Julian Filipowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Julian Filipowicz
„Pobóg”, „Róg”, „Kogan”
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia 13 września 1895
Lwów
Data i miejsce śmierci 14 sierpnia 1945
Otwock
Przebieg służby
Lata służby od 1914
Siły zbrojne Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Armia Krajowa Armia Krajowa
Jednostki 7 Pułk Ułanów Lubelskich
3 Pułku Strzelców Konnych
Wołyńska Brygada Kawalerii
Obszar Białystok ZWZ
Okręg Kraków ZWZ
Stanowiska dowódca pułku kawalerii
dowódca brygady kawalerii
komendant obszaru
komendant okręgu
Główne wojny i bitwy I wojna światowa
Wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
Kampania wrześniowa
Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Julian Filipowicz ps. „Pobóg”, „Róg”, „Kogan” (ur. 13 września 1895 we Lwowie, zm. 14 sierpnia 1945 w Otwocku) – generał brygady Wojska Polskiego[1], komendant Obszaru Kraków-Śląsk Związku Walki Zbrojnej od stycznia do lutego 1940 roku, komendant Okręgu Kraków Służby Zwycięstwu Polski i ZWZ od października 1939 roku do czerwca 1941 roku, inspektor Komendy Głównej ZWZ/ AK w latach 1941-1944[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 13 września 1895 roku we Lwowie, w rodzinie Antoniego i Justyny z Derpowskich. Był bratem Pawła Piotra i Tadeusza Justyna, podpułkowników artylerii, zamordowanych w 1940 roku, w Charkowie.

W 1913 roku ukończył naukę w szkole realnej we Lwowie[3], następnie student tamtejszej politechniki[1].

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich (sierpień 1914 – lipiec 1917), gdzie walczył w 1 pułku ułanów. Od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem bardzo dobrym. Posiadał wówczas stopień wachmistrza szefa[4]. 23 lipca 1917 roku, po kryzysie przysięgowym[1], został członkiem Polskiego Korpusu Posiłkowego w Galicji[3].

We wrześniu tego samego roku został aresztowany pod zarzutem agitacji przez dwa miesiące przebywał w więzieniu w Przemyślu. Po zwolnieniu został wcielony do 8 pułku ułanów armii austriackiej, który stacjonował w Siedmiogrodzie. W czerwcu 1918 roku otrzymał urlop, wówczas zdezerterował i wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej na Lubelszczyźnie[3].

W czasie pobytu we Lwowie w listopadzie 1918 r. wstąpił do oddziału kpt. Mieczysława Boruty–Spiechowicza, gdy tylko wybuchły walki polsko-ukraińskie. 15 listopada został awansowany do stopnia podporucznika. Od grudnia 1918 roku do maja 1919 r. służył w wywiadzie 4 pułku artylerii polowej na froncie ukraińskim. W czerwcu przeniesiony do 11 pułku ułanów Legionowych jako dowódca szwadronu w wojnie z bolszewikami. Już w październiku został skierowany do Oficerskiej Szkoły Jazdy, po ukończeniu której w kwietniu 1920 roku został instruktorem i łącznikiem przy ukraińskiej 6 Dywizji. W lipcu tego samego roku został awansowany do stopnia porucznika. W sierpniu wrócił do macierzystego 11 pułku ułanów jako dowódca szwadronu[3].

Po zakończeniu wojny pozostał w 11 p.uł. na stanowisku dowódcy szwadronu. Od 15 sierpnia 1924 r., po awansie do stopnia majora, był dowódcą szkoły podoficerskiej w swoim pułku. W czasie przewrotu majowego skierował pułk w trybie alarmowym do Warszawy, gdzie wsparł oddziały Piłsudskiego[3]. 23 maja 1927 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5].

W latach 1928-1930 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 listopada 1930 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, wyznaczony został na stanowisko dowódcy 7 pułku ułanów Lubelskich w Mińsku Mazowieckim[6]. 4 lipca 1935 objął dowództwo 3 pułku strzelców konnych w Wołkowysku[7].

W czerwcu 1939 r. powierzono mu dowództwo Wołyńskiej Brygady Kawalerii w Równem. Poprowadził brygadę podczas kampanii wrześniowej, przechodząc szlak bojowy od Mokrej przez Warszawę aż po bitwę pod Tomaszowem Lubelskim.

23 września 1939 r. rozwiązał resztki swojej jednostki i w cywilnym ubraniu przedostał się do Warszawy, w której włączył się w działalność konspiracyjnej Służbie Zwycięstwu Polski (potem Związku Walki Zbrojnej). Już na początku 1940 r. został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu na Pawiaku, z którego zbiegł 10 maja 1940 roku ukryty w ciężarówce wywożącej śmieci[3].

Po ucieczce i rekonwalescencji stanął na czele Okręgu Krakowskiego, którym dowodził do marca 1941 roku. Ponownie aresztowany i osadzony w więzieniu przy ul. Montelupich, gdzie był torturowany w czasie przesłuchań. Skatowany do nieprzytomności, został omyłkowo uznany za zmarłego i wywieziony do kostnicy, z której zbiegł po odzyskaniu przytomności. W czasie pobytu w więzieniu i podczas ucieczki nabawił się gruźlicy. Ewakuowany do Otwocka, gdzie został ulokowany w prywatnym pensjonacie w pobliżu sanatorium pulmonologicznego. W związku z brakiem możliwości powrotu do Krakowa, został mianowany dowódcą okręgu białostockiego AK. Z powodu ciężkiej choroby nie zdołał objąć nowego stanowiska, został urlopowany i przeniesiony do rezerwy osobowej. 15 sierpnia 1942 roku został awansowany do stopnia generała brygady na wniosek Komendanta Głównego AK[3].

Przed Powstaniem powołany do sztabu Komendy Głównej AK, nie dotarł z powodu wkroczenia Rosjan. Z powodu nabytych chorób rozwinął się u niego rak płuc. Zmarł 14 sierpnia 1945 roku w Otwocku[3] na skutek krwotoku wywołanego nowotworem i został pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym[1].

Z opinii służbowej: Wybitny. Charakter silny i wypróbowany. Energiczny, z inicjatywą, o szybkiej decyzji. Wybitne zdolności dowódcze. Świetny żołnierz i zawołany kawalerzysta. Pracy sztabowej nie lubi[8].

Żonaty z Heleną z Marchlów Szelochową, para nie miała dzieci[1]. Miał syna Wiesława ze związku pozamałżeńskiego (ur. 1928)[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Biogram (pol.). Dzieje Krakowa. [dostęp 2013-04-19].
  2. ↑ Armia Krajowa - szkice z dziejów Sił Zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego, pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego, Warszawa 1999, s. 412.
  3. ↑ a b c d e f g h i Julian Filipowicz - dowódca pułku: 20 października 1930 - 4 lipca 1935 (pol.). Muzeum 7. Pułku Ułanów Lubelskich w Mińsku Mazowieckim. [dostęp 2017-02-26].
  4. ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 11.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 145.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 286.
  7. ↑ Nowi dowódcy i zastępcy dowódców pułków. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 155 z 11 lipca 1935. 
  8. ↑ Piotr Stawecki, Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Ossolineum.
  9. ↑ 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości” M.P. z 1931 r. Nr 111, poz. 163
  10. ↑ 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej” M.P. z 1937 r. Nr 260, poz. 410

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Julian_Filipowicz&oldid=52903288”