Julian Filipowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Julian Filipowicz
Pobóg, Róg,Kogan
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia 13 września 1895
Lwów
Data i miejsce śmierci 14 sierpnia 1945
Otwock
Przebieg służby
Lata służby od 1914
Siły zbrojne Związek Walki Zbrojnej
Stanowiska dowódca brygady, komendant Obszaru Kraków-Śląsk ZWZ, komendant Okręgu Kraków SZP/ZWZ
Główne wojny i bitwy I wojna światowa,
Wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa,
Kampania wrześniowa
Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Julian Filipowicz ps. "Pobóg", "Róg","Kogan" (ur. 13 września 1895 we Lwowie, zm. 14 sierpnia 1945 w Otwocku) – generał brygady Wojska Polskiego[1], komendant Obszaru Kraków-Śląsk Związku Walki Zbrojnej od stycznia do lutego 1940 roku, komendant Okręgu Kraków Służby Zwycięstwu Polski i ZWZ od października 1939 roku do czerwca 1941 roku, inspektor Komendy Głównej ZWZ/ AK w latach 1941-1944[2].

Życiorys[edytuj]

Syn Antoniego i Justyny z Derpowskich, urodzony 13 września 1895 roku. Absolwent szkoły realnej we Lwowie (1913 r.)[3], następnie student tamtejszej politechniki[1]. Brat Pawła.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich (sierpień 1914 – lipiec 1917), gdzie walczył w 1 Pułku Ułanów dochodząc do stopnia wachmistrza sztabowego. W 1917 roku ukończył Oficerską Szkołę Kawalerii w Ostrołęce. 23 lipca 1917 roku, po kryzysie przysięgowym[1], został członkiem Polskiego Korpusu Posiłkowego w Galicji[3].

We wrześniu tego samego roku został aresztowany pod zarzutem agitacji przez dwa miesiące przebywał w więzieniu w Przemyślu. Po zwolnieniu został wcielony do 8 Pułku Ułanów armii austriackiej, który stacjonował w Siedmiogrodzie. W czerwcu 1918 roku otrzymał urlop, wówczas zdezerterował i wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej na Lubelszczyźnie[3].

W czasie pobytu we Lwowie w listopadzie 1918 r. wstąpił do oddziału kpt. Mieczysława Boruty–Spiechowicza, gdy tylko wybuchły walki polsko-ukraińskie. 15 listopada został awansowany do stopnia podporucznika. Od grudnia 1918 roku do maja 1919 r. służył w wywiadzie 4 Pułku Artylerii Polowej na froncie ukraińskim. W czerwcu przeniesiony do 11 Pułku Ułanów Legionowych jako dowódca szwadronu w wojnie z bolszewikami. Już w październiku został skierowany do Oficerskiej Szkoły Jazdy, po ukończeniu której w kwietniu 1920 roku został instruktorem i łącznikiem przy ukraińskiej 6 Dywizji. W lipcu tego samego roku został awansowany do stopnia porucznika. W sierpniu wrócił do macierzystego 11 Pułku Ułanów jako dowódca szwadronu[3].

Po zakończeniu wojny pozostał w 11 Pułku Ułanów na stanowisku dowódcy szwadronu. Od 15 sierpnia 1924 r., po awansie na majora, był dowódcą szkoły podoficerskiej w swoim pułku. W następnym roku został zastępcą dowódcy pułku. W czasie przewrotu majowego skierował pułk w trybie alarmowym do Warszawy, gdzie wsparł oddziały Piłsudskiego[3].

W latach 1928-1930 był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu szkoły i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego wyznaczony został na stanowisko dowódcy 7 Pułku Ułanów Lubelskich w Mińsku Mazowieckim. 4 lipca 1935 objął dowództwo 3 Pułku Strzelców Konnych w Wołkowysku[4].

W czerwcu 1939 r. powierzono mu dowództwo Wołyńskiej Brygady Kawalerii w Równem. Poprowadził brygadę podczas kampanii wrześniowej, przechodząc szlak bojowy od Mokrej przez Warszawę aż po bitwę pod Tomaszowem Lubelskim.

23 września 1939 r. rozwiązał resztki swojej jednostki i w cywilnym ubraniu przedostał się do Warszawy, w której włączył się w działalność konspiracyjnej Służbie Zwycięstwu Polski (potem Związku Walki Zbrojnej). Już na początku 1940 r. został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu na Pawiaku, z którego zbiegł 10 maja 1940 roku ukryty w ciężarówce wywożącej śmieci[3].

Po ucieczce i rekonwalescencji stanął na czele okręgu krakowskiego, którym dowodził do marca 1941 roku. Ponownie aresztowany i osadzony w więzieniu przy ul. Montelupich, gdzie był torturowany w czasie przesłuchań. Skatowany do nieprzytomności, został omyłkowo uznany za zmarłego i wywieziony do kostnicy, z której zbiegł po odzyskaniu przytomności. W czasie pobytu w więzieniu i podczas ucieczki nabawił się gruźlicy. Ewakuowany do Otwocka, gdzie został ulokowany w prywatnym pensjonacie w pobliżu sanatorium pulmonologicznego. W związku z brakiem możliwości powrotu do Krakowa, został mianowany dowódcą okręgu białostockiego AK. Z powodu ciężkiej choroby nie zdołał objąć nowego stanowiska, został urlopowany i przeniesiony do rezerwy osobowej. 15 sierpnia 1942 roku został awansowany do stopnia generała brygady na wniosek komendanta głównego AK[3].

Przed powstaniem powołany do sztabu Komendy Głównej AK, nie dotarł z powodu wkroczenia Rosjan. Z powodu nabytych chorób rozwinął się u niego rak płuc. Zmarł 14 sierpnia 1945 roku w Otwocku[3] na skutek krwotoku wywołanego nowotworem i został pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym[1].

Z opinii służbowej: Wybitny. Charakter silny i wypróbowany. Energiczny, z inicjatywą, o szybkiej decyzji. Wybitne zdolności dowódcze. Świetny żołnierz i zawołany kawalerzysta. Pracy sztabowej nie lubi[5].

Żonaty z Heleną z Marchlów Szelochową, para nie miała dzieci[1]. Miał syna Wiesława ze związku pozamałżeńskiego (ur. 1928)[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj]

Awanse służbowe[edytuj]

Zobacz też[edytuj]

Przypisy[edytuj]

  1. ↑ a b c d e Biogram (pol.). Dzieje Krakowa. [dostęp 2013-04-19].
  2. ↑ Armia Krajowa - szkice z dziejów Sił Zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego, pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego, Warszawa 1999, s. 412.
  3. ↑ a b c d e f g h i Julian Filipowicz - dowódca pułku: 20 października 1930 - 4 lipca 1935 (pol.). Muzeum 7. Pułku Ułanów Lubelskich w Mińsku Mazowieckim. [dostęp 2017-02-26].
  4. ↑ Nowi dowódcy i zastępcy dowódców pułków. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 155 z 11 lipca 1935. 
  5. ↑ Piotr Stawecki, Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Ossolineum.
  6. ↑ 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości” M.P. z 1931 r. Nr 111, poz. 163
  7. ↑ 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie wojskowej” M.P. z 1937 r. Nr 260, poz. 410

Bibliografia[edytuj]

  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 92
  • Cezary Leżeński / Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 117. ISBN 83-04-03364-X.
  • Mieczysław Bielski: Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991, s. 381. ISBN 83-11-07836-X.
  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 766. ISBN 83-211-1096-7.
  • Kazimierz Józef Skrzesiński: "Wołyńska Brygada Kawalerii - Żelazna Brygada", KJS 2012,wyd.I,s.343-354; ​ISBN 978-83-932030-1-7​
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Julian_Filipowicz&oldid=49461856”