Johannes Franziskus Klomp
_(cropped).jpg) Johannes Franziskus Klomp (1895) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
niemiecka |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Johannes Franziskus Klomp (ur. 7 lutego 1865 w Hadze w Holandii, zm. 14 lutego 1946 w Kamp-Bornhofen w nadreńskim powiecie Rhein-Lahn-Kreis) – niemiecki architekt pochodzenia holenderskiego. Znany przede wszystkim jako twórca architektury sakralnej w stylach historyzmu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Klomp studiował w Wyższej Szkole Technicznej w Hanowerze (niem. Technische Hochschule, obecnie Gottfried-Wilhelm-Leibniz-Universität). Jego głównymi nauczycielami byli architekci neogotyku Conrad Wilhelm Hase i Hubert Stier. Uczelnię ukończył w 1887. W ramach pracy dyplomowej wykonał cykl projektów kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Herne (Zagłębie Ruhry). W 1900 po zaprojektowaniu kościoła św. Elżbiety w Bochum-Gerthe otrzymał tytuł inżyniera dyplomowanego. W tym czasie odbył też podróż naukowo-artystyczną do Włoch. Współpracował z architektem neogotyku Christophem Hehlem.
Od 1899 mieszkał w westfalskim Dortmundzie. Oprócz głównego biura w Dortmundzie, Klomp posiadał dwa na Górnym Śląsku: w Bytomiu i Katowicach. Preferował style historyzmu, przede wszystkim używał form charakterystycznych dla architektury bizantyjskiej, romańskiej (w tym ottońskiej) i gotyckiej. Rzadziej stosował formy neobarokowe. Działał na terenie rodzimych Niderlandów (głównie na terenie Belgii i Luksemburga), Niemiec (Nadrenia, Westfalia) i Górnego Śląska. Budował kościoły katolickie, ponadto klasztory i domy parafialne głównie w miejscowościach niedawno zurbanizowanych wskutek industrializacji Niemiec i innych krajów europejskich w XIX w.
Johannes Franziskus Klomp pozostawił po sobie bogatą spuściznę, zachowaną w archiwach w Dortmundzie, Hanowerze i Berlinie. W skład jej wchodzi ponad 4000 projektów i rysunków architektonicznych, ponadto publikacja Altchristliche und romanische Baukunst, opracowana w latach akademickich 1884/85 i 1885/86 w hanowerskiej Technische Hochschule.
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
Niemcy[edytuj | edytuj kod]
| Miejsce | Lata budowy | Dzieło |
|---|---|---|
| Altena | 1896–1899 | Kościół parafialny św. Macieja |
| Ankum | 1896–1900 | Kościół parafialny św. Mikołaja |
| Attendorn | 1904–1906 | Collegium Bernardinum |
| Castrop-Rauxel | 1906–1907 | Wieża kościoła Najświętszego Serca Jezusowego |
| Bochum-Gerthe | 1912–1913 | Kościół parafialny św. Elżbiety |
| Dortmund | 1897–1898 | Kościół św. Trójcy i dom parafialny |
| Dortmund | 1901–1903 | Kościół franciszkanów pw. św. Franciszka i św. Antoniego[1] |
| Dortmund | 1908 | Rozbudowa kościoła prepozytorów |
| Essen | 1902–1910 | Klasztor franciszkanów z kościołem św. Krzyża |
| Berge-Grafeld | 1897–1899 | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa |
| Hamm | 1907–1910 | Rozbudowa kościoła parafialnego św. Józefa |
| Heggen | 1900–1901 | Kościół parafialny św. Antoniego Pustelnika[2] |
| Herne | 1904–1906 | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa |
| Herne-Baukau | 1907–1908 | Rozbudowa kościoła parafialnego NMP[3] |
| Kamen-Heeren-Werve | 1907–1913 | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa i wikarówka |
| Lenhausen | 1898–1899 | Kościół parafialny św. Anny |
| Lünen | 1901–1904 | Kościół parafialny św. Rodziny |
| Lüdenscheid | 1904 | Rozbudowa kościoła parafialnego św. Józefa i Medarda |
| Niederdielfen | 1901–1903 | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa |
| Olpe | Kościół parafialny św. Marcina | |
| Rheine | 1899–1905 | Kościół parafialny św. Antoniego Padewskiego |
| Rheine | 1906–1907 | Rozbudowa szpitala katolickiego |
| Rudersdorf | Kościół parafialny św. Wawrzyńca | |
| Siegen | 1903–1905 | Kościół parafialny św. Michała[4] |
| Wilnsdorf | 1909–1910 | Kościół parafialny św. Wawrzyńca |
Belgia[edytuj | edytuj kod]
| Miejsce | Lata budowy | Dzieło |
|---|---|---|
| Burg-Reuland Thommen | 1908–1910 | Rozbudowa kościoła św. Remaklusa |
| Lowanium | 1906–1908 | Klasztor Najświętszego Serca Jezusowego |
| Bruksela | 1908–1909 | Rozbudowa kaplicy konwentualnej przy kościele Sacré-Coeur de Jésus |
Luksemburg[edytuj | edytuj kod]
| Miejsce | Lata budowy | Dzieło |
|---|---|---|
| Clervaux | 1908–1914 | Klasztor Benedyktynów pw. św. Maurycego i Maura |
| Clervaux | 1909–1910 | Kościół św. Kosmy i Damiana |
| Cinqfontaines | 1905–1909 | Klasztor Najświętszego Serca Jezusowego |
| Luksemburg (miasto) | 1907 | Klasztor dominikanów |
Polska[edytuj | edytuj kod]
| Miejsce | Lata budowy | Dzieło |
|---|---|---|
| Ruda Śląska-Nowy Bytom | 1911–1912 | Kościół św. Pawła |
| Katowice-Dąbrówka Mała | 1911 | Kościół św. Antoniego z Padwy |
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Dortmund, kościół św. Trójcy -
Ankum, kościół parafialny -
Bochum-Gerthe, kościół św. Elżbiety -
Heggen, kościół św. Antoniego Pustelnika -
Dortmund, portal kościoła franciszkanów -
Herne, kościół Najświętszego Serca Jezusowego -
Lüdenscheid, kościół św. Józefa i Medarda -
Rheine, bazylika św. Antoniego -
Siegen, kościół św. Michała -
Clervaux, kościół parafialny -
Clervaux, klasztor benedyktynów -
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kościół franciszkanów pw. św. Franciszka i św. Antoniego: strona oficjalna. [dostęp 2010-06-16]. (niem.).
- ↑ Die Geschichte derKatholischen Pfarrgemeinde St. Antonius Einsiedler Heggen. Bau der Pfarrkirche. heimatbund-finnentrop.de. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-17)]. (niem.).
- ↑ St. Marien-Gemeinde, Herne-Baukau: Vikarie. [dostęp 2010-06-16]. (niem.).
- ↑ Kościół parafialny św. Michała: strona oficjalna. [dostęp 2010-06-16]. (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gisela Sorger: Johannes Franziskus Klomp 1865-1946. Architekt des Späthistorismus in Westfalen. Hannover: 1998. (niem.).
- Rudolf Breuing. Der Architekt Johann Franz Klomp. „Rheine – Gestern Heute Morgen”. 1/1979. s. 35–37. (niem.).
- Yasemin Utku: Johannes Franziskus Klomp. W: Hans Bohrmann (red.: Biographien bedeutender Dortmunder. T. 3. Essen: 2001, s. 106–110. (niem.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Muzeum Architektury przy Uniwersytecie Technicznym w Berlinie: Projekty Johanessa Franciskusa Klompa. architekturmuseum.ub.tu-berlin.de. [dostęp 2010-06-16]. (niem.).
- O kościele św. Pawła w Rudzie Śląskiej-Nowym Bytomiu. swpawel.rudasl.wiara.pl. [dostęp 2010-06-16].