Chilandar
40°20′26″N 24°07′15″E/40,340430 24,120910 Klasztor Chilandar | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Rodzaj klasztoru |
męski |
| Eparchia | |
| Liczba mnichów (2010) |
22 |
| Obiekty sakralne | |
| Katholikon |
Cerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni |
| Założyciel klasztoru | |
| Fundator | |
| Materiał budowlany | |
| Data budowy |
XII w. (obecnie istniejący) |
Położenie na mapie Św. Góry Athos  | |
Położenie na mapie Grecji  | |
| 40°20′26″N 24°07′15″E/40,340430 24,120910
| |
| Strona internetowa | |
Chilandar[1] (serbski: Хиландар; grecki: Χιλανδαρίου) – klasztor położony w północno-zachodniej części półwyspu Athos[2]. Zajmuje czwarte miejsce w atoskiej hierarchii[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie nazwy klasztoru nie jest jasne. Słowo Chilandar może pochodzić od chelandion – rodzaju statku bizantyjskiego; istnieje również teza, iż nazwa ta nawiązuje do imienia założyciela pierwszej wspólnoty mniszej na tym miejscu[2].
Monaster w dzisiejszym kształcie został założony w XII w. przez wielkiego żupana Raszki Stefana Nemanię (który abdykował, wstąpił do monasteru i przyjął imię Symeon) oraz jego syna Rastka, znanego jako mnich Sawa. Chilandar był początkowo monasterem filialnym klasztoru Watopedi, następnie uzyskał niezależność i zyskał zwierzchność nad mniejszymi wspólnotami: Zygou, św. Bazylego, Komitissas, Kalyka, Paparnikion, Omologetou oraz Strovilaias[2].
Od początku posiadał wyraźnie serbski charakter; w 1198 cesarz bizantyjski Aleksy III potwierdził jego przynależność do Serbów[2]. Klasztor otrzymywał liczne dary od kolejnych władców średniowiecznej Serbii. Jego silny związek z narodem serbskim utrzymał się do XVII-XVIII w., gdy liczba przybywających na Athos Serbów spadła, następnie zaś w 1722 Chilandar został zniszczony przez pożar. Monaster przetrwał dzięki działalności mnichów bułgarskich[2]. W 1844 odnaleziono w klasztorze Karty chilandarskie. Kolejny pożar zniszczył zabudowania klasztoru w 1891[2].
Główna cerkiew monasterska nosi wezwanie Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni i została wzniesiona w XIV stuleciu; dekoracja wnętrza (freski) datuje się z wieku XIX[2].
Dopiero w latach 80. XX wieku przeprowadzono elektryfikację klasztoru. W roku 2004 w wyniku pożaru klasztor został poważnie uszkodzony[3].
W roku 2010 w klasztorze przebywało 22 mnichów[2].
Biblioteka klasztoru przechowuje 181 greckich i 809 słowiańskich rękopisów, ponadto co najmniej 20 000 drukowanych ksiąg, spośród których tylko 3000 jest w języku greckim. Kolekcja średniowiecznych rękopisów słowiańskich jest największą na świecie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona klasztoru (serb.)
- Fotografie z Chilandar (serb.)
