Karabin SKS

Samozariadnyj karabin Simonowa (SKS)
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Projektant	Siergiej G. Simonow
Rodzaj	karabin samopowtarzalny
Historia
Prototypy	1944-1945
Produkcja seryjna	1949-1956
Dane techniczne
Kaliber	7,62 mm
Nabój	7,62 x 39 mm wz. 43
Magazynek	stały, 10-nab.
Wymiary
Długość	1020 mm (z bagnetem złożonym) 1260 mm (z bagnetem rozłożonym)
Długość lufy	520 mm
Masa
broni	3,75 kg – niezaładowany 3,9 - z nabojami
Inne
Prędkość pocz. pocisku	735 m/s
Szybkostrzelność praktyczna	35-40 strz./min
Multimedia w Wikimedia Commons

Karabinek samopowtarzalny Simonowa (SKS; самозарядный карабин Симонова/samozariadnyj karabinek Simonowa, СКС/SKS) – karabinek samopowtarzalny kal. 7,62 mm, konstrukcji radzieckiej, skonstruowany pod koniec II wojny światowej.

Historia

W 1943 roku, do radzieckich laboratoriów badawczych trafiły pierwsze egzemplarze niemieckiej broni na amunicję pośrednią. Były to karabinki MKb-42 i StG 44, stanowiące namacalny dowód sensowności idei lekkiej broni maszynowej. Szybko powrócono do przerwanych z powodu wojny prac nad radzieckim nabojem pośrednim i dokończono je w ciągu zaledwie roku. Powstał nabój pośredni wz. 1943 (7,62 x 39 mm). W 1944 roku rozpisano konkurs na konstrukcję karabinku strzelającego nowym nabojem. Z pięciu propozycji do produkcji wybrano karabinek Simonowa, zwany też SKS (cамозарядный Карабин Симонова).

Na przełomie 1944 i 1945 wyprodukowano krótką ich serię doświadczalną. Z dobrym efektem sprawdzono je, w warunkach bojowych, na odcinku 1. Frontu Białoruskiego.

W 1945 nowy karabinek wprowadzono do uzbrojenia Armii Radzieckiej.

Służba

Karabinki Simonowa produkowano w ZSRR tylko przez kilka lat, do czasu pełnego wprowadzenia do produkcji i uzbrojenia karabinka AK. Wyprodukowane karabinki przekazano wówczas armiom sojuszniczym, głównie w Azji. Były także produkowane w Chinach (kb typ 56 i kb typ 68), Jugosławii (karabin Zastava M59/66) i NRD (karabiner M).

Niewielką liczbę karabinków SKS zakupiło Ludowe Wojsko Polskie. Pod oznaczeniem 7,62 mm KSS, są one używane do dziś przez Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego (występujący w mundurach Wojsk Lądowych, Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych i Wojsk Specjalnych), Kompanię Reprezentacyjną Sił Powietrznych (do 2000 r. Kompania Reprezentacyjna Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej), Kompanię Reprezentacyjną Marynarki Wojennej, kompanię honorową Wojskowej Akademii Technicznej a także przez pododdziały reprezentacyjne Policji i Straży Granicznej.

Po II wojnie światowej karabin był używany m. in. podczas wojny koreańskiej i wietnamskiej.

Konstrukcja

SKS jest karabinkiem samopowtarzalnym (strzelającym tylko ogniem pojedynczym), działającym na zasadzie odprowadzenia gazów przez boczny otwór w ściance lufy. Zamek ryglowany jest przez przekoszenie jego tylnej części w dół. Mechanizm spustowo-uderzeniowy typu kurkowego. Zasilanie ze stałego, dwurzędowego magazynka o pojemności 10 nabojów. Jest on ładowany pojedynczymi nabojami lub z 10-nabojowej łódki. Jest to największa wada tej broni. Usunęli ją dopiero Chińczycy w swoim karabinie Typ 63, który jest przystosowany do zasilania z magazynków wymiennych. Broń wyposażona jest w płaski, składany bagnet przymocowany na stałe. Celownik krzywkowy z nastawami do 1000 m.

Modernizacja

SKS w pododdziałach reprezentacyjnych występuje w wersji zmodernizowanej. Modernizacja poległa na wymianie kolby karabinka z kolby z litego drewna na kolbę wykonaną z prasowanej pod ciśnieniem sklejki z drewna brzozowego oraz zastosowaniu stopki metalowej przykręcanej dwiema śrubami do trzewika kolby. Metalowa stopka ma chronić kolbę przed uszkodzeniami od uderzeń o podłoże w trakcie realizacji zadań reprezentacyjnych oraz ułatwia akcentowanie chwytów bronią. Modernizacji uległ również bagnet broni. Polegało to na zaokrągleniu krawędzi tnących i nałożeniu warstwy niklu w celu uzyskania wyglądu reprezentacyjnego.

Bibliografia

• Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.