Kang Sheng
 Kang Seng | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Wiceprzewodniczący Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin | |
| Okres |
od 30 sierpnia 1973 |
| Przynależność polityczna | |
Kang Sheng (chiń. 康生, pinyin Kāng Shēng; ur. 1899, zm. 16 grudnia 1975) – działacz KPCh, szef wywiadu Chińskiej Republiki Ludowej podczas sprawowania władzy przez Mao Zedonga.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Młodość[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w 1899 roku. Był trzecim z synów wielkich właścicieli ziemskich z prowincji Szantung. Jako dziecko był raczej małomówny i nie przepadał za zabawą z rówieśnikami, lecz był bardzo pilnym uczniem[1].
Jako student uniwersytetu szanghajskiego wstąpił w 1925 roku do KPCh. Początkowo był zaangażowany w działalność związkową. Następnie rozpoczął szkolenia w zakresie działalności wywiadowczej: dwukrotnie (w 1928 i przez pewien czas w latach trzydziestych) odbywał szkolenie w zakresie działania wywiadu i służb bezpieczeństwa.
Był szkolony przez NKWD, choć według większości relacji nie ufał Sowietom. W latach trzydziestych napisał książkę Rewolucyjne Chiny dzisiaj.
Kang Sheng jako szef wywiadu[edytuj | edytuj kod]
W okresie japońskiej okupacji oraz podczas chińskiej wojny domowej, Kang Sheng pełnił w latach 1939-1946 funkcję szefa Centralnego Wydziału Spraw Społecznych (chiń. 中央社会部 Zhōngyāng shèhuìbù), będącego główną służbą bezpieczeństwa chińskich komunistów. Był odpowiedzialny za czystki wśród działaczy partii komunistycznej, przeprowadzone w Yan’anie w latach 1942-1945. Prowadził działania wywiadu przeciwko siłom Kuomintangu. Później odpowiadał za wywiad wewnętrzny i działalność szpiegowską w państwach zachodnich (zwłaszcza szpiegostwem związanym z bronią jądrową).
Od 1949 jako członek Rady Państwa i Biura Politycznego KPCh znalazł się w gronie ścisłej elity Chińskiej Republiki Ludowej.
Rewolucja kulturalna[edytuj | edytuj kod]
Po rozpoczęciu rewolucji kulturalnej, Kang został 16 maja 1966 roku jednym z członków Grupy do spraw Rewolucji Kulturalnej, zostając jej doradcą. Był głównym inicjatorem masowych represji, zyskując sobie miano "chińskiego Berii"[2]. Bezpośrednio inspirował ataki na m.in. marszałka He Longa[3]. W 1969 roku prawdopodobnie nakazał otruć Li Zongrena, prezydenta Republiki Chińskiej od 1949 do 1950 roku[4].
Zmarł w wyniku nowotworu 16 grudnia 1975 roku. Po dojściu do władzy Deng Xiaopinga potępiony. W 1980 roku został pośmiertnie wyrzucony z partii, a jego trumnę usunięto z cmentarza dla zasłużonych.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Centralny Wydział Spraw Społecznych
- Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego Chińskiej Republiki Ludowej
- Rewolucja kulturalna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Roger Faligot, Rémi Kauffer, Tajne służby Chin (1927-1987), Łucja Aderman (tłum.), Maria Stefańska-Matuszyn (tłum.), Warszawa: Wyd. Bellona, 1994, s. 20, ISBN 83-11-08223-5, OCLC 830053157.
- ↑ Ludwik Mysak: Chiński proces stulecia. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1990. ISBN 83-7001-362-7.
- ↑ Kwok-sing Li: A Glossary of Political Terms of the People's Republic of China. Hong Kong: Chinese University Press, 1995, s. 77. ISBN 962-201-615-4.
- ↑ Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, s. 401. ISBN 83-88542-68-0.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0.
- Norman Polmar, Thomas B. Allan: Księga szpiegów. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 2000.
- Roger Faligot, Rémi Kauffer, Tajne służby Chin, Wyd Bellona, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08223-5