Kamienica Karola Wutke
 nr rej. A/ 271 z dn. 21.01.1981B/131 z dn. 23.01.1981 | |
 Kamienica w 2012 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Jaracza 42 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor | |
| Kondygnacje |
4 |
| Ukończenie budowy |
1898 |
| Ważniejsze przebudowy |
remont w latach 2018-2021 |
| Kolejni właściciele | |
| Obecny właściciel |
Wspólnota Mieszkaniowa |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°46′25,2″N 19°27′54,8″E/51,773667 19,465222
| |
Kamienica Karola Wutke – kamienica położona przy ul. S. Jaracza 42 w Łodzi, należąca do przedsiębiorcy i fabrykanta meblowego – Karola Wutke, powstała w 1898 r. zaprojektowana przez Franciszka Chełmińskiego[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1878 r. w posiadanie działki, na której położona jest kamienica wszedł Karol Wutke, przedsiębiorca z Festenbergu, który przybył do Łodzi w 1865 r. Początkowo zrealizował na parceli stolarnię, a następnie rozbudował ją, tworząc fabrykę mebli, która posiadała maszynę parową oraz ślusarnię. Fabryka znajdowała się w lewej oficynie, a w głębi nieruchomości usytuowany był skład desek, magazyn mebli oraz gazownia[2].
Kamienicę, wraz z drugą, mieszkalną oficyną wybudowano w 1898 r.[1] Również pod koniec XIX w. fabryka zatrudniała około 100 pracowników, a roczna wartość produkcji jaką generowała, wynosiła 40 tys. rubli[3]. Fabryka w 1913 r. zatrudniała już tylko 62 robotników, a w tym samym roku 6 kwietnia zmarł Karol Wutke. Po jego śmierci kierownictwo nad firmą przejął syn Otto. Przedsiębiorstwo przeżywało regres po I wojnie światowej i ograniczyło produkcję, głównym źródłem dochodów właściciela firmy stał się czynsz z najmu lokali mieszkalnych[2]. Od 1933 r. w budynku znajdowała się Państwowa Szkoła Handlowa Żeńska. Otto Wutke zmarł w 1933 r., a przedsiębiorstwo i kamienicę przejęła jego córka Elza Seidel. Pod jej zarządem firma wystawiała swoje meble na wystawach rzemieślniczo-przemysłowych, np. na wystawie w parku im. Stanisława Staszica, w 1936 r.[2] Po 1945 r. przedsiębiorstwo Karola Wutke zastąpiła w budynku Centrala Handlowa Przemysłu Drzewnego[2].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Fasada kamienicy jest trzynastoosiowa, posiada boczne ryzality i centralny wykusz. Ponadto posiada wysoki mansardowy dach oraz dekoracyjny szczyty dachu posiadające wieńczące ryzality. Charakteryzuje ją również czerwona cegła klinkierowa. Została wykonana w stylu renesansu północnego z akcentami niemieckimi i niderlandzkimi. Na bocznych ryzalitach usytuowane są dekoracyjne tonda przedstawiające niemieckich malarzy renesansowych: Hansa Holbeina i Albrechta Dürera[4].
Obiekt posiada liczne cenne elementy wyposażenia i wystroju, które zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej. B/131 dn. 23.01.1981 r.), są to elementy wnętrza I piętra[1], które zajmowali właściciele[3] oraz II piętra:
- I piętro, lewa część budynku, pomieszczenie od strony podwórza:
- (1903) eklektyczne 3 pary drzwi i 2 portale drzwiowe, drewniane, z dekoracją rzeźbiarską, datowane na 1903 r.,
- (XIX/XX w.) drewniany strop (belki stropowe profilowane i żłobkowane),
- I piętro, prawa część budynku, pomieszczenie narożne od podwórza:
- (XIX/XX w.) strop drewniany z dekoracją snycerską,
- ( początek XX w.); zdobione, eklektyczne drzwi, drzwi wraz z portalem drzwiowym,
- II piętro, prawa część budynku:
- (XIX/XX w.) sztukatorskie dekoracje sufitów,
- (XIX/XX w.) eklektyczny piec kaflowy, o wysokości 3,0 m[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Kamienica Karola Wutke | Monitoring Łódzkich Zabytków [online], monitoring.tonz.org.pl [dostęp 2021-05-24].
- ↑ a b c d Jacek Kusiński Ryszard Bonisławski Maciej Janik, Księga Fabryk Łodzi, Łódź 2009, s.70.
- ↑ a b Redakcja, Łódź: wspólnota remontuje zabytkową kamienicę [online], Dziennik Łódzki, 17 lutego 2011 [dostęp 2021-05-24] (pol.).
- ↑ Michał Domińczak, Artur Zaguła. Typologia łódzkiej kamienicy, Łódź, s. 124 ISBN 978-83-945099-0-3.