Karol Orleański

Karol Orleański
książę Orleanu
Okres	od 1407 do 5 stycznia 1465
Dane biograficzne
Dynastia	Walezjusze
Data urodzenia	24 listopada 1394
Data i miejsce śmierci	5 stycznia 1465 Amboise
Ojciec	Ludwik Orleański
Matka	Walentyna Visconti
Żona	1. Izabela francuska 2. Bona armaniacka 3. Maria kliwijska
Dzieci	z Izabelą: Joanna; z Marią: Maria, Ludwik XII, Anna
Odznaczenia

Karol Orleański Charles Ier d'Orléans
Imię i nazwisko	Charles d’Orléans
Narodowość	francuska
Język	francuski
Dziedzina sztuki	pieśni, ballady, poemat

Karol I, Charles d’Orléans (ur. 24 listopada 1394, zm. 5 stycznia 1465) – książę Orleanu, twórca francuskiego średniowiecza. Autor wielu pieśni i ballad (m.in. A sa Dame, En regardant vers le pays de France, Encore est vive la souris)

Życiorys

Syn Ludwika, księcia Orleanu i Walentyny z domu Visconti. Dorastał w Blois na dworze. Był świadkiem zabójstwa swojego ojca, zamordowanego przez ludzi Jana bez Trwogi, księcia Burgundii. W 1415 roku został ranny podczas bitwy pod Azincourt, wzięty do niewoli i wywieziony do Anglii gdzie pozostał jako zakładnik przez 25 lat. Przeżycia wojenne zainspirowały go napisania licznych poematów na temat nieszczęścia ojczyzny i pochwały pokoju. Powrócił do Francji w 1440. Zamieszkał w swojej posiadłości w Blois, gdzie studiował filozofię epikureizmu. Około roku 1464 stan jego zdrowia się pogorszył i zmarł w 1465 w Amboise.

Karol był żonaty trzykrotnie. Jego pierwszą żoną była córka króla Francji Karola VI Szalonego i dość bliska krewna Izabela, wdowa po królu Anglii Ryszardzie II). Ich ślub miał miejsce w 1406 w Compiègne. Izabela zmarła w połogu, a ich córka Joanna (1409, Blois – 1432, Angers) w 1424 poślubiła Jana II, księcia Alençon.

W 1410 Karol poślubił Bonę z rodu Armaniaków, córkę Bernarda VII, hrabiego Armagnac). Bona zmarła, zanim Karol powrócił z niewoli.

Po powrocie z angielskiej niewoli, w 1440 w St. Omer, Karol poślubił Marię z rodu książąt Kliwii, córkę Adolfa II i wnuczkę Jana Bez Trwogi. Para miała 3 dzieci:

• Marię orleańską (1457–1493), od 1476 żonę Jana de Foix, hrabiego Étampes, matkę królowej Germaine de Foix,
• Ludwika XII, przyszłego króla Francji (1462–1515),
• Annę orleańską (1464–1491), przełożoną klasztorów w Fontevrault i Poitiers.

Twórczość

Jego poezja skupia się głównie na dziełach krótkich takich jak ballady czy pieśni których głównym motywem jest najczęściej życie dworskie (czasami są to utwory o charakterze komicznym). Pod koniec życia skupił się jednak na utworach wychwalających mądrość i filozofię, o lekko sceptycznym zabarwieniu. Podczas pobytu w Anglii jego utwory były bardziej melancholiczne. Na polski jego utwory tłumaczyli Bronisław Teodor Grabowski i Jacek Kowalski.

Najważniejsze dzieła

• Livre contre tout péché
• La Retenue d’Amours
• Songe en complainte
• Départie d’Amour
• A sa Dame
• En regardant vers le pays de France
• Le printemps

Bibliografia

"Moyen Age: Les grands auteurs francais du programme"- André Lagarde, Laurent Michard. wyd. Bordas 1970