Kancjonał brzeski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kancjonał Brzeski wydany przez Roberta Fiedlera w języku polskim w Brzegu w 1859 roku.

Kancjonał brzeski, Wielki kancjonał wrocławski[1] lub Kancjonał międzyborski[2] – XVII-wieczny kancjonał, tj. zbiór pieśni religijnych spisanych w języku polskim, przeznaczony dla protestantów na Dolnym i Górnym Śląsku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kancjonał wydrukowany został po raz pierwszy w 1673 roku w śląskim Brzegu pod nazwą Doskonały kancjonał polski[1]. Był później w XVII i XVIII wieku wielokrotnie uzupełniany oraz poszerzany przez polskich pastorów działających na Śląsku[3]. W roku 1723 wydany został w skróconej formie przez Chrystiana Rohrmanna[2], a w 1776 w ponownie rozszerzonej formie przez Jana Zasadiusa oraz Jana Chrystiana Bockshammera[4][1]. Do 1850 roku ukazało się na Śląsku 20[5] edycji tego kancjonału. W 1859 roku, po przeredagowaniu, został wydany pod tytułem Kancjonał zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie...[6] przez polskiego[7] pastora ewangelickiego pełniącego posługę duszpasterską w okolicach Międzyborza, Roberta Fiedlera[7]. Ostatnie wydanie śpiewnika wyszło spod prasy drukarskiej na Śląsku w 1908 roku.

Wydania kancjonału[edytuj | edytuj kod]

  • Doskonały kancjonał polski (1673),
  • Kancyonał Mie̜dzyborski: to iest pieśni chrześciańskie ... zawieraja̜cy w sobie pieśni chrześciańskie Panu Bogu w Troycy S. iedynemu na cześć y chwałe̜, osobiście w Slasku zwyczayne, tak starodawnych iako i świeżo przetłumaczonych, zebrane y przydatkiem rożnych modlitew także z Sumaryuszem (1776),
  • Kancyonał zawierający w sobie pieśni chrześciańskie porządkiem słusznym tak z starodawnych iako i świeżo przetłumaczonych i złożonych zebrane: z przydatkiem modlitew także z summaryuszem kateizmowym i reiestrami potrzebnymi : nowo wydany (1827),
  • Kancjonał zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie... (1859)[8]
  • Kancjonał... (1880)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Praca zbiorowa: Literatura Polska. Przewodnik encyklopedyczny tom I. Warszawa: PWN, 1984, s. 416. ISBN 83-01-01520-9.
  2. a b Chrystian Rohrmann, Jan Chrystian Bockshammer: Kancyonał Mie̜dzyborski: to iest pieśni chrześciańskie ... zawieraja̜cy w sobie pieśni chrześciańskie Panu Bogu w Troycy S. iedynemu na cześć y chwałe̜, osobiście w Slasku zwyczayne, tak starodawnych iako i świeżo przetłumaczonych, zebrane y przydatkiem rożnych modlitew także z Sumaryuszem .... Brzeg: Jan Chrystian Bockshammer, 1776, s. 792.
  3. Dorobek literacki ewangelików śląskich (XVIII i początek XIX wieku). [w:] protestantyzm.media.pl [on-line]. Grażyna Szewczyk. [dostęp 2014-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-24)].
  4. Jan Chrystian Bockshammer, Karol Jan Wacław Zasadius: Kancjonał, zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie [...] ze starodawnych jaki i świeżo przetłumaczonych i złożonych zebrane. Brzeg: 1776.
  5. Baza staropolska Estreichera. [w:] estreicher.uj.edu.pl [on-line]. Centrum Badawczego Bibliografii Polskiej Estreicherów (UJ). [dostęp 2014-01-24].
  6. Informator parafialny nr 57. [w:] plik (PDF) art. "Czasy , ludzie, wydarzenia", str.26, Józef Król [on-line]. Jawor. [dostęp 2014-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
  7. a b Robert Fiedler: Kancjonał zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie.... Brzeg: 1859, s. 828 +142+34.
  8. Adalbert Schnizlein, Albertinus Aegidius: Kancyonał zawierający w sobie Pieśni chrześciańskie stare i nowe, z przydatkiem modlitew, także z summaryuszem katechizmowym i rejestrami potrzebnemi. Brzeg: A. Klockau, 1776, s. 494.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]