Joheksol

Joheksol
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	5-[acetylo-(2,3-dihydroksypropylo)-amino]-N,N'-bis(2,3-dihydroksypropylo)-2,4,6-trijodobenzenodikarboksamid-1,3
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	łac. iohexolum
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C19H26I3N3O9
Masa molowa	821,14 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	66108-95-0
PubChem	3730
DrugBank	DB01362
SMILES
	CC(=O)N(CC(CO)O)C1=C(C(=C(C(=C1I)C(=O)NCC(CO)O)I)C(=O)NCC(CO)O)I
InChI
	InChI=1S/C19H26I3N3O9/c1-8(29)25(4-11(32)7-28)17-15(21)12(18(33)23-2-9(30)5-26)14(20)13(16(17)22)19(34)24-3-10(31)6-27/h9-11,26-28,30-32H,2-7H2,1H3,(H,23,33)(H,24,34)
	InChIKey
	NTHXOOBQLCIOLC-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	0,79 g/l
Temperatura topnienia	174–180 °C
logP	3,05
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-08-21]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	1 0 0
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	V08AB02
Stosowanie w ciąży	kategoria B
Farmakokinetyka
Okres półtrwania	2 h
Wiązanie z białkami; osocza i tkanek	<2%
Wydalanie	100% z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie, doodbytniczo, donaczyniowo, podpajęczynówkowo, dostawowo, dojamowo
	Multimedia w Wikimedia Commons

Joheksol (łac. iohexolum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, jodowy niejonowy środek cieniujący, stosowany w diagnostyce obrazowej chorób przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego i naczyń krwionośnych oraz tomografii komputerowej.

Budowa i mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]

Joheksol jest pozytywnym środkiem cieniującym pochłaniającym promieniowanie rentgenowskie silniej od tkanek^[5]. Joheksol w środowisku wodnym nie ulega dysocjacji i cechuje się niską osmolalnością^[5]^[6].

podanie dożylne: urografia, flebografia kończyny dolnej, angiografia subtrakcyjna, tomografia komputerowa
podanie dotętnicze: arteriografia, kardioangiografia, angiografia subtrakcyjna
podanie podpajęczynówkowe: mielografia lędźwiowa i piersiowa (z dojścia lędźwiowego), mielografia szyjna (z dojścia lędźwiowego oraz szyjnego bocznego), cysternografia TK (z dojścia lędźwiowego)
podanie do jam i otworów ciała: artrografia, endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna, herniografia, histerosalpingografia, sjalografia, tomografia komputerowa

Joheksol znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2017)^[7].

Joheksol jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2018)^[8].

Joheksol może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: uczucie gorąca^[4].

↑ ^a ^b ^c Iohexol, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 3730 (ang.).
↑ Iohexol SC-205351 Material Safety Data Sheet. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
↑ Iohexol (Injection Route, Oral Route, Rectal Route) Drugs and Supplements. Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2017-03-01. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Omnipaque, 518 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Rejestr Produktów Leczniczych. [dostęp 2018-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-22)].
↑ ^a ^b Katarzyna Kulig: Radiofarmaceutyki i środki cieniujące stosowane w diagnostyce obrazowej. W: Alfred Zejc (red.). Maria Gorczyca (red.): Chemia leków. Warszawa: PZWL, s. 810-813. ISBN 978-83-200-3652-7.
↑ Jan K.J.K. Podlewski Jan K.J.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., Leki współczesnej terapii online [online], Medical Tribune Polska [dostęp 2018-08-21] .
↑ WHO Model List of Essential Medicines 20th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2017. s. 36. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2008-08-21].