Ji Xianlin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ji Xianlin
ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

季羡林

Pismo tradycyjne

季羨林

Hanyu pinyin

Jì Xiànlín

Wade-Giles

Chi Hsien-lin

Ilustracja z Ramajany

Ji Xianlin (ur. 6 sierpnia 1911 w Linqing w prowincji Shandong[1], zm. 11 lipca 2009 w Pekinie[2]) – chiński historyk, paleograf i pisarz[1].

Ukończył szkołę podstawową, średnią i uniwersytet w Jinan, następnie w 1930 roku rozpoczął studia na pekińskim Uniwersytecie Tsinghua, gdzie uzyskał tytuł magistra literatury zachodniej[1]. W 1935 roku, w ramach wymiany studenckiej, wyjechał do Niemiec, gdzie na Uniwersytecie w Getyndze[3] studiował język pali, sanskryt i języki tocharskie. Tam też w 1941 roku doktoryzował się[1].

W 1946 roku powrócił do Chin, gdzie jako profesor Uniwersytetu Pekińskiego rozpoczął pracę w nowo utworzonej katedrze języków wschodnich[1]. Specjalizował się w historii i kulturze starożytnych Indii[3]. W 1956 roku został przewodniczącym wydziału nauk społecznych Chińskiej Akademii Nauk.

W czasie rewolucji kulturalnej potajemnie przełożył na język chiński Ramajanę[4]. Swoje wspomnienia z tego okresu opisał w wydanej 1998 roku autobiografii Życie w oborze[4].

W 1978 został wicerektorem Uniwersytetu Pekińskiego i dyrektorem instytutu badawczego Azji Południowej Chińskiej Akademii Nauk Społecznych[1]. Przewodniczył także wielu organizacjom, m.in. Chińskiemu Towarzystwu Azji Południowej i Chińskiemu Towarzystwu Językowemu. W 1986 roku opublikował artykuł na temat Hu Shi, przyczyniając się do rehabilitacji jego dorobku naukowego, wcześniej z powodów politycznych znajdującego się w ChRL na indeksie[1]. W 1998 roku[5] opublikował tłumaczenie zapisanego w języku tocharskim A tekstu Maitreyasamiti-Nataka, odkrytego w 1974 roku w Yanqi w Xinjiangu[3].

Zajmował się badaniem historycznych związków między Chinami i Indiami, m.in. historią przenikania buddyzmu do Chin i chińskich wynalazków do Indii[4]. Historii Indii poświęcił 7 książek[4], przełożył także wiele dzieł z sanskrytu na chiński[6]. 26 stycznia 2008 roku, w Dzień Republiki, jako pierwszy Chińczyk został odznaczony przez rząd indyjski orderem Padma Bhushan[4][6].

Uważał, że proces wymiany międzykulturowej jest podstawową siłą napędową postępu ludzkości, a poznawanie obcych kultur jest drogą do osiągnięcia powszechnej harmonii[1]. Dzielił ludzkość na cztery wielkie kręgi kulturowe: chiński, indyjski, arabsko-islamski i europejsko-amerykański, z czego pierwsze trzy są kulturami Wschodu, a ostatnia kulturą zachodnią[1]. Sprzeciwiał się europocentryzmowi i nawoływał do zacieśnienia wymiany kulturowej między Wschodem i Zachodem, co miało jego zdaniem odmłodzić oba kręgi kulturowe[1]. Uważał, że ciągłość chińskiej kultury przez 5000 lat jest wynikiem ciągłych zapożyczeń z zewnątrz, który porównywał do "zastrzyków świeżej krwi"[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Ji Xianlin: A Gentle Academic Giant. china.org.cn. [dostęp 2010-01-21]. (ang.).
  2. 季羡林今晨病逝于北京301医院 享年98岁. culture.people.com.cn. [dostęp 2010-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 lipca 2009)]. (chiń.).
  3. a b c d Fragments of the Tocharian. salon.com. [dostęp 2010-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 lutego 2008)]. (ang.).
  4. a b c d e India gives Indologist Ji Xianlin top award. english.sina.com. [dostęp 2010-01-21]. (ang.).
  5. Bulletin of the School of Oriental and African Studies. jstor.org. [dostęp 2010-01-21]. (ang.).
  6. a b Padma Bhushan for a Chinese Sanskrit expert. indiatimes.com. [dostęp 2010-01-21]. (ang.).