José Mujica
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 20 maja 1935 Montevideo | |
 Prezydent Urugwaju
| ||
| Okres | od 1 marca 2010 do 1 marca 2015 | |
| Przynależność polityczna | Szeroki Front | |
| Poprzednik | Tabare Vazquez | |
| Następca | Tabare Vazquez | |
| Minister Rolnictwa
| ||
| Okres | od 1 marca 2005 do 3 marca 2008 | |
| Przynależność polityczna | Szeroki Front | |
| Poprzednik | Martín Aguirrezabala | |
| Następca | Ernesto Agazzi | |
| ||
| Odznaczenia | ||
 _-_ribbon_bar.png){kind=small} 
| ||
José Alberto Mujica Cordano, zw. el Pepe (ur. 20 maja 1935 w Montevideo) – urugwajski polityk, minister rolnictwa w latach 2005-2008. Senator i były deputowany. Zwycięzca wyborów prezydenckich w 2009. Prezydent Urugwaju od 1 marca 2010 do 1 marca 2015. Ma baskijsko-włoskie pochodzenie[1].
Spis treści
Młodość i działalność partyzancka[edytuj | edytuj kod]
José Mujica urodził się w 1935 w rodzinie rolników na obrzeżach Montevideo. Naukę przerwał jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej. W młodości był aktywnym członkiem Partii Narodowej. Z jej szeregów wstąpił następnie do lewicowej organizacji Tupamaros, która w latach 60. i 70. XX w. prowadziła w Urugwaju walkę partyzancką z władzami. Po przewrocie wojskowym w Urugwaju w 1973, został aresztowany i osadzony w więzieniu wojskowym[2]. W sumie w ciągu całego życia spędził w więzieniu ponad 14 lat[3][4].
W 1985, po przywróceniu w kraju rządów demokratycznych, został zwolniony z więzienia na mocy powszechnej amnestii dla więźniów politycznych[2][4].
Jego żoną od 2005[1] jest Lucía Topolansky, urugwajska senator i była deputowana[5], którą poznał w latach 70., będąc wraz z nią działaczem Tupamaros[1].
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
W drugiej połowie lat 80. XX w. został członkiem Movimiento de Participación Popular (MPP, Ruch Powszechnego Uczestnictwa), partii politycznej, która stała się największą frakcją lewicowej koalicji Szeroki Front (FA, Frente Amplio)[2][4].
W 1995 objął fotel deputowanego w Izbie Reprezentantów, a w 1999 został senatorem[4]. W wyborach parlamentarnych z 31 października 2004 uzyskał reelekcję w Senacie. Nie objął jednak urzędu, gdyż 1 marca 2005 prezydent Tabare Vazquez mianował go ministrem hodowli zwierząt, rolnictwa i rybołówstwa w swoim gabinecie. 3 marca 2008 zrezygnował ze stanowiska ministra i objął w tym samym dniu mandat senatora[2].
14 grudnia 2008 Mujica został wybrany na jednego z pięciu kandydatów Szerokiego Frontu w prawyborach prezydenckich. W głosowaniu uzyskał największą liczbę głosów[6]. W prawyborach 28 czerwca 2009 zdobył 54,1% głosów poparcia i pokonał swojego głównego rywala Danilo Astoriego, zostając tym samym oficjalnym kandydatem Szerokiego Frontu w wyborach prezydenckich w październiku 2009[7]. 11 lipca 2009 wybrał Astoriego swoim kandydatem na stanowisko wiceprezydenta kraju[8]. Mujica uważany był za faworyta w wyścigu wyborczym. W czasie kampanii zapowiadał kontynuowanie polityki lewicowego rządu prezydenta Vazqueza, który doprowadził do zmniejszenia bezrobocia w kraju o połowę oraz poszerzył prawa mniejszości[9][10].
W I turze wyborów prezydenckich 25 października 2009 odniósł zwycięstwo, zdobywając 48% głosów poparcia, przed Luisem Alberto Lacalle, który z wynikiem 29,1% głosów zajął drugie miejsce[9][11][12]. Ponieważ nie udało się mu zdobyć ponad 50% głosów, 29 listopada 2009 zmierzył się z nim w II turze wyborów, którą wygrał stosunkiem głosów 52,6% do 43,3%. W czasie kampanii wyborczej porównywał się często z prezydentem Brazylii Luizem Inácio Lula da Silvą i deklarował prowadzenie podobnej centrolewicowej polityki. Zapowiedział również kontynuację polityki prezydenta Tabare Vazqueza, która doprowadziła do szybkiego wzrostu gospodarczego i znaczącej redukcji bezrobocia w kraju[13][14].
Urząd prezydenta Urugwaju objął 1 marca 2010. Został oficjalnie zaprzysiężony w Palacio Legislativo, siedzibie parlamentu. W ceremonii wzięło udział wielu zagranicznych gości, w tym prezydenci Argentyny, Boliwii, Brazylii, Ekwadoru, Kolumbii, Paragwaju, Wenezueli oraz Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych i następca hiszpańskiego tronu. Przy tej okazji wezwał do jedności latynoamerykańskiej[15][16]. W styczniu 2011 roku przekazał równowartość swojego rocznego wynagrodzenia na cele budownictwa socjalnego (2,5 miliona pesos)[17], z kolei 90% swoich miesięcznych zarobków przeznaczał na cele dobroczynne[18].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Aleksandra Lipczak: José Mujica i Lucia Topolansky – najskromniejsza para u władzy (pol.). wysokieobcasy.pl, 2013-11-05. [dostęp 2014-09-26].
- ↑ a b c d José Mujica (ang.). Uruguay Daily News, 25 czerwca 2009. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ URUGUAY: Front-runner in Presidential election race Jose Mujica out to shed radical past (ang.). ITN Source, 9 września 2009. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ a b c d Con el senador tupamaro José Mujica La liberación nacional, „una etapa inevitable” (hiszp.). Rel- UITA, 2 lipca 2004. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ Mujica pide a Kirchner asueto para que uruguayos puedan ir a votar (hiszp.). Radio La Primerisima, 11 września 2009. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ MUJICA ES CANDIDATO OFICIAL DEL FRENTE AMPLIO (hiszp.). AnsaLatina.com, 14 grudnia 2008. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ Sin sorpresas concluyó el escrutinio (hiszp.). larepublica.com, 9 lipca 2009. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ Progressive Encounter seeks second victory (ang.). Angus Reid Global Monitor. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ a b Uruguay set for run-off election (ang.). BBC News, 26 października 2009. [dostęp 2009-10-27].
- ↑ November run-off scheduled despite wide Mujica lead (ang.). France24, 26 października 2009. [dostęp 2009-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-26)].
- ↑ Resultados de la Cotre Electoral (hiszp.). El Pais. [dostęp 2009-10-31].
- ↑ Los datos finales de la Corte Electoral Dame Corte (hiszp.). Montevideo COMM, 26 października 2009. [dostęp 2009-10-27].
- ↑ Ex-guerrilla fighter Mujica to rule Uruguay (ang.). Reuters, 30 listopada 2009. [dostęp 2009-11-30].
- ↑ Finalizó el escrutinio primario; faltan votos observados (hiszp.). El Pais, 30 listopada 2009. [dostęp 2009-11-30].
- ↑ Jose Mujica assumes Uruguayan presidency (ang.). momento24, 1 marca 2010. [dostęp 2010-03-01].
- ↑ Uruguay inaugurates former guerrilla leader Jose Mujica as president (ang.). TheSpec.com, 1 marca 2010. [dostęp 2010-03-01].
- ↑ Urugwaj - Hojny gest lewicowego prezydenta - lewica.pl, lewica.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ "Najbiedniejszy prezydent świata”. 90 proc. pensji rozdaje (pol.). tvn24.pl, 25 września 2012. [dostęp 2012-09-25].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona oficjalna (hiszp.)
- Artykuł o prezydencie-elekcie (pol.)
