Kamieńskie (województwo warmińsko-mazurskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamieńskie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Orzysz

Liczba ludności (2022)

7[2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-250[3]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0763844

Położenie na mapie gminy Orzysz
Mapa konturowa gminy Orzysz, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamieńskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kamieńskie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kamieńskie”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamieńskie”
Ziemia53°49′37″N 22°02′12″E/53,826944 22,036667[1]

Kamieńskie (niem. Kaminsken, od 1938 Erlichshausen) – niewielka wieś w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz. Położona wśród pól i lasów, nad jeziorem Orzysz. Miejscowość turystyczno-wypoczynkowa ze stanicą wodną "Czapla" i stadniną koni z pensjonatem "Rejentówka". Ponadto znajdują się domki letniskowe i pola biwakowe.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

W dokumentach krzyżackich Kaminsken[4], Caminsken[5].

Na mapie Districtus Reinensis (1663) Józefa Naronowicza-Narońskiego - Kamionka[6].

16 lipca 1938 roku, ówczesna niemiecka władza nazistowska Prus Wschodnich, dokonała zmiany historycznej nazwy Kaminsken na Erlichshausen[7].

Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. nadano miejscowości obowiązującą nazwę Kamieńskie[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1524 roku bracia Stańko i Jan Cwalinowie[9], (Stancke, Jan Cschwalina[10], Tszthwallina[10], Schwalina[11]) zakupili od namiestnika ryńskiego Zygmunta Daniela (Siegmundt Daniel) 6 łanów grossen Platz Wildnis[9] przy ich ojcowskim majątku w Strzelnikach, nad jeziorem Orzysz i rzeką Orzyszą - jej fragmentem wypływającym z jeziora Rostki i wpływającym do jeziora Orzysz, zwanym Czartówką, w dokumencie lokacyjnym Fließ Czartofa[12]. Dało to początek dobrom służebnym Kamieńskie. Nowe dobra nadano na prawie magdeburskim dla obojga płci. Kamieńskie zwolniono z szarwarku, jednak z obowiązkiem udziału w polowaniu z jednym koniem w okręgu Orzysza. W spisie z 1540 roku w dobrach figuruje dwóch wolnych. W 1565 roku wymieniono nowy młyn w Tschartaffken[13] czyli najpewniej w Kamieńskich nad Czartówką. Kamieńskie należały i należą do parafii w Orzyszu.

Według danych opublikowanych w 1821 roku w Kamieńskich mieszkały 32 osoby[14]. W 1857 roku Kamieńskie liczyły 48 mieszkańców[15]. W 1864 roku w Kamieńskich mieszkało 66, a w 1867 - 75 osób[16].

W 1933 roku wieś liczyła 54 mieszkańców[7]. Spis powszechny z maja 1939 roku wykazuje 55 mieszkańców[7].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Zabytki ujęte w gminnej ewidencji zabytków:

  • Dawny cmentarz ewangelicki, założony w połowie XIX wieku[17].

Najstarszy zachowany nagrobek: Michael von Lojewski †1893.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Białuński: Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1996, s. 254. ISSN 0585-3893.
  • Barkowski, Otto. Beiträge zur Siedlungs- und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein. Altpreussische Forschunge. 11. Jahrgang, H. 1, s. 197–224, 1934.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 49554
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 425 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Otto Barkowski Beiträge zur Siedlungs- und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein. Altpreussische Forschungen, 11. Jahrgang 1934, H. 1, s. 223.
  5. Otto Barkowski Beiträge zur Siedlungs- und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein. Altpreussische Forschungen, 11. Jahrgang 1934, H. 1, s. 222.
  6. Jan Szeliga Rękopiśmienne mapy Prus Książęcych Józefa Naronowicza-Narońskiego z drugiej połowy XVII wieku. Biblioteka Narodowa, Warszawa, 1997, ilustracja nr 2.
  7. a b c Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Ostpreußen, Kreis Johannisburg. 2006. [dostęp 2012-12-22]. (niem.).
  8. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55)
  9. a b Grzegorz Białuński Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn, 1996, str. 74.
  10. a b Otto Barkowski Beiträge zur Siedlungs- und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein. Altpreussische Forschungen, 11. Jahrgang 1934, H. 1, s. 209.
  11. Wojciech Kętrzyński O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich... Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1882, s. 478.
  12. Otto Barkowski Beiträge zur Siedlungs- und Ortsgeschichte des Hauptamtes Rhein. Altpreussische Forschungen, 11. Jahrgang 1934, H. 1, s. 218.
  13. Kaspar von Nostitz Kaspars von Nostitz Haushaltungsbuch des Fürstenthums Preussen 1578 : ein Quellenbeitrag zur politischen und Wirthschaftsgeschichte Altpreussens ; Haushaltungsbuch des Fürstenthums Preussen ; Haushaltungsbuch 1578. Verlag von Duncker & Humblot, Leipzig 1893, s. 54.
  14. Neues Topographisch-Statistisch-Geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. Zweiter Band G-Ko. Karl August Kümmel, Halle, 1821, s. 289.
  15. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen. Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg, 1857 s. 301.
  16. Rudolf von Hippel Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. według zestawienia starosty von Hippela w roku 1868. Znad Pisy, 19-20. 2010/2011, s. 89.
  17. Karta zabytku