ua. [dostęp 2021-08-05]. (ukr.).

[1] Do 8 czerwca 1995 p.o.

[2] Умер бывший премьер-министр Украины Евгений Марчук. tsn.ua, 5 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-05]. (ros.).

[3] Указ Президента України № 59/2001 Про нагородження Є. Марчука орденом князя Ярослава Мудрого. rada.gov.ua, 27 stycznia 2001. [dostęp 2021-08-06]. (ukr.).

[a-4] Przewodniczący Sekretariatu Generalnego.

[b-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Przewodniczący Rady Ministrów Ludowych.

[c-6] Hetman Rady Ministrów Ludowych.

[d-7] W latach 1922–1991 republika związkowa ZSRR.

[e-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych.

[f-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Przewodniczący Rady Ministrów.

[1]

[2]

[3]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

Ukraińska Republika Ludowa (1917–1918)	Wołodymyr Wynnyczenko (1917)^[A] Dmytro Doroszenko (p.o., 1917)^[A] Wołodymyr Wynnyczenko (1917–1918)^[A] Wołodymyr Wynnyczenko (1918)^[B] Wsewołod Hołubowycz (1918)^[B]
Państwo Ukraińskie (1918)	Mykoła Sachno-Ustymowycz (p.o., 1918)^[C] Mykoła Wasyłenko (p.o., 1918)^[C] Fedir Łyzohub (1918)^[C] Serhij Herbel (1918)^[C]
Ukraińska Republika Ludowa (1918–1921)	Wołodymyr Czechiwski (1918–1919)^[B] Serhij Ostapenko (1919)^[B] Borys Martos (1919)^[B] Isaak Mazepa (1919–1920)^[B] Wiaczesław Prokopowycz (1920)^[B] Andrij Liwycki (p.o., 1920) Andrij Liwycki (1920–1921)
Zachodnioukraińska Republika Ludowa	Kost Łewycki (1918-1919) Sydir Hołubowycz (1919) Jewhen Petruszewycz (jako dyktator) (1919)
Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka (1921–1991)^[D]	Christian Rakowski (1921–1923)^[E] Włas Czubar (1923–1934)^[E] Panas Lubczenko (1934–1937)^[E] Mychajło Bondarenko (1937)^[E] Mykoła Marczak (p.o., 1937–1938)^[E] Demjan Korotczenko (1938–1939)^[E] Łeonid Kornijec (1939–1944)^[E] Nikita Chruszczow (1944–1946)^[E] Nikita Chruszczow (1946–1947)^[F] Demjan Korotczenko (1947–1954)^[F] Nikifor Kalczenko (1954–1961)^[F] Wołodymyr Szczerbycki (1961–1963)^[F] Iwan Kazaniec (1963–1965)^[F] Wołodymyr Szczerbycki (1965–1972)^[F] Ołeksandr Laszko (1972–1987)^[F] Witalij Masoł (1987–1990)^[F] Witold Fokin (1990–1991)^[F]
Ukraińska Republika Ludowa na Emigracji (1920–1992)	Andrij Liwycki (1920–1921) Wiaczesław Prokopowycz (1921) Andrij Liwycki (1921) Pyłyp Pyłypczuk (1921–1922) Andrij Liwycki (1922–1926) Wiaczesław Prokopowycz (1926–1939) Ołeksandr Szulhyn (1939–1940) Andrij Jakowliw (1944–1945) Kost Pankiwskyj (1945–1948) Isaak Mazepa (1948–1952) Stepan Baran (1952–1953) Spyrydon Dowhal (1954) Symon Sozontiw (1954–1957) Mykoła Liwycki (1957–1967) Atanas Figol (1967–1969) Spyrydon Dowhal (1969–1972) Wasyl Fedoronczuk (1972–1974) Teofil Łeontij (1974–1980) Jarosław Rudnycki (1980–1989) Iwan Samijłenko (1989–1992)
Ukraina (od 1991)	Witold Fokin (1991–1992) Wałentyn Symonenko (p.o., 1992) Łeonid Kuczma (1992–1993) Juchym Zwiahilski (p.o., 1993–1994) Witalij Masoł (1994–1995) Jewhen Marczuk (p.o., 1995) Jewhen Marczuk (1995–1996) Pawło Łazarenko (1996–1997) Wasyl Durdyneć (p.o., 1997) Wałerij Pustowojtenko (1997–1999) Wiktor Juszczenko (1999–2001) Anatolij Kinach (2001–2002) Wiktor Janukowycz (2002–2004) Mykoła Azarow (p.o., 2004) Wiktor Janukowycz (2004–2005) Mykoła Azarow (p.o., 2005) Julia Tymoszenko (p.o., 2005) Julia Tymoszenko (2005) Jurij Jechanurow (p.o., 2005) Jurij Jechanurow (2005–2006) Wiktor Janukowycz (2006–2007) Julia Tymoszenko (2007–2010) Ołeksandr Turczynow (p.o., 2010) Mykoła Azarow (2010–2014) Serhij Arbuzow (p.o., 2014) Arsenij Jaceniuk (2014–2016) Wołodymyr Hrojsman (2016–2019) Ołeksij Honczaruk (2019–2020) Denys Szmyhal (od 2020)