Kamienica Gustawa Pala w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica Gustawa Pala w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. 1423/11 z 30.12.2011[1]
Ilustracja
Kamienica od strony Alej Jerozolimskich
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

Al. Jerozolimskie 101

Styl architektoniczny

umiarkowany modernizm[2]

Architekt

Jerzy Gelbard, Roman Sigalin

Kondygnacje

5

Rozpoczęcie budowy

1937

Ukończenie budowy

1940

Pierwszy właściciel

Gustaw Pal

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gustawa Pala w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gustawa Pala w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gustawa Pala w Warszawie”
Ziemia52°13′34,446″N 20°59′48,876″E/52,226235 20,996910

Kamienica Gustawa Pala[1][3] – zabytkowa kamienica znajdująca się w warszawskiej dzielnicy Ochota, przy Alejach Jerozolimskich 101.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Kamienica została zaprojektowana przez Jerzego Gelbarda i Romana Sigalina dla rodziny Palów, właścicieli wolskiej Fabryki Przetworów Chemicznych „Dobrolin”[4]. Ma układ dwupodwórzowy, półotwarty od strony zachodniej w pierwszym dziedzińcu i otwarty w drugim[3]. Pięciopiętrowy budynek frontowy powstał w latach 1937−1938, a trzy czteropiętrowe oficyny w latach 1939−1940[3]. Fasada z okładziną z płyt piaskowca ma umieszczone w jednoosiowych odstępach cztery pięciokondygnacyjne wykusze (rozwiązanie typowe dla tej spółki architektów)[5] oraz wnęki balkonowe w osiach skrajnych[3]. Klatka schodowa została obłożona marmurem i lastrykiem[3]. Zainstalowano również kute kraty w stylu art déco[5].

Budynek stanowi wybitny przykład luksusowej architektury mieszkaniowej w Warszawie końca lat 30. XX wieku[3]. W 2011 roku został wpisany do rejestru zabytków[1].

W latach 1960−1968 w kamienicy mieszkała Ida Kamińska, co upamiętnia tablica umieszczona na fasadzie[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 czerwca 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 8. [dostęp 2022-07-24].
  2. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 125. ISBN 83-60350-00-0.
  3. a b c d e f Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 63. ISBN 83-902793-5-5.
  4. Mateusz Bzówka, Ewelina Klećkowska: OCH. Ilustrowany atlas architektury Ochoty. Centrum Architektury, 2016, s. 18. ISBN 978-83-943750-2-7.
  5. a b Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 125. ISBN 83-60350-00-0.
  6. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 23. ISBN 83-912463-4-5.