Juchym Zwiahilski
Juchym Zwiahilski w Doniecku podczas obchodów Dnia Zwycięstwa (2013) | |
Pełne imię i nazwisko |
Juchym Łeonidowycz Zwiahilski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1933 |
Data i miejsce śmierci |
6 listopada 2021 |
Premier Ukrainy (p.o.) | |
Okres |
od 22 września 1993 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Juchym Leonidowycz Zwiahilski (ukr. Юхим Леонідович Звягільський; ur. 20 lutego 1933 w Stalinie, zm. 6 listopada 2021 w Kijowie[1]) – ukraiński polityk i inżynier żydowskiego pochodzenia. W latach 1993–1994 pełniący obowiązki premiera Ukrainy, długoletni deputowany. Bohater Pracy Socjalistycznej (1986) oraz Bohater Ukrainy (2003). Członek tzw. starego klanu donieckiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie żydowskiego pochodzenia[2]. W 1956 ukończył Doniecki Instytut Przemysłowy (w specjalności inżynier górniczy). Pracował w kopalni nr 13, był tam kierownikiem zmiany, głównym inżynierem, a następnie dyrektorem kopalni. Uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Był członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Za swoją działalność zawodową otrzymał kilka wysokich radzieckich odznaczeń.
W 1990 został w wyborach parlamentarnych wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z obwodu donieckiego, przekształconej w trakcie kadencji w Radę Najwyższą Ukrainy. Od listopada 1992 był przewodniczącym miejskiej rady narodowej w Doniecku i przewodniczącym komitetu wykonawczego. W czerwcu 1993 objął stanowisko wicepremiera, we wrześniu tego samego roku przejął tymczasowo obowiązki premiera Ukrainy. Urząd ten pełnił do czerwca 1994. Był wówczas osobą blisko związaną z prezydentem Łeonidem Krawczukiem. W wyborach w tym samym roku uzyskał mandat deputowanego.
Od listopada 1994 do marca 1997 pracował w Izraelu. Zarzucono mu wywiezienie z terytorium Ukrainy 300 milionów dolarów amerykańskich[3]. Po powrocie do kraju został przewodniczącym rady nadzorczej kopalni węgla kamiennego im Ołeksandra F. Zasiadki w Doniecku. Później stał się jednym z liderów Partii Regionów.
W wyborach parlamentarnych w 1998, 2002, 2006, 2007, 2012 i 2014 uzyskiwał mandat deputowanego do ukraińskiego parlamentu kolejnych kadencji. Po wydarzeniach Euromajdanu związał się z Blokiem Opozycyjnym[4]. W 2019 nie kandydował do ukraińskiego parlamentu[4].
Zmarł na skutek COVID-19 w okresie światowej pandemii tej choroby[1].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Bohater Ukrainy (2003)[5]
- Order Księcia Jarosława Mądrego IV klasy (2013)
- Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2009)[6]
- Złoty Medal „Sierp i Młot” Bohatera Pracy Socjalistycznej (1986)[2]
- Order Lenina (1986)
- Order Rewolucji Październikowej (1981)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (1971)
- Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (1970)
- Państwowa Nagroda Ukrainy w dziedzinie nauki i techniki (2002)[7]
- Honorowa nagroda Gabinetu Ministrów Ukrainy (2003)[8]
- Honorowy obywatel Doniecka (1998)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Помер нардеп багатьох скликань Юхим Звягільський [online], pravda.com.ua, 6 listopada 2021 [dostęp 2021-11-06] (ukr.).
- ↑ a b Звягильский Ефим Леонидович [online], warheroes.ru [dostęp 2021-01-12] (ros.).
- ↑ АГЕНТЫ-КАЗНОКРАДЫ [online], cripo.com.ua, 9 stycznia 2003 [dostęp 2021-01-12] (ros.).
- ↑ a b Перше засідання нової Ради відкриє 78-річний нардеп від ОПЗЖ Іоффе [online], lb.ua, 23 lipca 2019 [dostęp 2021-01-12] (ukr.).
- ↑ Указ Президента України № 144/2003 «Про присвоєння Ю. Звягільському звання Герой України» [online], rada.gov.ua, 20 lutego 2003 [dostęp 2021-01-12] (ukr.).
- ↑ Указ Президента України № 620/2009 «Про відзначення державними нагородами України» [online], rada.gov.ua, 18 sierpnia 2009 [dostęp 2021-01-12] .
- ↑ Указ Президента України № 1184/2002 «Про присудження Державної премії України в галузі науки і техніки 2002 року» [online], rada.gov.ua, 7 grudnia 2002 [dostęp 2021-01-12] (ukr.).
- ↑ Кабінет Міністрів України: Постанова від 20 лютого 2003 р. № 178 «Про нагородження Звягільського Ю.Л. Почесною грамотою Кабінету Міністрів України» [online], rada.gov.ua, 20 lutego 2003 [dostęp 2021-01-12] (ukr.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Звягільський Юхим Леонідович, ya2006.com.ua, 2 lutego 2011 [zarchiwizowane 2016-03-07] (ukr.).
- Звягільський Юхим Леонідович [online], dovidka.com.ua [dostęp 2021-11-08] (ukr.).
- Członkowie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
- Deputowani Rady Najwyższej Ukrainy
- Politycy Partii Regionów
- Premierzy Ukrainy (po 1991)
- Ukraińscy inżynierowie
- Bohaterowie Pracy Socjalistycznej
- Bohaterowie Ukrainy
- Odznaczeni Orderem Księcia Jarosława Mądrego
- Odznaczeni Medalem 100-lecia urodzin Lenina
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Rewolucji Październikowej
- Radzieccy Żydzi
- Ukraińscy Żydzi
- Ludzie urodzeni w Doniecku
- Zmarli na COVID-19 na Ukrainie
- Urodzeni w 1933
- Zmarli w 2021