Klasztor Benedyktynów w Opactwie
51°32′06″N 21°45′39″E/51,535000 21,760833
 |
Zawartość tej strony może naruszać prawa autorskie.
Tekst źródłowy prawdopodobnie pochodzi z:
|
 nr rej. 314/A z 15.02.1967 oraz 146/A z 15.03.1982[1]
| |
 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Opactwie i zabudowania klasztorne | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Kościół |
katolicki |
| Rodzaj klasztoru | |
| Typ zakonu |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Kościół | |
| Data budowy |
XII wiek |
Położenie na mapie gminy Sieciechów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu kozienickiego  | |
| 51°32′06″N 21°45′39″E/51,535000 21,760833
| |
Klasztor Benedyktynów w Opactwie – dawne opactwo benedyktynów z XVIII wieku w Opactwie w powiecie kozienickim, wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego.
Często nazywane klasztorem benedyktynów sieciechowskich, przez co mylnie umiejscawiane w sąsiedniej wsi Sieciechów lub Sieciechów-Opactwo.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Klasztor w Opactwie założyli około 1122 roku benedyktyni, sprowadzeni z opactwa św. Idziego w Saint-Gilles przez cześnika Sieciechowicza, syna Sieciecha, palatyna Władysława Hermana. Przypuszcza się, że pierwotne zabudowania klasztorne były drewniane, natomiast murowany miał być jedynie kościół. Świadczą o tym fragmenty murów pozostałe w fundamentach istniejącego kościoła[2].
Klasztor był kilkakrotnie niszczony. Zachowane zabudowania klasztorne pochodzą z 1733 roku. W 1780 roku wybudowano refektarz, natomiast pałac opacki powstał 20 lat później. Kościół był wznoszony w latach 1739–1770 pod nadzorem Józefa Kurdwanowskiego i Wawrzyńca Bułharewicza, a prace wykończeniowe prowadził Leonard Prokopowicz. Dzięki niemu w latach 1769–1779 na wewnętrzne ściany świątyni trafiły malowidła[2].
W 1819 roku klasztor został skasowany przez władze rosyjskie, a cały jego majątek, z wyjątkiem samych zabudowań, suprymowano na rzecz trzech nowych biskupów[3]. W latach 1879-1884 świątynia została odnowiona i przywrócona do użytku, lecz już jako kościół parafialny. Wówczas rozebrano też prawdopodobnie część południową klasztoru, pozostawiając jedynie kamienny mur, który łączył dawne skrzydło wschodnie z przeoratem. Pod koniec XIX wieku wzniesiono dzwonnicę i zachodnie ogrodzenie wraz z czterema kapliczkami[2].
Podczas I wojny światowej kościół i klasztor uległy znacznemu zniszczeniu. W latach 20. XX wieku podjęto się odbudowy kościoła i niektórych budynków poklasztornych. Zrezygnowano z odtworzenia części południowo-zachodniej oraz skrzydła południowo-wschodniego, przez co pozostały one w stanie trwałej ruiny. Część terenu przykościelnego oraz dawny pałac opacki przeszły na własność państwa. Kościół doznał uszkodzeń także w trakcie II wojny światowej, odnowiono go w latach 1943–1946[2].
Rejestr zabytków[edytuj | edytuj kod]
Zespół klasztorny wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego pod numerami 314/A z 15 lutego 1967 oraz 146/A z 15 marca 1982[1]. We wpisie wyszczególniono następujące elementy:
- kościół pw. Wniebowzięcia NMP, obecnie parafialny, 1739–1767
- klasztor, 1733
- dzwonnica, kamienna XIX wiek
- przeorat, obecnie plebania, 1733
- pałac opacki, 1800
- ogrodzenie murowane z kaplicami, 2 poł. XVIII wiek
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-04-05].
- ↑ a b c d Bartłomiej Modrzewski: Zespół klasztorny Benedyktynów. zabytek.pl, 2014-09-30. [dostęp 2023-04-05]. (pol.).
- ↑ Halina Stróżewska, Marek Bielski, Szlakiem Jana z Czarnolasu.KAW Łódź 1982, s.28.
- Miejsca działalności benedyktynów i benedyktynek w Polsce współcześnie i w przeszłości
| Opactwa i klasztory funkcjonujące współcześnie |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Opactwa i klasztory niefunkcjonujące współcześnie |
|
.svg)