Joe Biden

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Joseph Robinette Biden Jr.
Joe Biden
Official portrait of Vice President Joe Biden.jpg
Wiceprezydent Joe Biden w 2013 roku
Data i miejsce urodzenia 20 listopada 1942
Scranton
47. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
Okres od 20 stycznia 2009
do 20 stycznia 2017
Przynależność polityczna Partia Demokratyczna
Druga dama Jill Biden
Poprzednik Dick Cheney
Następca Mike Pence
Joe-Biden-signature.png
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności z Wyróżnieniem (Stany Zjednoczone) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Order Trzech Gwiazd II klasy (Łotwa) Order Zwycięstwa Świętego Jerzego (Gruzja)
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach

Joe Biden, właśc. Joseph Robinette Biden Jr. (wym. ˈʤoʊsɨf rɒbɨˈnɛt ˈbaɪdən; ur. 20 listopada 1942 w Scranton w Pensylwanii) – amerykański polityk, członek Partii Demokratycznej. 47. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych w latach 2009–2017.

Były senator ze stanu Delaware (wybierany w latach: 1972, 1978, 1984, 1990, 1996, 2002 i 2008).

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Absolwent University of Delaware (1965) i Syracuse University College of Law (1968).

Senator[edytuj | edytuj kod]

Biden wygrał wybory do Senatu na swoją pierwszą kadencję w wieku niespełna 30 lat, co czyni go piątym w kolejności spośród najmłodszych amerykańskich senatorów w historii. Był ponownie wybierany w siedmiu kolejnych wyborach. Jego jedyną funkcją publiczną przed wyborem na senatora było sprawowanie mandatu członka rady New Castle County (4 stycznia 1971 – 3 stycznia 1973). Nieznaczna wygrana (50 do 48%) stosunkowo młodego i nieznanego radnego nad urzędującym senatorem, republikaninem J. Calebem Boggsem była w 1972 wielkim zaskoczeniem.

Dwukrotnie kandydował w wyborach prezydenckich. Po raz pierwszy ubiegał się o nominację w 1988, ale odpadł ze stawki, kiedy oskarżono go o plagiat przemówienia lidera Brytyjskiej Partii Pracy Neila Kinnocka. W 2004, mimo zachęt ze strony swoich zwolenników, nie stanął do wyborów i poparł Johna Kerry’ego. Był wymieniany jako potencjalny kandydat na wiceprezydenta, ale sam namawiał Kerry’ego, aby mianował swym partnerem Johna Edwardsa.

Kampania wyborcza roku 2008[edytuj | edytuj kod]

Ponownie kandydował w wyborach prezydenckich w 2008, gdy jako pierwszy spośród kandydatów publicznie zgłosił chęć ubiegania się o prezydenturę. Z początku uważano, iż jego atutami w kampanii prezydenckiej będą bardzo duże doświadczenie, fakt bycia dobrze znanym przez opinię publiczną, a także dobra pozycja w centrum politycznym partii. Zaznaczano także jego popularność w tzw. „wahających się” lub „czerwonych stanach” (tj. raczej republikańskich), mimo stosunkowo liberalnych poglądów. Za wady uznawano możliwość powrotu do incydentu w 1988 oraz bardzo długi staż w Senacie (tylko dwa razy w historii prezydentem został urzędujący senator. Tacy kandydaci jak Bob Dole w 1996 czy Kerry w 2004 byli skutecznie przez oponentów atakowani jako uosobienie Waszyngtonu). Według wielu znawców sceny politycznej większe szanse mieli „outsiderzy”, czyli np. gubernatorzy stanów, jak Jimmy Carter, Ronald Reagan, Bill Clinton czy George W. Bush.

Joe Biden z Barackiem Obamą w czasie kampanii wyborczej, Springfield w stanie Illinois, 23 sierpnia 2008

Ostatecznie jednak Biden nigdy nie zdobył znaczącego poparcia w sondażach. Zrezygnował z udziału w wyborach po kiepskich wynikach w prawyborach w Iowie. Jednak w sierpniu 2008 ponownie powrócił do aktywnej kampanii wyborczej, gdy został wybrany przez Baracka Obamę jako kandydat na stanowisko wiceprezydenta. Obama i Biden wygrali wybory prezydenckie 4 listopada 2008.

Biden w wyborach do Kongresu uzyskał jednocześnie reelekcję na siódmą kadencję w Senacie (pokonując republikankę Christine O’Donnell). 15 stycznia 2009 ustąpił z zajmowanego stanowiska, by objąć urząd wiceprezydenta. Gubernator stanu Delaware Ruth Ann Minner wyznaczyła na jego następcę demokratę Teda Kaufmana.

Wiceprezydent[edytuj | edytuj kod]

W sierpniu 2008 został wyznaczony przez Baracka Obamę jako kandydat na wiceprezydenta. Po zwycięstwie w głosowaniu powszechnym z 4 listopada 2008 i głosowaniu elektorskim z 15 grudnia 2008, w Waszyngtonie złożył przysięgę i objął urząd wiceprezydenta w południe 20 stycznia 2009. Po złożeniu przysięgi, przysięgę złożył Barack Obama, obejmując urząd prezydenta.

W dniach 20-21 października 2009 złożył oficjalną wizytę w Polsce. Tematem rozmów z polskimi władzami była kwestia obrony rakietowej[1].

W historii USA bardzo często kiedy urzędujący prezydent nie ubiega się o kolejną kadencję, w kolejnych wyborach kandyduje urzędujący wiceprezydent. Zgodnie z tą tendencją pojawiły się liczne spekulacje, że kandydatem demokratów zostanie wiceprezydent USA Joe Biden[2][3]. Zwłaszcza, że ubiegał się już wcześniej o nominację w wyborach w 1988 i w 2008 oraz publicznie przyznawał, że nie wyklucza startu w kolejnych prawyborach[4][5]. Jednakże 21 października 2015 w Moda Center oficjalnie oświadczył, że nie zamierza ubiegać się o nominację w 2016[6][7][8].

12 Stycznia 2017 odznaczony przez prezydenta Baracka Obamę Prezydenckim Medalem Wolności z Wyróżnieniem[9][10][11].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze na studiach prawniczych, w 1966 poślubił Neilli Hunter, z którą doczekał się trójki dzieci: Josepha R. „Beau” Bidena III (ur. 3 lutego 1969, zm. 30 maja 2015[12]), Roberta Huntera Bidena (ur. 4 lutego 1970) oraz Naomi Christinę (ur. 1971, zm. 1972). Jego pierwsza żona zginęła wraz z córką w wypadku samochodowym w 1972. Biden poznał swoją drugą żonę Jill Tracy Jacobs w 1975, dwa lata później wzięli ślub. Oprócz dzieci z pierwszego małżeństwa wychowali wspólnie córkę Ashley (ur. 1981). Jest wyznania rzymskokatolickiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Wiceprezydent USA w Polsce. wprost.pl. [dostęp 2016-10-28].
  2. ↑ Joe Biden Has History On His Side But Little Else If Hillary Clinton Runs, NPR.org [dostęp 2016-02-27].
  3. ↑ When Vice Presidents Run for President, The Huffington Post [dostęp 2016-02-27].
  4. ↑ Will Joe Biden run for president in 2016?, USA TODAY [dostęp 2016-02-27].
  5. ↑ Philip Rucker, Biden ponders a 2016 bid, but a promotion to the top job seems to be a long shot, „The Washington Post”, 2 maja 2013, ISSN 0190-8286 [dostęp 2016-02-27] (ang.).
  6. ↑ AOL Staff, Biden says he will not seek 2016 Democratic nomination, AOL.com [dostęp 2016-02-27].
  7. ↑ Joe Biden Is Not Running For President In 2016, The Huffington Post [dostęp 2016-02-27].
  8. ↑ Colleen McCain Nelson And Peter Nicholas, Joe Biden Decides Not to Enter Presidential Race, „Wall Street Journal”, ISSN 0099-9660 [dostęp 2016-02-27].
  9. ↑ Obama awards Biden Presidential Medal of Freedom – The Boston Globe. „Boston Globe”, 12 stycznia, 2017 (ang.). [dostęp 13 stycznia, 2017]. 
  10. ↑ Obama Surprises Joe Biden With Presidential Medal of Freedom. „The New York Times”, 12 stycznia 2017 (ang.). [dostęp 13 stycznia, 2017]. 
  11. ↑ mako: Piękne zakończenie wieloletniej współpracy. Obama w niezwykły sposób pożegnał się z Bidenem (pol.). W: gazeta.pl [on-line]. [dostęp 2017-01-13].
  12. ↑ Zmarł syn wiceprezydenta USA. wp.pl. [dostęp 2015-05-31].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
p • d • e
Wiceprezydenci Stanów Zjednoczonych
Prezydenci Stanów Zjednoczonych
Great Seal of the United States (obverse).svg
1.John Adams (B) • 2.Thomas Jefferson (F) • 3.Aaron Burr (DR) • 4.George Clinton (DR) • 5.Elbridge Gerry (DR) • 6.Daniel Tompkins (DR) • 7.John C. Calhoun (D) • 8.Martin Van Buren (D) • 9.Richard Johnson (D) • 10.John Tyler (W) • 11.George Dallas (D) • 12.Millard Fillmore (W) • 13.William R. King (D) • 14.John Breckinridge (D) • 15.Hannibal Hamlin (R) • 16.Andrew Johnson (R) • 17.Schuyler Colfax (R) • 18.Henry Wilson (R) • 19.William Wheeler (R) • 20.Chester Arthur (R) • 21.Thomas Hendricks (D) • 22.Levi Morton (R) • 23.Adlai Ewing Stevenson (D) • 24.Garret Hobart (R) • 25.Theodore Roosevelt (R) • 26.Charles Warren Fairbanks (R) • 27.James Sherman (R) • 28.Thomas Marshall (D) • 29.Calvin Coolidge (R) • 30.Charles Gates Dawes (R) • 31.Charles Curtis (R) • 32.John Nance Garner (D) • 33.Henry Wallace (D) • 34.Harry Truman (D) • 35.Alben Barkley (D) • 36.Richard Nixon (R) • 37.Lyndon B. Johnson (D) • 38.Hubert Humphrey (D) • 39.Spiro T. Agnew (R) • 40.Gerald Ford (R) • 41.Nelson Rockefeller (R) • 42.Walter Mondale (D) • 43.George H.W. Bush (R) • 44.Dan Quayle (R) • 45.Al Gore (D) • 46.Dick Cheney (R) • 47.Joe Biden (D) • 48.Mike Pence (R)
Pieczęć wiceprezydencka
B – bezpartyjny ; F – federalista ; DR – demokratyczny republikanin ; W – Wig ; D – demokrata ; R – republikanin
p • d • e
Gabinet Baracka Obamy (2009-2017)
Official portrait of Barack Obama.jpgPrezydentPieczęć prezydenta USA
Wiceprezydent
Szefowie departamentów

Dyplomacja: Hillary Clinton • John Kerry – Skarb: Timothy Geithner • Jack Lew – Obrona: Robert Gates • Leon Panetta • Chuck Hagel • Ashton Carter – Sprawiedliwość: Eric Holder • Loretta Lynch – Zasoby Wewnętrzne: Ken Salazar • Sally Jewell – Rolnictwo: Tom Vilsack • Michael Scuse (p.o) – Handel: Otto J. Wolff (p.o.) • Gary Locke • Rebecca Blank (p.o.) • John Bryson • Rebecca Blank (p.o.) • Cameron Kerry (p.o.) • Penny Pritzker – Praca: Hilda Solis • Seth Harris (p.o.) • Thomas Perez – Zdrowie i Opieka Społeczna: Charles Johnson (p.o.) • Kathleen Sebelius • Sylvia Mathews Burwell – Urbanizacja: Shaun Donovan • Julian Castro – Transport: Ray LaHood • Anthony Foxx – Energia: Steven Chu • Daniel Poneman (p.o.) • Ernest Moniz – Edukacja: Arne Duncan • John King – Weterani: Eric Shinseki • Sloan Gibson (p.o.) • Robert A. McDonald – Bezpieczeństwo Krajowe: Janet Napolitano • Rand Beers (p.o.) • Jeh Johnson

Pozostali członkowie gabinetu

Przewodniczący Rady Doradców Ekonomicznych: Christina Romer • Austan Goolsbee • Alan Krueger – Kierownik Agencji Ochrony Środowiska Naturalnego: Lisa Jackson – Dyrektor Biura Planowania i Budżetu: Peter Orszag • Jeffrey Zients (p.o.) • Jack Lew • Jeffrey Zients (p.o.) – Reprezentant ds. Handlu: Ron Kirk – Ambasador Stanów Zjednoczonych przy ONZ: Susan Rice – Szef sztabu Białego Domu: Rahm Emanuel • Pete Rouse (p.o.) • William Daley • Jack Lew • Denis McDonough

p • d • e
Kandydaci demokratów na urząd wiceprezydenta USA
Seal of the Vice President of the United States.svg
John C. Calhoun (1828) • Martin Van Buren (1832) • Richard Johnson (1836, 1840) • George Dallas (1844) • William O. Butler (1848) • William R. King (1852) • John C. Breckinridge (1856) • Herschel Vespasian Johnson (1860) • George H. Pendleton (1864) • Francis Preston Blair, Jr. (1868) • Benjamin Gratz Brown (1872) • Thomas Hendricks (1876) • Allen Thurman (1880) • Thomas Hendricks (1884) • Allen Thurman (1888) • Adlai Ewing Stevenson (1892) • Arthur Sewall (1896) • Adlai Ewing Stevenson (1900) • Henry Gassaway Davis (1904) • John Worth Kern (1908) • Thomas Marshall (1912, 1916) • Franklin D. Roosevelt (1920) • Charles Wayland Bryan (1924) • Joseph Taylor Robinson (1928) • John Nance Garner (1932, 1936) • Henry Wallace (1940) • Harry S. Truman (1944) • Alben Barkley (1948) • John Sparkman (1952) • Estes Kefauver (1956) • Lyndon B. Johnson (1960) • Hubert Humphrey (1964) • Edmund Muskie (1968) • Sargent Shriver (1972) • Walter Mondale (1976, 1980) • Geraldine Ferraro (1984) • Lloyd Bentsen (1988) • Al Gore (1992, 1996) • Joe Lieberman (2000) • John Edwards (2004) • Joe Biden (2008, 2012) • Tim Kaine (2016)
US Democratic Party Logo.svg
1. kursywa – przegrany • 2. pogrubiona – zwycięzca • 3. pogrubiona kursywa podkreślona – zwycięzca później przegrany
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Joe_Biden&oldid=52550434”