Kłodawa (gmina w województwie wielkopolskim)

Kłodawa
	gmina miejsko-wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kolski
TERC	3009063
Siedziba	Kłodawa
Burmistrz	Piotr Michalak; (od 2018)
Powierzchnia	128,97 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 13 067
• gęstość	101,3 os./km²
Nr kierunkowy	63
Tablice rejestracyjne	PKL
	Adres urzędu:ul. Dąbska 17; 62-650 Kłodawa
Szczegółowy podział administracyjny
	Położenie na mapie powiatu;
	52°15′00,77″N 18°55′00,16″E/52,250214 18,916711
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Kłodawa – gmina miejsko-wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie konińskim.

Siedziba gminy to Kłodawa.

Gminę Kłodawa pod koniec 2014 r. zamieszkiwało 13 172^[2] mieszkańców, co stanowi 14,8% ludności powiatu kolskiego i 0,4% ludności województwa wielkopolskiego. Gęstość zaludnienia regionu osiągnęła wartość 102 os/km².

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu kolskiego w guberni kaliskiej. 19 maja^?/31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawioną praw miejskich Kłodawę^[3].

Środowisko naturalne

Gmina Kłodawa leży na Wysoczyźnie Kłodawskiej, która charakteryzuje się płaskim, równinnym krajobrazem, urozmaiconym jedynie przez wcięte doliny cieków wodnych i pagórki kemowe we wsiach Dębina i Leszcze. Główny wpływ na rzeźbę gminy miało zlodowacenie warty oraz późniejsze procesy denudacyjne. W holocenie ważną rolę w przekształcaniu rzeźby zaczęła odgrywać działalność człowieka w zakresie osadnictwa, rolnictwa i górnictwa^[4].

W obrębie gminy istnieją złoża piasków, żwirów, pospółki, węgla brunatnego oraz soli kamiennej i potasowej. Sól wydobywana jest metodą głębinową w kopalni soli Kłodawa^[4].

Gmina leży w dorzeczu Warty. Głównym ciekiem jest przepływająca równoleżnikowo Rgilewka, będąca prawym dopływem Warty^[4].

Lasy stanowią zaledwie kilka procent powierzchni. Krajobraz zdominowany jest przez pola uprawne.

W celu ochrony przyrody na terenie gminy zostały ustanowione dwa pomniki. Pierwszym pomnikiem jest grupa 50 drzew tworzących aleję lipową przy drodze w kierunku parku w Krzykosach, a drugim dwie lipy drobnolistne w Parku Górnika w Kłodawie. Północno-zachodni fragment gminy stanowi część Goplańsko-Kujawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu^[4].

Komunikacja

Przez gminę przebiega droga krajowa nr 92, łącząca Kłodawę, z Poznaniem i Warszawą. W Kłodawie krzyżuje się z drogą wojewódzką nr 263 (Dąbie – Kłodawa – Sompolno).

Przez gminę przebiega linia kolejowa Warszawa Zachodnia – Poznań Główny, na której znajduje się stacja kolejowa Kłodawa.

Parafie katolickie

Na terenie gminy znajdują się dwa kościoły parafialne obrządku rzymskokatolickiego. Wszystkie one wchodzą w skład diecezji włocławskiej.

dekanat kłodawski
- parafia Wniebowzięcia NMP w Kłodawie
- parafia św. Dominika w Bierzwiennej Długiej

Ponadto na terenie gminy mieszkają mariawici, którzy przynależą do parafii Przenajświętszego Sakramentu w Kadzidłowej.

Najważniejsze fakty z historii gminy

4000 lat temu – pierwsze ślady osadnictwa we wsi Słupeczka
1085 – Władysław Herman nakazuje budowę kościoła pw. Świętego Idziego jako wotum wdzięczności za narodziny syna
1383 – pierwszy zapis Kłodawy jako miasta
1429 – do miasta przybywają kanonicy regularni laterańscy
1430 – Kłodawa otrzymuje prawa miejskie magdeburskie
1455 – Kazimierz IV Jagiellończyk uwalnia miasto od opłat targowych
1485, 1487 – sejmiki szlachty wielkopolskiej na terenie gminy
1516–1762 – szkoła kolegiacka w Kłodawie filią Akademii Krakowskiej
1655 – potop szwedzki – miasto i gmina doszczętnie zniszczone
1708 – panująca w mieście i gminie zaraza
1718–1755 – budowa kościoła parafialnego
1793 – gmina pod zaborem pruskim
1867 – Kłodawa traci prawa miejskie
1897 – powstaje pierwsza świecka szkoła w gminie
1901 – wybudowanie kościoła neoromańskiego w Bierzwiennej Długiej
1922 – oddanie do użytku linii kolejowej Kutno – Strzałkowo
1925 – Kłodawa odzyskuje prawa miejskie
1936 – do Bierzwiennej przybywają Siostry Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, prowadzą tam Ochronkę, zamkniętą później przez Niemców
1938 – gmina częścią województwa poznańskiego
1938 – poświęcenie nowego dzwonu w Bierzwiennej Długiej
1940 – zbrodnia w Katyniu, w której zginęli także mieszkańcy Kłodawy^[5]^[6]
1941 – zamordowanie 1500 Żydów kłodawskich
1947 – powstanie Szkoły Podstawowej w Wólce Czepowej
1939 – Armia „Poznań” w Leszczach
1943 – zamordowany ks. Teofil Choynowski, proboszcz kłodawski
1945–1949 – Siostry Wspólnej Pracy docierają do Kłodawy
1955 – powstanie Szkoły Podstawowej w Korzeczniku
1970 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Bierzwiennej Krótkiej
1970 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Krzykosach
1978 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Leszczach
1992 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Rycerzewie
1999 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Rysinach Kolonii
1999 – powstanie Zespołu Szkół nr 1 w Kłodawie
1999 – powstanie Zespołu Szkół nr 2 w Kłodawie
1999 – powstanie Gimnazjum nr 3 w Rysinach
2004 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Wólce Czepowej i w Korzeczniku. Szkoły zaczęły prowadzić Stowarzyszenia.
2011 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Dębinie
2012 – likwidacja Zespołu Szkół Nr 1 w Kłodawie, powołanie na jego miejsce Gimnazjum Nr 1 w Kłodawie
2012 – likwidacja Zespołu Szkół Nr 2 w Kłodawie, powołanie na jego miejsce Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Białych Górników w Kłodawie
2012 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Górkach, szkoła prowadzona przez Stowarzyszenie (i otwarcie tam gimnazjum)
2012 – likwidacja Gimnazjum Nr 3 w Rysinach i Szkoły Podstawowej w Bierzwiennej Długiej; placówki przekształcono w Zespół Szkół w Rysinach Kolonii
2012 – likwidacja Szkoły Podstawowej w Lubońku, szkoła prowadzona przez Stowarzyszenie
2012 – dnia 2 września odbyło się wśród mieszkańców gminy Kłodawa referendum, wskutek którego odwołany został z funkcji burmistrza Józef Chudy. Nie została natomiast odwołana rada miejska^[7]. Przyczyną zorganizowania referendum było niezadowolenie mieszkańców z powodu zmian w oświacie, jakie nastąpiły w tym samym roku^[8].

Struktura powierzchni

Gmina Kłodawa

Według danych z roku 2002^[9] gmina Kłodawa ma obszar 128,97 km², w tym:

użytki rolne: 90%
użytki leśne: 4%

Gmina stanowi 12,76% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[10]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	13 369	100	6822	51	6547	49
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	102		52		50

Piramida wieku mieszkańców gminy Kłodawa w 2014 roku^[1].

Jednostki pomocnicze

Gmina obejmuje miasto Kłodawę i 28 sołectw^[4]: Bierzwienna Długa Wieś, Bierzwienna Długa-Kolonia, Bierzwienna Krótka, Cząstków, Dąbrówka, Dębina, Dzióbin, Głogowa, Górki, Janczewy, Kobylata, Krzykosy, Korzecznik, Leszcze, Luboniek, Łążek, Lubno, Okoleniec, Podgajew, Pomarzany Fabryczne, Rgielew, Rysiny Kolonia, Rycerzew, Słupeczka, Straszków, Tarnówka, Wólka Czepowa, Zbójno

Sąsiednie gminy

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Kłodawa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Strategia Rozwoju Gminy Kłodawa na lata 2015-2025
↑ Postanowienie z 30 grudnia (11 stycznia) 1869/70, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 67)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kłodawa, Kłodawa 2013 .
↑ Michał Koziorowski (1906-1940) podporucznik, absolwent WSH, zginął w Katyniu [online], www.klodawskiecmentarze.pl [dostęp 2020-06-12] .
↑ Miasto - Portret gminy [online], www.klodawa.eu [dostęp 2020-06-12] .
↑ Kłodawianie „podziękowali” burmistrzowi Chudemu! [online], Kurier Kolski [dostęp 2020-06-12] (pol.).
↑ LM LokalneL.L. Media LM LokalneL.L., Burmistrz Kłodawy odwołany [online], LM.pl - Portal Wielkopolski Wschodniej [dostęp 2020-06-12] (pol.).
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-1] Gmina Kłodawa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[2] Strategia Rozwoju Gminy Kłodawa na lata 2015-2025

[3] Postanowienie z 30 grudnia (11 stycznia) 1869/70, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 67)

[:0-4] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kłodawa, Kłodawa 2013 .

[5] Michał Koziorowski (1906-1940) podporucznik, absolwent WSH, zginął w Katyniu [online], www.klodawskiecmentarze.pl [dostęp 2020-06-12] .

[6] Miasto - Portret gminy [online], www.klodawa.eu [dostęp 2020-06-12] .

[7] Kłodawianie „podziękowali” burmistrzowi Chudemu! [online], Kurier Kolski [dostęp 2020-06-12] (pol.).

[8] LM LokalneL.L. Media LM LokalneL.L., Burmistrz Kłodawy odwołany [online], LM.pl - Portal Wielkopolski Wschodniej [dostęp 2020-06-12] (pol.).

[autonazwa1-9] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[autonazwa2-10] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Miasto	Kłodawa
Wsie	Bierzwienna Długa Bierzwienna Długa-Kolonia Bierzwienna Krótka Cegielnia Cząstków Dąbrówka Dębina Dzióbin Głogowa Górki Janczewy Józefów Guzowski Kęcerzyn Kobylata Korzecznik Krzykosy Leszcze Luboniek Łążek Mała Wieś Marynki Okoleniec Podgajew Pomarzany Fabryczne Rgielew Rycerzew Rysiny Rysiny-Kolonia Słupeczka Straszków Straszkówek Tarnówka Wólka Czepowa Zbójno Zygmuntówek
Osada	Straszków
Części wsi	Bakun Bronisławów Brzezinka Brzeziny Budy Kęcerskie Gutów Kamionka Kłodawa-Folwark Korytka Korzecznik Rgilewski Leszcze Częściowe Leszcze-Holendry Lubońskie Holendry Łączówka Łubno Marcjanowo Mniszek Nicpoń Odolanowizna Orgileszczak Orzeszków Parcele Korzeckie Pomarzany-Kolonia Puławy Rgielew-Kolonia Stawek Witowo Wysoka Bierzwienna

Miasta	Dąbie Kłodawa Koło Przedecz
Byłe miasta	Brdów Grzegorzew Babiak
Gminy miejskie	Koło
Gminy miejsko-wiejskie	Dąbie Kłodawa Przedecz
Gminy wiejskie	Babiak Chodów Grzegorzew Koło Kościelec Olszówka Osiek Mały

Przynależność wojewódzka	gubernia kaliska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–38) woj. poznańskie (II RP) (1938–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta	Babiak (do 1870) Brdów (do 1870) Brudzew (do 1870) Dąbie Grzegorzew (do 1870) Izbica (Kujawska) (do 1870 i od 1973) Kłodawa (do 1870 i od 1925) Koło Sompolno (do 1870 i od 1973)
Osiedla (1954–72)	Izbica Kujawska (od 1958) Sompolno (od 1958)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Babiak (od 1973) Brudzew (do 1939 →) Budzisław (do 1954) Chełmno (do 1954) Czołowo (do 1954) Dąbie (od 1973) Drzewce (do 1954) Grzegorzew (od 1973) Izbica (Kujawska) (od 1870) Karszew (do 1954) Kłodawa Kłodawa (191?–2[5?]) Koło (od 1973) Kościelec Koźmin (do 1939) Krzykosy (do 1954) Lubotyń (do 1954) Lubstów (do 1874) Olszówka (od 1973) Osiek Mały (od 1973) Piotrkowice (do 1922 →) Sompolno (od 1874) Zagrodnica (do 1870)
Gromady (1954–72)	Babiak (1954–72) Bierzwienna Długa (1954–59) Błenna (1954–71) Bogusławice (1954–71) Boguszyniec (1954–58) Borysławice Kościelne (1954–71) Brdów (1954–71) Budzisław Stary (1954–61) Bylice Kolonia (1954–61) Chełmno (1954–72) Chruścin (1954–57) Dębina (1954–59) Dęby Szlacheckie (1954–59) Drzewce (1954–71) Dzierawy (1954–57) Grzegorzew (1954–72) Izbica Kujawska (osada) (1954–57) Izbica Kujawska (1954–72) Karszew (1954–59) Kiejsze (1954–61) Kłodawa (1960–72) Koło (1958–72) Kościelec (1954–72) Luboniek (1954–59) Lubstów (1954–71) Łuczywno (1954–59) Marianowo (1954–59) Mąkolno (1959–71) Mchówek (1954–59) Mieczysławowo (1954–61) Olszówka (1954–72) Osiek Mały (1960–72) Osiek Wielki (1954–71) Pomarzany Fabryczne (1954–71) Powiercie (1954–57) Przystronie (1954–58) Ruszków I (1954–61) Sokołówek (1954–59) Sompolno (1954–57) Sompolno (1971–72) Trzęśniew (1954–61) Umień (1954–61) Wiesiołów (1954–72) Wólka Komorowska (1954–57) Wrząca Wielka (1954–72) Zakrzewek (1954–58)