Kamienica Pod Czterema Ewangelistami we Wrocławiu
Kamienica "Pod Czterema Ewangelistami" | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Kuźnicza 21 |
Typ budynku |
kamienica |
Kondygnacje |
trzy |
Ważniejsze przebudowy |
1570, ok. 1881, 1912, po 2015 |
Położenie na mapie Wrocławia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392 |
Kamienica Pod Czterema Ewangelistami – średniowieczna kamienica, znajdująca się przy ulicy Kuźniczej 21 we Wrocławiu.
Kamienica wpisana jest do Gminnej Ewidencji Zabytków pod numerem 4054[1]
Historia kamienicy[edytuj | edytuj kod]
Kamienica została wzniesiona w okresie późnego średniowiecza. W 1570 roku została przebudowana. W 1881 roku była to kamienica szczytowa, trzytraktatowa, dwupiętrowa z trzykondygnacyjnym szczytem. Budynek był trzyosiowy; w skrajnej południowej osi znajdował się renesansowy portal z godłem domu[2]. W 1823 roku niemiecki rysownik Heinrich Mützel sporządził szkic portalu znajdującego się w fasadzie kamienicy. Był to portal łukowy; u podstawy węgarów znajdowały się nagie hermy, po prawej męska, po lewej kobieca. Nad nimi znajdowały się cyfry: po lewej "15", po prawej "70" nawiązujące do daty przebudowy. W oso krawędzi węgarów znajdowały się woluty z maskami w górnej części: po lewej męska, po prawej kobieca[3]. W przyłuczach portalu znajdowały się płaskorzeźbione postacie z kończynami zmieniającymi się w ornament roślinny. W przestrzeni fryzu znajdowała się inskrypcja minuskułą: "In den vier Evangelisten". Nad fryzem znajdowała się prostokątna płycina z płaskorzeźbioną dekoracją figuralną przedstawiającą czterech ewangelistów (od lewej) Mateusza, Marka, Łukasza i Jana[3]; każdy z nich przedstawiony był z atrybutem[4].
W 1912 roku kamienica została ponownie przebudowana za sprawą G. Hildebranda. Zyskała wówczas trzecią kondygnację kosztem szczytu, który został przebudowany na jednokondygnacyjny z jednym oknem podzielonym na trzy części kamiennymi kolumnami. Szczyt zakończony został falistym okapem. Fasada budynku była dwuosiowa. Podczas rozbudowy, kamienica została połączona z oficynami z kamienicą mieszczącą się przy ulicy Kiełbaśniczej 35[2][5].
W 1852 roku kamienicę zamieszkiwał introligator Hatwiger oraz brygadzista masoński Kirsch[6].
Po 1945[edytuj | edytuj kod]
Kamienica przetrwała działania wojenne podczas II wojny światowej. Zburzone zostały sąsiednie kamienice: kamienica Pod Złotym Preclem (dawna ul. Kuźnicza 23) i kamienica Pod Złotym Berłem (dawna ul. Kuźnicza 22). W drugiej dekadzie XXI wieku (ok 2015 roku) kamienica została wyremontowana[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Harasimowicz (red.), Włodzimierz Suleja (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wyd. 3, poprawione i uzupełnione. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5. OCLC 76363702.
- red. Piotr Łukaszewicz: Ikonografia Wrocławia. Wrocław: Muzeum Narodowe, 2008.