Karabin SKS
| Samozariadnyj karabin Simonowa (SKS) | |
 |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo |  ZSRR |
| Projektant | Siergiej G. Simonow |
| Rodzaj | karabinek samopowtarzalny |
| Historia | |
| Prototypy | 1944-1945 |
| Produkcja | 1949-1956 |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 7,62 mm |
| Nabój | 7,62 x 39 mm wz. 43[1] |
| Magazynek | stały, 10-nab. |
| Wymiary | |
| Długość | 1020 mm (z bagnetem złożonym) 1260 mm (z bagnetem rozłożonym)[1] |
| Długość lufy | 520 mm[1] |
| Masa | |
| broni | 3,75 kg – niezaładowany 3,9 - z nabojami[1] |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 735 m/s[1] |
| Szybkostrzelność praktyczna | 35-40 strz./min[1] |
Samopowtarzalny karabinek Simonowa (SKS; самозарядный карабин Симонова / samozariadnyj karabin Simonowa, СКС / SKS) – karabinek samopowtarzalny kal. 7,62 mm, konstrukcji radzieckiej, skonstruowany pod koniec II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1943 roku, do radzieckich laboratoriów badawczych trafiły pierwsze egzemplarze niemieckiej broni na amunicję pośrednią. Były to karabinki MKb-42 i StG 44, stanowiące namacalny dowód sensowności idei lekkiej broni maszynowej. Szybko powrócono do przerwanych z powodu wojny prac nad radzieckim nabojem pośrednim i dokończono je w ciągu zaledwie roku. Powstał nabój pośredni wz. 1943 (7,62 x 39 mm). W 1944 roku rozpisano konkurs na konstrukcję karabinku strzelającego nowym nabojem. Z pięciu propozycji do produkcji wybrano karabinek Simonowa, zwany też SKS (cамозарядный Карабин Симонова)[1].
Na przełomie 1944 i 1945 wyprodukowano krótką ich serię doświadczalną. Z dobrym efektem sprawdzono je, w warunkach bojowych, na odcinku 1. Frontu Białoruskiego.
W 1945 nowy karabinek wprowadzono do uzbrojenia Armii Radzieckiej[1].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Karabinki Simonowa produkowano w ZSRR tylko przez kilka lat, do czasu pełnego wprowadzenia do produkcji i uzbrojenia karabinka AK. Wyprodukowane karabinki przekazano wówczas armiom sojuszniczym, głównie w Azji. Były także produkowane w Chinach (kb typ 56 i kb typ 68), Jugosławii (karabin Zastava M59/66) i NRD (karabiner M).
Niewielką liczbę karabinków SKS zakupiło Ludowe Wojsko Polskie. Pod oznaczeniem 7,62 mm KSS[1], są one używane do dziś przez Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego (występujący w mundurach Wojsk Lądowych, Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych i Wojsk Specjalnych), Kompanię Reprezentacyjną Sił Powietrznych (do 2000 r. Kompania Reprezentacyjna Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej), Kompanię Reprezentacyjną Marynarki Wojennej, kompanię honorową Wojskowej Akademii Technicznej, kompanię reprezentacyjną Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych (MSWiA) do 2002 r. a także przez pododdziały reprezentacyjne Policji, Straży Granicznej i Służby Więziennej.
Po II wojnie światowej karabin był używany m.in. podczas wojny koreańskiej i wietnamskiej.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
SKS jest karabinkiem samopowtarzalnym (strzelającym tylko ogniem pojedynczym), działającym na zasadzie odprowadzenia gazów przez boczny otwór w ściance lufy[1]. Zamek ryglowany jest przez przekoszenie jego tylnej części w dół[1]. Mechanizm spustowo-uderzeniowy typu kurkowego[1]. Zasilanie ze stałego, dwurzędowego magazynka o pojemności 10 nabojów[1]. Jest on ładowany pojedynczymi nabojami lub z 10-nabojowej łódki[1]. Jest to największa wada tej broni. Usunęli ją dopiero Chińczycy w swoim karabinie Typ 63, który jest przystosowany do zasilania z magazynków wymiennych. Broń wyposażona jest w płaski, składany bagnet przymocowany na stałe[1]. Celownik krzywkowy z nastawami do 1000 m[1].
Modernizacja[edytuj | edytuj kod]
SKS w pododdziałach reprezentacyjnych występuje w wersji zmodernizowanej. Modernizacja polegała na wymianie kolby karabinka z kolby z litego drewna na kolbę wykonaną z prasowanej pod ciśnieniem sklejki z drewna brzozowego oraz zastosowaniu stopki metalowej przykręcanej dwiema śrubami do trzewika kolby. Metalowa stopka ma chronić kolbę przed uszkodzeniami od uderzeń o podłoże w trakcie realizacji zadań reprezentacyjnych oraz ułatwia akcentowanie chwytów bronią. Modernizacji uległ również bagnet broni. Polegało to na zaokrągleniu krawędzi tnących i nałożeniu warstwy niklu w celu uzyskania wyglądu reprezentacyjnego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.
