Przejdź do zawartości

Józef Szumlański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Szumlański
ilustracja
Herb duchownego
Data urodzenia

1643

Data śmierci

1708

Greckokatolicki biskup lwowski
Okres sprawowania

1700–1708

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

unicki

Sakra biskupia

1676

Józef Szumlański herbu Korczak (ur. 1643, zm. 1708) – biskup prawosławny, a następnie unicki.

Jego babką była Rożniatowska herbu Sas[1]. Brat Atanazego, biskupa łuckiego. Dorastał na dworze Jana III Sobieskiego. Był prawosławnym eparchą lwowskim od roku 1668 lub (według innych źródeł) 1676.

W 1670 jako rotmistrz pancerny został wysłany jednocześnie z Belejowskim na komisję ostrogską (między Rzecząpospolitą i Kozakami), zwijał się w okolicy Mohylowa Podolskiego, chcąc przeciągnąć duchowieństwo ruskie na stronę polską. Piotr Doroszenko dowiedział się o tym, pchnął kozaków, by „buntownika” pojmali. Szumlańskiego odszukali wysłańcy w Mohylowie, jako więzień wywieziony do Czehryna, ale się prędko z niewoli wydostał[2].

W 1677 potajemnie przeszedł na katolicyzm. Jako kapelan greckokatolicki wziął udział w bitwie pod Wiedniem w 1683. W roku 1690 uroczyście sprowadził ze Stryja do Żółkwi relikwie św. Jana Nowego. W 1700 doprowadził do przystąpienia eparchii lwowskiej do unii brzeskiej, zostając pierwszym[3] greckokatolickim biskupem lwowskim.

Autor wspomnień spod Wiednia.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Stanisław Józef Duńczewski, O familii Lubiczów Strzemeskich, [w:] Herbarz Wielu Domow Korony Polskiey y W. X. Litewskiego, T. 2. 1757, s. 22.
  2. Wiestnik Zapadnoj Rossii – Andrusowskij dohowor i Piotr Doroszenko r 1867, zeszyt 5, oddział 2, s. 118. Podano za Dr Antonim J. Rolle.
  3. Aleksy Deruga, Biskup Józef Szumlański (1667–1708), Lwów 1935.