50°34′03″N 18°32′30″E/50,567500 18,541667Kielcza
| ||
 Kościół pw. św. Bartłomieja | ||
| Rodzaj miejscowości | wieś | |
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | opolskie | |
| Powiat | strzelecki | |
| Gmina | Zawadzkie | |
| Wysokość | 220 m n.p.m. | |
| Liczba ludności (2006) | 2000 | |
| Strefa numeracyjna | 77 | |
| Kod pocztowy | 47-126 | |
| Tablice rejestracyjne | OST | |
| SIMC | 0505415 | |
Położenie na mapie gminy Zawadzkie   Kielcza | ||
Położenie na mapie Polski  Kielcza | ||
Położenie na mapie województwa opolskiego  Kielcza | ||
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego  Kielcza | ||
| 50°34′03″N 18°32′30″E/50,567500 18,541667
| ||
| Strona internetowa miejscowości | ||
Kielcza (niem. Keltsch, w latach 1936–1945 Keilerswalde[1]) – wieś w Polsce położona na lewym brzegu Małej Panwi w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Zawadzkie. W latach 1945–1954 siedziba gminy Kielcza.
Spis treści
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Kelcza Scarbinu[2][3]. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych na Górnym Śląsku historyczna nazwa niemiecka Keltsch została w 1936 r. zastąpiona przez administrację nazistowską formą Keilerswalde[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość prawdopodobne jest miejscem urodzenia Wincentego z Kielczy, autora hymnu Gaude Mater Polonia.
W 1910 roku w miejscowości mieszkało 1240 mieszkańców, z czego 1126 deklarowało język polski, 10 polski i niemiecki, a 101 niemiecki. W wyborach komunalnych jakie odbyły się w listopadzie 1919 roku głosowało 442 osoby, z czego większość 373 na polską listę, która uzyskała 11 z 12 mandatów. W czasie plebiscytu na Śląsku większość mieszkańców 581 opowiedziała się za Polską. Za Niemcami głosowało 173 wotantów.[5]
W czasie powstań śląskich miejscowość pozostawała na tyłach walk pozostając w rękach polskich. Kilku mieszkańców zginęło jednak w szeregach powstańców śląskich – Ryszard Ogiewka, Wilhelm Pawełek, Filip Szwarc. Po podziale Górnego Śląska miejscowość przypadła Niemcom, którzy zastosowali represje wobec mieszkańców. W wyniku prześladowań do Polski zbiegło w owym czasie 233 osób.[6]
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[7]:
- kościół par. pw. św. Bartłomieja, z 1799 r., XIX w.
- zbiorowa mogiła powstańców śląskich, na cmentarzu rzym.-kat.
- dom, ul. 15 Grudnia 35, drewniany, z 1831 r.
Odkrycia archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
W pobliżu Kielczy w 1922 lub 1923 roku podczas prac przy sadzeniu lasu odkryto skarb w skład którego wchodziły 3 miecze z epoki brązu[8].
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
- Publiczne Przedszkole w Kielczy
- Zespół Szkolno-Gimnazjalny im. Wincentego z Kielczy w Kielczy
Sport[edytuj | edytuj kod]
Klub sportowy LZS Kielcza – zawieszona działalność
Osoby związane z Kielczą[edytuj | edytuj kod]
- ks. Józef Wajda
- Wincenty z Kielczy
- prof. zw. dr hab. Gerard Bieniek
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889.
- ↑ Informationsseite - DENIC eG, www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14] (niem.).
- ↑ "Encyklopedia powstań śląskich", Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 208–209, hasło "Kielcza".
- ↑ "Encyklopedia powstań śląskich", Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 209, hasło "Kielcza".
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 120. [dostęp 13.1.2013].
- ↑ /Nie całkiem utracony nie całkiem odnaleziony
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona Kielczy
- Strona Parafii pw. św. Bartłomieja w Kielczy
- Kielcza Wincentego – źródło: Gazeta Wyborcza Opole.
- Kielcz w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.
| |||||||||||||||
