Kaplica Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce
 A-706 z dnia 15.11.1993 r.
| |||||||||
| kaplica | |||||||||
 Kaplica Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Zakopanego  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |||||||||
 49°17′03,35″N 20°00′05,38″E/49,284264 20,001494
| |||||||||
Kaplica Jaszczurówka, kaplica na Jaszczurówce, kaplica Najświętszego Serca Jezusa – kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Toporowej Cyrhli. Świątynię zaprojektowaną przez Stanisława Witkiewicza rozpoczęto budować w roku 1904, a poświęcono w 1907.
Od samego początku kaplica nie miała stałego opiekuna ze strony administracji kościelnej. Początkowo należała do parafii Poronin, ale w praktyce opiekę nad nią sprawowali głównie księża przebywający w Tatrach dla wypoczynku. W latach 1948–1955 opiekowali się kaplicą księża marianie i salezjanie oraz kapelan sióstr urszulanek z Borów. W 1955 r. krakowska Kuria Metropolitalna powierzyła kaplicę misjonarzom z Olczy. Od 1983 r. pieczę nad nią mają księża marianie z Toporowej Cyrhli. Formalnym właścicielem obiektu jest Tatrzański Park Narodowy, na którego terenie kaplica stoi.
Kaplica jest typowym przykładem stylu zakopiańskiego. Świątynia o widocznej konstrukcji zrębowej opiera się na wysokiej, kamiennej podmurówce. Z przodu posiada arkadowe podcienie. Na dachu krytym gontem umieszczono niewielką wieżyczkę, mieszczącą dzwon. Wnętrze składa się z prostokątnie zamkniętego prezbiterium oraz jednej nawy. Drewniany ołtarz główny przypomina góralską chatę. Wnętrze zdobią witraże projektowane przez Stefana Matejkę przedstawiające M.B. Częstochowską i Ostrobramską oraz herby Polski i Litwy[1]. Ołtarze boczne, również wykonane z drewna, pochodzą z lat 50. XX wieku.
W latach 1963 i 1971 częściowo wyremontowano podcienie, a w roku 1975 – naprawiono schody i wymieniono część pokrycia gontowego dachu. Kaplica jednak niszczała coraz bardziej. Po decyzji ówczesnego wojewódzkiego konserwatora zabytków z Nowego Sącza w 1977 r. rozpoczął się pierwszy większy remont kaplicy, który trwał do 1981 r. Objął on szereg prac od wzmocnienia popękanej podmurówki po remont wieżyczki i wzmocnienie mocowania żelaznych krzyży na dachu. Wymieniono zagrzybione fragmenty ścian i słupów galerii. Wydzielono dodatkowe pomieszczenie nad zakrystią, wstawiono kute żelazne kraty w arkadach kamiennej podmurówki, oczyszczono elewacje i zamontowano instalację odgromową. W uratowaniu kaplicy zasłużył się zwłaszcza ks. Jan Kowalik, proboszcz z Olczy.
W 1984 r. studenci architektury Politechniki Krakowskiej wykonali inwentaryzację kaplicy, a w 1995 r. TPN sfinansował założenie alarmowej instalacji przeciwpożarowej. W 2003 r. zainstalowano ogrzewanie promiennikowe.
W latach 2019–2022 w kaplicy celebrowane były raz w miesiącu nabożeństwa prawosławne[2][3]. Kaplica znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Grażyna Fijałkowska "Projektował Stefan Witold Matejko" - fragment książki
- ↑ ks. Marcin Bielawski: Zakopane – Liturgia Święta. diecezjalp.cerkiew.pl, 31 października 2019. [dostęp 2019-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-05)].
- ↑ o. Dionizy (Awksietijuk): Ważna informacja, Zakopane. diecezjalp.cerkiew, 20 marca 2022. [dostęp 2022-03-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisława Witkiewicza styl zakopiański, Teresa Jabłońska, wydawnictwo BOSZ, 2008, ISBN 978-83-7576-029-3
- Drewniane kościoły w województwie małopolskim
- Kościoły i klasztory marianów w Polsce
- Świątynie pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa
- Zabytkowe kościoły w Zakopanem
- Drewniane kaplice w województwie małopolskim
- Kościoły rzymskokatolickie w Zakopanem
- Styl zakopiański
- Kaplice w archidiecezji krakowskiej
- Budynki w Polsce oddane do użytku w 1907