Kiermusy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kiermusy
kolonia
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Tykocin

Wysokość

106-109 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-080[1]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0043222[2]

Położenie na mapie gminy Tykocin
Mapa konturowa gminy Tykocin, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Ziemia53°12′17″N 22°42′27″E/53,204722 22,707500

Kiermusykolonia położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Tykocin[2][3]. Leży nad Narwią.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze wzmianki o Kiermusach sięgają XVI wieku, kiedy to w księgach królewskich wspomina się o arendach (dzierżawach) tykocińskich młynów w 1560 roku. Zygmunt II August pobrał tego roku podatek od czterech otaczających Tykocin młynarzy, w tym 8 złotych od niejakiego „Kiermaszewskiego”. Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała Kiermuszowski Młyn, a wzięła się od nazwiska młynarza, którym w 1573 roku został Marys Kiermus, polski mieszczanin z Tykocina[5].

O obecności młyna w Kiermusach świadczy ukształtowanie starorzecza Narwi w okolicach tzw. Domku Rasputina wchodzącego w skład Rzeczypospolitej Kiermusiańskiej. W okolicy szerokiego na dwa metry brodu znajduje się niemal dziesięciometrowa głębia, z której wyłowiono kilkanaście lat temu potężne dębowe bale – najprawdopodobniej elementy młyńskiego koła i tamy na ówczesnej rzece.

Do lat 80. XX wieku Kiermusy stanowiły miejscowość letniskową dla okolicznego Tykocina.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

W kwietniu 2008 w Kiermusach powstała pierwsza prywatna zagroda hodowlana żubrów – „Ostoja Żubra” na 7 ha zalesionego terenu. Stado żubrów znajdujące się na terenie Ostoi liczy obecnie 7 osobników. W roku 2011 urodziły się tam dwa żubry, w 2015 – kolejne dwa, a w maju 2016 roku – kolejny jeden osobnik. Część populacji wypuszczana jest do Puszczy Knyszyńskiej[6]. W listopadzie 2015 roku dwa żubry z Kiermus zostały przetransportowane do rezerwatu w Kutnej Horze w Czechach. W Ostoi znajdują się w również osły.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Kiermusy słyną także z bazy turystyczno-noclegowej – znajduje się tam 5 drewnianych domów, tzw. Dworskie Czworaki, dworek, karczma, basen, ośrodek SPA, dom letniskowy zwany Domkiem Rasputina, most widokowy na rzece Narew, makieta granicy polsko-rosyjskiej, zamek Jantarowy Kasztel i inne atrakcje[7].

Od 1 czerwca 2012 w Kiermusach dla zwiedzających otwarto Jantarowy Kasztel, w którym do obejrzenia są między innymi:

  • średniowieczne zbroje
  • średniowieczna broń (szable, miecze, szpady)
  • stroje z epoki, ubiory, przedmioty codziennego użytku, w tym kontusz imć Pana Onufrego Zagłoby Herbu Wczele podarowany przez reżysera Jerzego Hoffmana.

Na terenie Kiermus znajduje się również eksperymentalna uprawa konopi siewnych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 470 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  3. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. Opis parafii na stronie diecezji
  5. (PDF) „Kurhany Jaćwięgów” – kilkadziesiąt lat naukowego mitu, „Światowit“ IX(L)/B, 2012, 181-192. | Wojciech Nowakowski - Academia.edu, www.academia.edu [dostęp 2019-08-29] (ang.).
  6. Kiermusy. Ostoja żubra ma nowego lokatora.. [dostęp 2015-08-06].
  7. Atrakcje w Kiermusach atrakcjepodlasia.pl. atrakcjepodlasia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-06)]..