Kapary cierniste
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
|
||
 |
||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | klad różowych | |
| Rząd | kapustowce | |
| Rodzina | kaparowate | |
| Rodzaj | kapary | |
| Gatunek | kapary cierniste | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Capparis spinosa L. Sp.Pl. 503, 1753[2] |
||
Kapary cierniste, kapar ciernisty (Capparis spinosa L.) – gatunek roślin należący do rodziny kaparowatych. Występuje w rejonie śródziemnomorskim i Azji Mniejszej, sięgając po Himalaje, ale także w Azji tropikalnej (Pakistan, Indonezja, Filipiny), w Australii i na niektórych wyspach Pacyfiku (Guam,Vanuatu, Wyspy Salomona)[3].
Spis treści
Morfologia[edytuj]
- Pokrój
- Niski, zimozielony krzew do 1 m wysokości. Jego częściowo rózgowate pędy o długości do 2 m płożą się na skałach[4].
- Liście
- Owalne, ogonkowe. Małe przylistki osadzone u nasady ogonka w większości przekształcone są w krótkie ciernie[4].
- Kwiaty
- Osadzone pojedynczo na długich szypułkach wyrastających z nasady ogonka liściowego, białe lub różowe, duże, o śr. do 7 cm. Kielich czterodziałkowy, cztery płatki korony, pręciki liczne, z czerwonymi nitkami, słupek jeden. Kwitnie w lipcu i sierpniu[4].
- Owoc
- Wielonasienna jagoda wielkości śliwki[5]. Owoce zawierają około 18% białka i około 36% tłuszczu, nasiona - do 30% tłuszczu a pączki kwiatowe - 32%rutyny i do 150mg% witaminy C[6].
Zastosowanie[edytuj]
- Jego pąki kwiatowe stanowią przyprawę o słodko-kwaśnym, lekko pikantnym smaku. Po zakonserwowaniu w soli, occie, oliwie lub winie nazywane są kaparami lub kaparkami[5]. Pikantny smak zawdzięczają łatwo ulatniającej się rutynie. Gotowe kapary są ciemnozielone z jasnymi kropkami, są wielkości ziaren grochu. Stosuje się je do[4]:
- do przyrządzania marynat, majonezów,
- do zimnych – mięs, sosów,
- do sałatek rybno-mięsnych,
- do jajek, potraw z pomidorami.
- Jadalną częścią rośliny są również marynowane owoce[4].
- W medycynie ludowej Armenii zmieloną korą korzeni leczy się reumatyzm i brucelozę. W wielu krajach Azji odwarem z korzeni kaparów leczy się żółtaczkę. W Azerbejdżanie sokiem ze świeżych owoców leczy się niedoczynności tarczycy – chorobę Basedowa. Korzeniami kaparów leczy się schorzenia wątroby i śledziony. Gałązkami i liśćmi cukrzycę, nasionami bóle głowy[4].
Obecność w kulturze[edytuj]
Gatunek ten jeden raz wymieniony jest w Biblii. W Księdze Koheleta (12,5) jest zdanie: „i pękać będą kapary, bo zdążać będzie człowiek do swego wiecznego domu”. Zdaniem badaczy biblistów kapary w Biblii są symbolem ludzkiej kondycji, ich nagle pękające dojrzałe owoce mogą być kojarzone z niespodziewaną śmiercią człowieka[7].
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-05-13].
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-10-15].
- ↑ a b c d e f Zioła dobre na wszystko. [dostęp 2014-11-22].
- ↑ a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ P.P. Czikow P.P., J.J. Łaptiew J.J., Rośliny lecznicze i bogate w witaminy, Warszawa 1983: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, s. 146-147.
- ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
