Kądziel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przędzenie kądzieli w sztuce

Kądziel – w przemyśle włókienniczym pęk włókien (lnianych, konopnych lub wełnianych) do przędzenia, umocowany na krążku przęślicy lub kołowrotku[1].

Przędzeniem ręcznym zajmowały się najczęściej kobiety. Prządka wyciągała z kądzieli pasemka włókien, aby włókna lepiej się skręcały, zwilżała je śliną. Po przymocowaniu końcówki przędzionej nici do wrzeciona wprawiała go w ruch wirowy. Wrzeciono naprężało i skręcało nić. Do przędzenia używano później pierwszego mechanicznego urządzenia jakim był kołowrotek[2].

W niektórych okolicach Polski był zwyczaj, że pannie młodej wręczano kądziel na znak, że będzie odtąd przędzą wykonaną przez siebie okrywać rodzinę[3].

Kądziel to także staropolskie określenie stopnia pokrewieństwa w linii żeńskiej[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak), T. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1978.
  2. Jadwiga Chruszczyńska, Ewa Orlińska-Mianowska: Tkaniny dekoracyjne, przewodnik dla kolekcjonerów. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2009, ISBN 978-83-213-4566-6.
  3. a b Zygmunt Gloger: Encyklopedia staropolska ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 1985, tom 3, ISBN 83-214-0411-1.